Schatzoeken is een bezigheid die ons al eeuwen fascineert. Vele spannende boeken en films zijn er al over geschreven en altijd geeft het een spannend gevoel en hangt er een mysterieuze sfeer omheen.
Moderne technieken brengen ons nieuwe methodes om met het zoeken naar schatten bezig te zijn. Op die manier is het spel geocaching ontstaan. Een moderne variant van schatzoeken, waarbij GPS systemen ingezet worden bij het vinden van de zogenaamde “cache”, een schat, verstopt door deelnemers aan dit spel.
Navigatie – GPS systemen kennen we hoofdzakelijk in de auto, om ons de weg te wijzen naar iedere willekeurige locatie. Misschien wel de bekendste is Tomtom. We geven de eindbestemming op, een adres, of een “nuttige plaats” en Bram of Eva (twee bekende stemmen van navigatie apparaten) geeft ons accuraat aanwijzingen over de te volgen route.
Navigeren is echter al veel ouder en er zijn vele methodes. Zo werd er vroeger op zee gebruik gemaakt van bijvoorbeeld de positie van de sterren. Ook landkaarten zijn een hulpmiddel bij het bepalen van de huidige locatie en het vinden van een route.
Tegenwoordig helpen GPS apparaten (GPS = Global Positioning System) ons bij de plaatsbepaling. Hiervoor gebruikt een GPS ontvanger signalen die uitgezonden worden door satellieten.
Geocaching, het doel – Geocaching is een wereldwijd spel. De deelnemers zoeken en verstoppen de zogenaamde caches. Dit zijn “schatten” in de ruimste zin van het woord. Het leuke van geocaching, is dat je op plekken komt, waar je zelf niet zo snel aan gedacht zou hebben, of waar je eigenlijk gewoon aan voorbij gegaan zou zijn. De eigenaar van een cache kent het unieke plekje en legt de schat vaak daar neer, omdat hij dit bijzondere gebiedje met anderen wil delen. Je leert dus bijzondere en unieke plekjes kennen.
Daarnaast is er natuurlijk de spanning van het zoeken. Het is niet per definitie gezegd, dat je de cache ook uiteindelijk zult vinden. Sommige zoektochten leveren geen resultaat op. Maar dat hoort bij het spel. Het zoeken is eigenlijk het doel op zich en het vinden is dan de beloning van de inspanning.
Geocaching, de cache – De cache kan een munitiekistje zijn, of een Tupperware doosje. Ook wordt er veel gebruik gemaakt van fotokokertjes.
De inhoud van een cache kan verschillen. Het minimale wat er in zit, is een logboekje, waar de vinder zijn naam en de datum van de vondst in schrijft. Daarnaast kan het zijn, dat er allerlei spulletjes in zitten, uiteenlopend van bijvoorbeeld sleutelhangers en speeltjes, tot pennen, aanstekers en alles wat er maar in past. De vinder van een cache mag er iets uitnemen, maar het is dan wel de bedoeling, dat er iets voor terug gestopt wordt.
Er zijn ook andere type caches, zoals bijvoorbeeld de virtual cache. Deze bestaat niet uit een fysieke schat, maar betreft een bijzondere locatie. Omdat er geen fysieke cache te vinden is, kan er dus ook niet in een logboekje geschreven worden. Het maken van een foto van de gevonden locatie, of het beantwoorden van een vraag, kan bewijzen, of de “schatzoeker” ook daadwerkelijk de cache heeft gevonden.
Geocaching, basisprincipes – Via de website van Geocaching kun je kijken welke caches in welke gebieden liggen. Je vindt daar onder andere informatie over het type cache, de moeilijkheidsgraad, de cache eigenaar, de coördinaten, een beschrijving, diverse logs van andere cachers en diverse aanwijzingen, hints en foto’s. Vaak staat er ook een stukje geschiedenis van het plekje bij of de uitleg over de omgeving of iets wat die omgeving zo bijzonder maakt.
