Volgens het Centraal Bureau Statistiek is het aantal ontslagen in de eerste 8 maanden van 2009 verdubbeld ten opzicht van vorig jaar. Dit houdt in dat +/- 85.000 mensen dit jaar hun ontslag kregen. In dezelfde periode vorig jaar waren dit er +/- 44.000. Het mag inmiddels duidelijk zijn dat er een tijdperk is aan gebroken waarin een groot aantal mensen op zoek is naar een nieuwe baan en dat de concurrentie moordend is op het gebied van solliciteren. Graag wil ik de degene die daar behoefte aan hebben een aantal tips geven over hoe jij jezelf het beste kun voorbereiden op een sollicitatiegesprek.
Door mijn ruime ervaring in de personele dienstverlening ben ik ervan overtuigd dat ik jou een aantal goede tips mee kan geven om goed voorbereid op een sollicitatiegesprek te gaan. Ik zeg altijd maar: ”Wie zich vergeet voor te bereiden, bereidt zich voor vergeten te worden”. Onderstaand geef ik je 10 tips mee waar je zeker wat aan zult hebben en waardoor je meer ontspannen en zekerder over jezelf een sollicitatiegesprek in zult te gaan.
1. Verzamel informatie over de desbetreffende organisatie.
Allereerst is het belangrijk dat je je verdiept in de organisatie waar je op sollicitatiegesprek gaat. Dit aspect is een echte ”must” omdat de interviewers willen weten waarom jij graag bij hun in dienst zou willen treden. Ook is dit vooronderzoek belangrijk voor jezelf om erachter te komen of je eventueel kunt aarden in de desbetreffende organisatie. Probeer er dus achter te komen wat de missie en visie is van de organisatie oftewel waar staan ze voor en waar willen ze naar toe, wat voor bedrijfscultuur heerst er, waar houden ze zich mee bezig of welke producten en/of diensten worden er aangeboden, ken je de organisatie misschien al en zoja waarvan, is de organisatie onlangs is het nieuws geweest, e.d. Raadpleeg de volgende informatiebronnen: de website van de organisatie, google.nl, jaarverslagen, nieuwsartikelen, eventueel je bemiddelingsbureau, vrienden en kennissen die de organisatie kennen.
Wellicht heb je na bovenstaande stappen nog vragen en/of onduidelijkheden over de organisatie waar je op gesprek gaat. Bedenk dan voor jezelf wat je nog wilt weten en houdt deze vragen in gedachten zodat je ze tijdens het sollicitatiegesprek kunt stellen. Op deze manier laat je ook dan zien dat je daadwerkelijk geïnteresseerd ben in hun organisatie. Weer een pluspunt!
2. Verzamel informatie over de desbetreffende functie.
Net zo belangrijk als het verzamelen van informatie over de organisatie waar je gaat solliciteren is het verzamelen van informatie over de functie. Zorg dat je een uitgebreid functieprofiel tot je beschikking krijgt alvorens via de organisatie zelf, het bemiddelingsbureau of via de website van de organisatie. Bedenk wat voor beeld jij bij de functie hebt, bedenk wat je ervan verwacht en waar jouw sterke punten liggen om de functie optimaal te kunnen uitvoeren oftewel wat is jouw toegevoegde waarde of meerwaarde m.b.t. de functie. Hierbij is het natuurlijk ook weer belangrijk om te bekijken of de functie daadwerkelijk bij jou als persoon past. Bij vragen en/of duidelijkheden kun je wederom een aantal vragen bedenken welke je tijden je sollicitatiegesprek kunt stellen.
3. Ken je CV
Zorg ervoor dat je CV up-to-date is en weet wat je erin hebt gezet en waarom. Denk van te voren na over vragen als: waarom ben je bij dat bedrijf weggegaan?, waarom heb je destijds naar die functie gesolliciteerd?, Wat waren je werkzaamheden bij je vorige werkgevers?, e.d. Naar aanleiding van je CV worden vaak vragen gesteld over waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt m.b.t. je werk- en opleidingsverleden. Al met al… zorg ervoor dat de informatie in je CV klopt en volledig bijgewerkt is én dat je de informatie welke in je CV vermeld kunt beargumenteren.
