Deze factoren beïnvloeden de winst van een bedrijf het meeste:
– Conjunctuur
– Wisselkoers
– Olieprijs
– Loonsom per werknemer
– Rente
Het is moeilijk te zeggen of zij de omzet, kosten of beide beïnvloeden
Doorrekenen van gestegen kosten in prijzen
Hier moet je allemaal rekening mee houden:
– Marktvorm
Een monopolist zal het minder moeilijk hebben met het doorbereken van kosten in de prijzen dan een andere marktvorm.
– Internationaliseringgraad
Bedrijven die veel doen aan export zijn in hun doorberekenen erg beperkt omdat de bedrijven in het buitenland misschien niet last hebben van stijgende kosten.
– Overcapaciteit
– Prijselasticiteit van de vraag
Conjunctuur
Er zijn een aantal criteria om de conjunctuurgevoeligheid van een bedrijfstak en een onderneming vast te stellen.
Aard van de Eindmarkt
Het soort product dat een bedrijf levert speelt een grote rol. Er word dan vooral onderscheid gemaakt tussen duurzame en niet-duurzame producten. Ook de inkomenselasticiteit heeft invloed. Een hoge inkomenselasticiteit zijn conjunctuurgevoeliger dan producten met een lage elasticiteit. De fase waarin het product zit van de productlevenscyclus is ook belangrijk.
Fase in de Bedrijfskolom
Oerproducenten zijn conjunctuurgevoeliger dan de producenten van eindproducten, omdat ze geconfronteerd worden met het voorraadeffect in de bedrijfskolom. Deze produceren ook vaak stoffen die voor duurzame goederen gebruikt worden, uitgaven die uitgesteld kunnen worden tot de crisis voorbij is.
Kapitaal intensiteit
Hoe hoger de kapitaalintensiteit, des te groter is het aandeel van de constante kosten in de totale kosten. Een groot aandeel van de constante kosten in de kostenstructuur zorgt voor een sterke prijsconcurrentie in een recessie.
Investeringsbeleid
Procyclisch beleid = Het verrichten van investeringen op een tijdstip waardoor de conjunctuurcyclus word versterkt, dat is dus de opgaande fase. Voor een bedrijf houd een anticyclisch beleid in, dat men in de neergang de investering- en promotie-inspanningen opvoert en terughoudendheid betracht met betrekking tot investeringen en promotie in de opgang. Voor het bedrijf heeft dit beleid het voordeel dat investeren in de conjuncturele neergang goedkoper is dan investeren in de opgang. In de praktijk word er mee procyclisch geïnvesteerd.
Wisselkoers
Bedrijven die internationaal zakendoen, krijgen te maken met het valutarisico. Als de koers van de dollar daalt ten opzichte van de euro, verslechterd de concurrentiepositie van de Nederlandse exporteurs. Landen uit het dollargebied zijn vooral Latijns Amerikaanse en Aziatische- landen.
Effect van een daling van de dollarkoers op de bedrijfswinst:
Opbrengsten Kosten
In dollars In niet dollars
In dollars Negatief Sterk negatief
In niet dollars Positief Geen effect
Olieprijzen
De invloed die een stijging van de olieprijs heeft op de winst van een bedrijfstak of onderneming, hangt af van 4 factoren:
– De energie-intensiteit
De mate waarin een bedrijfstak of onderneming energie als hulstof en olieproducten als grondstof in het productieproces gebruikt.
– Energiebesparing
Een hogere olieprijs leid bij constant verbruik tot hogere kosten. Maar prijs en hoeveelheid staan niet los van elkaar. Een hogere olieprijs zal na verloop van tijd leiden tot minder energieverbruik.
– Doorberekening
Of dit ten koste van de winst zal gaan, hangt af van de mogelijkheden die de onderneming heeft om gestegen kosten door te berekenen in de prijzen.
– Bestedingseffecten
Veel bedrijven hebben indirect te maken met hogere energieprijzen. Een stijging van de olieprijs heeft tot gevolg dat consumenten een groter deel van hun inkomen moeten besteden aan energie.
Lonen
Om de loongevoeligheid van een onderneming of bedrijfstak te bepalen, moeten we de volgende vier factoren bekijken:
– De arbeidsintensiteit van de productie
Het aandeel van loonkosten in de totale kosten.
– Productiviteitverbetering
Voor de concurrentiepositie van een onderneming zijn de arbeidskosten per eenheid product belangrijk. De loonsom per eenheid product is gelijk aan de loonsom per werknemer gedeeld door de arbeidsproductiviteit.
– Doorberekening
– Bestedingseffect van een loonstijging
Rente en Financiering
Een onderneming kan haar activiteiten financieren met vreemd vermogen of met eigen vermogen. Een stijging van de rente heeft een negatieve invloed op de aantrekkelijkheid van beide financieringsvormen. Er zijn twee manieren om het eigen vermogen uit te breiden:
– Winstinhouding
– Uitgeven van aandelen
Wanneer de rente stijgt zullen de koersen van de aandelen dalen. Hoge rente tast de winst aan. Door de lage koersen zal het bedrijf meer aandelen moeten uitgeven om het gewenste bedrag te halen. Dit zullen bestaande aandeelhouders niet zomaar goed vinden omdat ze bang zijn voor dividendverwatering. (De grote groep aandeelhouders gaat ten koste van het toekomstige dividend per aandeel)
Rente en Afzet
Door een hoge rente word het lenen van geld duurder. Mensen zullen dus minder snel duurzame aankopen doen. Bij een hoge rente zullen ook de rendementseisen toenemen die een onderneming stelt bij een investeringsproject.
Rente en Valutakoersen
Een renteverhoging door de ECB trekt internationale beleggers aan. Zij zullen in de EMU willen beleggen en hun munten eerst moeten omwisselen in euro’s. De vraag naar de euro neemt toe en de koers stijgt. Dit verslechterd de concurrentiepositie.