Wanneer je een cache uitgezocht hebt, kun je op pad. Er wordt gewerkt met coördinaten. Elke positie op aarde heeft een coördinaat. Deze bestaat uit twee waardes: eentje voor de lengte- en eentje voor de breedterichting. Elke coördinaat is uniek en komt maar één keer voor op aarde.
Het gebruikte GPS apparaat geeft de coördinaat weer, waar je je op dat moment bevindt en kan aanwijzingen geven over de positie van een gezochte coördinaat. Je maakt dus geen gebruik van aanwijzingen zoals “hier linksaf slaan”, zoals onze autonavigatie doet. Dit omdat caches meestal in gebieden liggen, met paden die niet in de autonavigatie opgenomen zijn. Het is ook mogelijk, om geen gebruik te maken van een GPS apparaat, maar op de klassieke manier met een gedetailleerde kaart.
Via de aanwijzingen uit de cachebeschrijving en de aanwijzingen op het GPS apparaat, loop je op het einddoel af, op weg naar de cache. Dit kan via een rechtstreekse lijn zijn, of via diverse tussenaanwijzingen.
Op de eindlocatie is het dan soms weer zoeken geblazen; ligt de cache onder een steen, of in een uitholling in een boom? Het valt niet altijd mee om hem te vinden en soms is er in de omschrijving een hint opgenomen.
Wanneer de cache gevonden is, wordt de naam en datum met tijdstip van de vondst, genoteerd in het aanwezige logboekje. Eventueel wordt er iets uit de inhoud geruild. Daarna volgt de terugreis.
Thuis moet de vondst nog gelogd worden bij de cache beschrijving op de website. Ook wanneer men de cache niet heeft gevonden, kan dat gemeld worden. Wanneer meerdere mensen de cache niet hebben kunnen vinden, kan het een aanwijzing zijn, dat de cache verdwenen is, of de eindcoördinaten niet zuiver genoeg zijn.
Het aantal gevonden caches wordt bijgehouden in je account, zodat je kunt zien, hoeveel je al gevonden hebt en welke.
Schatzoeken, cachetypes – Er zijn verschillende cache types. Zo is er bijvoorbeeld de traditional cache. Dit is een cache, waarbij je in de cache-omschrijving de eindcoördinaten krijgt (al dan niet via een raadsel), waarop de cache ligt. Je loopt dus eigenlijk direct naar de eindbestemming.
De multicache stuurt je via verschillende tussenstops naar de eindlocatie. Het kan zijn, dat je op elke tussenstop de coördinaat van de volgende tussenstop kunt vinden. Een andere mogelijkheid is, dat je op een tussenstop een aanwijzing of een vraag krijgt, welke weer een deel vormt van de coördinaten van de eigenlijke cache. Op deze manier kun je via een hele route naar de eindlocatie geleid worden.
Dan zijn er nog verschillende andere types, zoals de al eerder genoemde virtuele cache, maar ook eenmalige “event-caches”.
Geocaching, benodigdheden – Een aantal basisbenodigdheden zul je moeten hebben om aan geocachen te kunnen doen.
Allereerst moet je een account aanmaken op de website. Dit kan gratis. Ook voor het actief deelnemen hoef je niets te betalen. Het is mogelijk om een betaald lidmaatschap te nemen, waarbij je dan wat extra mogelijkheden op de site krijgt, maar dit is absoluut niet noodzakeijk. Aan je account hangen je logs en aantal gevonden caches.
Daarnaast heb je een GPS apparaat nodig. Daarin zijn vele mogelijkheden. Je hebt de echte “gespecialiseerde” GPS apparaten, die gemaakt zijn voor trektochten door gebieden zonder wegen en bewegwijzering. Dit zijn robuuste apparaten die bestand zijn tegen een stootje en wat vocht en dus uitermate geschikt zijn voor gebruik buitenshuis. Bekende voorbeelden van leveranciers zijn Garmin en Magellan.
Daarnaast wordt ook wel gebruik gemaakt van PDA’s of zogenaamde smartphones met GPS ontvanger. Het voordeel van deze apparaten is, dat je veel aanvullende software kunt installeren en dat veel mensen een dergelijk apparaat al hebben. Nadeel is, dat ze vaak veel kwetsbaarder zijn bij gebruik in de buitenlucht.