4. Mogelijke vragen en de STAR-methodiek
Tijdens een sollicitatiegesprek zullen een bepaald aantal vragen altijd gesteld worden. Je kunt je dus in zekere zin voorbereiden op deze vragen door alvorens na te denken over de antwoorden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de onderstaande vragen:
– Persoonlijke vragen (wie ben jij, sterke/zwakke punten, hoe zien anderen jou, reden van sollicitatie, ambities);
– Organisatiegerichte vragen (wat voor beeld heb je van de organisatie, waarom wil je voor deze organisatie
werken, wat is je toegevoegde waarde voor de organisatie);
– Functiegerichte vragen (wat voor beeld heb je van de functie, waarom ben jij dé persoon voor deze functie,
wat lijkt je leuk en/of minder leuk aan de functie, heb je ervaring met werkzaamheden welke voorkomen in
de functie);
– Vragen over je competenties en vaardigheden (werk je liever samen of alleen, ben je stressbestendig, kun je
goed luisteren en waaruit blijkt dat, wanneer heb je voor het laatst een fout gemaakt tijdens je werkzaamheden
en hoe ben je hier vervolgens mee omgegaan, wat versta je onder discipline);
– Vragen over flexibiliteit, inzet en mentaliteit (hoe kijk je aan tegen overwerk, hoe zie je jezelf over 5 of 10 jaar,
zie je in de organisatie doorgroeimogelijkheden voor jezelf, hoe kijk je aan tegen eventuele lange reistijden).
Denk dus van te voren na over de volgende onderwerpen:
– Wie ben ik en wat zijn mijn ambities;
– Wat lijkt me leuk aan de organisatie en waarom zou ik hier willen werken;
– Wat lijkt me leuk aan de functie en waarom;
– Welke competenties en vaardigheden bezit ik;
– Hoe flexibel ben ik en wat is mijn toekomstbeeld.
Vragen worden vaak gesteld volgens de STAR-methodiek. STAR staat voor Situatie, Taak, Actie, Resultaat.
De reden voor het gebruik van deze methode is dat men van mening is dat het recente verleden een voorspelling geeft van de nabije toekomst. Ik zal je een voorbeeld geven van een vraag volgens de STAR-methodiek:
Vraag: Wat is je sterkste eigenschap?
– Kun je me een situatie uit het recente verleden vertellen waarin deze eigenschap naar boven kwam?
– Wat was jouw taak of rol in deze situatie?
– Wat heb je toen concreet gedaan of welke actie heb je ondernomen waardoor jouw sterke eigenschap
naar boven kwam?
– Wat gebeurde er toen of wat was het uiteindelijke resultaat van jouw ondernomen actie?
Je geeft dus naar aanleiding van een vraag een concreet voorbeeld vanuit je werkverleden waardoor een duidelijk beeld geschept wordt voor de interviewer hoe jij met bepaalde situaties omgaat of hoe bijvoorbeeld jouw meest sterke eigenschap in bepaalde situaties goed van pas kan komen. Verstandig is deze methode thuis al te oefenen voordat je op sollicitatiegesprek gaat. Denk aan de hand van je sterke eigenschappen, vaardigheden of competenties (welke van toepassing kunnen zijn op de functie) na over een aantal praktijkvoorbeelden uit het recente verleden. Ga vervolgens na wat jouw rol of taak was in deze situatie, welke acties je tijdens deze situatie hebt ondernomen en wat het resultaat hiervan was. Op deze manier kun je antwoorden op dergelijke vragen fantastisch onderbouwen en de interviewer ervan overtuigen dat jij geschikt bent voor de desbetreffende functie!
5. Welke indruk wil ik achterlaten?
Bepaal van te voren welke indruk JIJ achter wilt laten. Bedenk hoe jij ruimte in het gesprek kan creeeren om jouw sterke eigenschappen te benoemen welke belangrijk zijn voor de functie. Profileer jezelf als een gelijkwaardige gesprekspartner! Een sollicitatiegesprek is geen eenrichingsverkeerd meer zoals voorheen. Stel zelf ook vragen want ook jij wilt tijdens dit gesprek bekijken of de organisatie wel bij jou past.
6. Oefen je sollicitatiegesprek thuis
Door je sollicitatiegesprek thuis te oefenen met een bekende kun je veel leren. Probeer de situatie zo echt mogelijk na te bootsen vanaf het moment van binnenkomst. Vraag aan degene die het interview afneemt wat hem of haar is opgevallen, wat beter kan of wat juist heel erg goed was oftewel: vraag naar feedback. De interviewer kan letten op punten als: houding, het geven van duidelijke antwoorden en onderbouwing, kennis over het bedrijf en de functie, eigen initiatief tijden het gesprek, e.d. Je kunt ook alvast bedenken met welke zin je het gesprek graag zou willen afsluiten. Een voorbeeld hiervan kan zijn: Bedankt voor het gesprek en ik wacht jullie reactie met zeer veel belangstelling tegemoet!