Verder zitten er veel verschillen in de diverse apparaten en het hangt er vanaf hoe uitgebreid je de functionaliteit wilt hebben. In het eenvoudigste geval geeft het apparaat met een pijltje aan, in welke richting een bepaald coördinaat ligt en op hoeveel meter afstand. De uitgebreidere apparaten kunnen ook plattegronden en landkaartjes laten zien. Dat kan weer makkelijk zijn, voor het beoordelen van de te lopen route naar een bepaald punt.
Verder is het natuurlijk handig om goed wandelschoeisel te hebben en sommigen nemen een stok mee, om te prikken tussen de bladeren, zodat ze de grond niet hoeven om te woelen, bij het zoeken.
Geocaching, software – Er zijn vele soorten software die behulpzaam zijn bij het cachen. Elk stukje software heeft weer eigen toepassingen en functionaliteit.
Zo zijn er programma’s voor het beheer van de caches en de cache omschrijvingen. Voorbeelden zijn GPX Sonar, GSAK en GCzII. Hierin kun je de aanwijzingen terugvinden of je vondst loggen.
Er zijn vele programma’s die je de richting wijzen van de coördinaat waar je naar toe wilt lopen. Vaak gebeurt dit door middel van een pijltje. Een voorbeeld is Vito Navigator.
Een voorbeeld van een programma dat met (gescande) kaarten kan werken is het programma OziExplorer. Hierin kun je kaarten inlezen die al dan niet zelf gescand zijn. De gezochte coördinaten kunnen dan hierop zichtbaar worden gemaakt. Zelf gescande kaarten moeten wel eerst worden gecalibreerd.
Geocaching, travelbugs – Een extra dimensie aan het cachen geeft een zogenaamde travelbug. Dit is een voorwerp, vaak een sleutelhanger of een klein speeltje, dat een metalen plaatje met een uniek nummer meekrijgt.
Een travelbug wordt door zijn eigenaar in een cache gestopt. De vinder van deze travelbug neemt deze uit de cache, logt zijn vondst en neemt het dan mee naar een andere cache. Daar wordt het weer achtergelaten voor de volgende vinder en weer gelogd op de site. Op deze manier reist de travelbug van cache naar cache.
Een travelbug kan een opdracht hebben, bijvoorbeeld, dat het doel is, om de Chinese muur te bereiken. Elke vinder van deze travelbug probeert dan mee te helpen dit doel te bereiken, door de travelbug een stukje in de goede richting te brengen. Op de site worden de aangedane locaties bijgehouden, evenals de afgelegde afstand. Niet zelden bereiken ze afstanden van vele duizenden kilometers, daarbij reizend over de hele wereld.
Geocaching, website en informatie – De Nederlandse site van geocaching is www.geocaching.nl en de internationale site is www.geocaching.com Beide sites zijn aan elkaar gekoppeld, dus het maakt niet uit via welke site je je aanmeldt, of een cache zoekt en logt.
Op beide sites kun je veel informatie vinden over dit spel en je kunt er tevens een account aanmaken om zelf ook te beginnen. Verder vind je er veel informatie over de diverse GPS apparaten en beschikbare software, alsmede uitgebreide uitleg over het spel.
Geocaching, aanvullende opmerkingen – Geocaching is een mooie hobby voor mensen die graag wandelen, nieuwe gebieden ontdekken en zich willen verdiepen in diverse bijzondere plekjes in binnen- en buitenland. Het is ook een heel leuk en spannend spel om samen met kinderen te doen, die zo een extra impuls krijgen om mee te gaan voor een wandeling.
Een belangrijk aandachtspunt voor cachers is wel het respect voor de natuur en de omgeving. Goede cachers gaan met zorg om met alles wat ze tijdens de schatzoektocht tegen komen. Dat houdt in, dat ze geen sporen nalaten, natuur vernielen of op andere manier overlast veroorzaken. Op die manier is deze spannende hobby goed in te passen in alle mooie gebieden die er zowel in Nederland als ook daarbuiten te vinden zijn.