7. Uiterlijke verzorging
Denk alvorens na over hoe jij je wilt presenteren tijden je sollicitatiegesprek. Pas je kleding aan op de bedrijfscultuur van de organisatie en zorg ervoor dat je je ook lekker voelt in die kleding. Denk er over na of de kleding past bij de functie waarnaar je solliciteert. Schoenen zijn een belangrijk aspect van je presentatie waar echt op gelet wordt! Er wordt niet voor niks gezegd: ”Schoenen maken de man”. Zorg ervoor dat je geen gaten of vlekken in je kleding hebt of dat er een aantal knopen in je blouse ontbreken. Voor de dames: houd je rokje op een christelijke lengte en zorg ervoor dat je truitje het nodige bedekt. Bij een mannelijke interviewer kan uitdagende kleding meehelpen aan je populariteit t.o.v. andere kandidaten maar het gaat weliswaar om de inhoud en je zult een vrouwelijke interviewer tegenover je hebben zitten ;-). Voor de mannen: scheer je van te voren netjes!
Onderstaand nog een aantal aandachtspuntjes waar je op kunt letten:
– Laat opvallende en grote sieraden achterwege;
– Gebruik niet te veel make-up. Zorg voor de ”naturel look”;
– Gebruik niet te veel en/of te zware parfum of aftershave:
– Poets van tevoren je tanden en controleer of er niks is blijven hangen;
– Vermijd knoflook- en rooklucht;
– Gebruik tijdens het gesprek geen kauwgum;
– Zorg voor verzorgde en schone nagels;
– Zorg voor een net en verzorgd kapsel;
– draag blouses met lange mouwen;
– vermijd spijkerbroeken;
– de kledingcombinatie zwart-wit is altijd goed.
Extra tip:
Neem een nette map mee met daarin een aantal printjes van je CV en de functieomschrijving, desnoods ook een printje met daarop informatie over de organisatie. Op deze manier kom je professioneel over bij binnenkomst. Als pluspuntje kom je ook goed voorbereid over tijdens het gesprek en kun je zelf meekijken in je CV of een printje afgeven aan je interviewer in het geval de printer van hem of haar vlak voor het gesprek kapot is gegaan… Je weet het niet 😉
8. Waar moet ik zijn?
Zoek van te voren uit waar de organisatie zich bevindt, op welke afdeling het sollicitatiegesprek zal plaatsvinden en welke personen erbij aanwezig zullen zijn. Om te laat komen en stress onderweg uit te sluiten is het verstandig alvorens de route naar de organisatie eerder die week te rijden. Hierdoor weet je op de dag zelf precies waar je moet zijn en kun je in alle rust je reis afleggen. Zorg ervoor minimaal 10 minuten van te voren te arriveren op de plaats van je bestemming. Dit geeft een goede 1ste indruk en zelf heb je nog alle tijd om te acclimatiseren. Zorg ervoor dat je de naam en het telefoonnummer van je contactpersoon onderweg bij je hebt mocht je onverhoopt toch te laat komen. Vertrek op tijd en houdt rekening met file’s onderweg!
9. Zit goed in je vel
Zorg ervoor dat je goed in je vel zit voor en tijdens je sollicitatiegesprek. Ga goed voorbereid en op tijd naar bed en drink de avond van te voren geen alcohol. Neem een frisse douche voordat je de deur uit stapt en eet niet te zwaar vlak voor het sollicitatiegesprek. Waak ervoor liters koffie te drinken… Koffie houd je weliswaar scherp maar kan angstgevoelens en zenuwen vergroten. Ook ontneemt koffie evenals thee vocht uit je lichaam waardoor de kans op een droge mond tijdens je sollicitatiegesprek vergroot wordt. Hierdoor kom je minder goed uit je woorden en dit kan erg vervelend zijn voor met name jezelf. Mocht je je na het afleggen van een lange afstand een beetje suf voelen, loop voordat je naar binnen stapt bij de organisatie een blokje om om even bij te komen en weer op te frissen.
10. Wees jezelf!
Het mag duidelijk zijn dat een goede sollicitatie valt en staat bij een goede voorbereiding. Met een goede voorbereiding kom je tijdens je sollicitatiegesprek zelfverzekerder en sterker over. Je hebt alvorens je kansen vergroot om het gesprek tot een goed einde te brengen en een positieve indruk achter te laten. Hierdoor zul je van te voren en tijdens het sollicitatiegesprek je een stuk relaxter en rustiger voelen. Als laatste wil ik je het volgende meegeven: Wees vooral jezelf en wees eerlijk over jezelf. Zet een positief beeld neer zonder te overdrijven!
Heel veel succes met je voorbereiding!
