Uitgebreide analyse van de film ‘Wit Licht’
Kunstwerk Inhoud
Wit licht is een film die als vrij schokkend kan worden ervaren. Het vertelt het waargebeurde verhaal over kindsoldaten in Afrika. In de hoofdrol speelt Marco Borsato de rol van Eduard Zuiderwijk, een weduwnaar die een eigen restaurant runt in Afrika. Hij woont samen met zijn zoontje Thomas in een Afrikaans dorpje. Samen proberen ze het daar te redden met het grote verlies van Thomas’ moeder. Thomas’ beste vriendje heet Abu, een Afrikaans jongentje met een gehandicapte vader en liefhebbende moeder. Alles gaat gewoon zijn gangetje tot op een avond de rebellen het dorpje overvallen. Ze nemen Abu mee en leiden hem op tot kindsoldaat. Thomas snapt niet waar zijn vriendje naartoe is, maar Eduard denkt wel een idee te hebben. Omdat hij graag een goede vader wil zijn voor zijn zoontje besluit hij Abu te gaan zoeken. Hij rijdt heel het land door, op weg naar een vluchtelingenkamp voor kindsoldaten. Zijn zoontje komt met hem mee. Ondertussen zit Abu met zijn lotgenoten in de jungle. Hier leert hij om verschrikkelijke dingen te doen. Hij wordt gedwongen andere mensen te vermoorden en moet de leider van de rebellenbeweging (Obeke) in alles gehoorzamen en ‘daddy’ noemen. Als Eduard is aangekomen in het vluchtelingenkamp neemt hij een achteringang om binnen te komen. Hij zoekt naar Abu in het kamp, maar de leidster (Valerie) vertelt hem dat Abu er niet is. Eduard geeft echter niet op. Samen met Valerie zet hij zijn zoektocht voort. Hij komt veel te weten over het leven van de kinsoldaten. Valerie vertelt hem dat naast het overvallen en vermoorden van mensen er nog een strijd is: de strijd van de kinderen met zichzelf. Ze kunnen zichzelf vaak niet vergeven voor wat ze gedaan hebben, ook worden ze vaak door hun familie verstoten als ze ooit nog eens terugkeren. Eduard blijkt Obeke persoonlijk te kennen en wil hem spreken over Abu, zelfs als iedereen hem vertelt dat dit levensgevaarlijk is. Via verhalen van de ex-kindsoldaten en tekeningen komt hij erachter waar het hoofdkwartier van de rebellenbeweging is. Op een nacht trekt hij de rimboe in en is van plan alleen terug te komen met Abu bij zich. Als hij aankomt op het hoofdkwartier lijkt Abu een heel ander persoon. Hij wil niet naar huis toe. Obeke herkent Eduard en probeert hem te vergiftigen. Dankzij een andere kindsoldaat wordt dit voorkomen en het lukt Eduard te ontsnappen met een vliegtuig samen met Abu. In het vliegtuig vertelt Abu dat hij niet naar huis wilde omdat de rebellen hem gedwongen hadden zijn eigen vader te vermoorden. Abu verblijft een tijdje in het vluchtelingenkamp om weer tot zichzelf te komen en uiteindelijk keert hij terug naar zijn huis na een ontroerende hereniging met zijn moeder.
Thematiek en interpretatie
Het belangrijkste thema van de film is kindsoldaten en de afschuwelijke dingen die ze meemaken. Er wordt geprobeerd om de mensen een idee te geven van hoe het eraan toe gaat in sommige Afrikaanse landen omdat veel mensen dit niet weten. Wit Licht heeft als bedoeling de kijker wakker te schudden en kindsoldaten te helpen. De film gaat dan ook gepaard met War Child en er wordt een oproep gedaan om War Child en dus de kinderen in Afrika te steunen. War Child voert verschillende acties en probeert zo ‘de oorlog uit het kind te halen’. Dit kan alleen met voldoende donaties en de opbrengsten zullen na de film Wit Licht vermoedelijk stijgen. Wit licht behoort tot het genre avonturenfilm. Het bevat veel spannende maar ook schokkende momenten. De gebeurtenissen in de film liggen zo ver van onze realiteit af dat het bijna moeilijk te geloven is. Omdat het gebasserd is op ware feiten en de meeste mensen hier wellicht niets van af wisten komt de werkelijkheid extra hard aan. Naar mijn mening hebben ze de situatie goed onder ogen gebracht. PersonagesEduard Zuiderwijk: Gespeeld door Marco Borsato. Eduard is een volwassen man die moeite heeft om goed voor zijn zoontje te zorgen nu zijn vrouw is overleden. Hij heeft het erg moeilijk met het verlies van zijn vrouw, ze waren een heel hecht gezin. Eduard is een kok en kan het eigenlijk wel goed vinden met de meeste mensen. Hij is een beetje een slons, zo is zijn huis een puinhoop en slaapt hij op de bank maar hij heeft goede bedoelingen. Vooral zijn zoontje wenst hij het allebeste toe en je ziet Eduard door het verhaal heen een ontwikkeling doormaken. Hij vecht voor wat hij belangrijk vindt en voor de mensen van wie hij houdt. Hij wordt een sterker persoon en is eindelijk in staat om zijn vrouw los te laten. Abu: Gespeeld door Andrew Kintu. Abu is een sympathieke jongen die hard moet werken in zijn dorp. Hij houdt veel van zijn ouders die hem veel iefde geven. Hij wil niemand kwaad doen en als hij hiertoe gedwongen wordt verandert hem dat. Hij wordt harder en afstandelijker. Op het einde zie je weer wat terug van de oude Abu maar dezelfde aardige, spontane jongen die hij eens was zal nooit meer geheel terugkomen. Valerie: Gespeeld door Thekla Reuten. Valerie is een jonge vrouw die zich inzet voor de kindsoldaten. Ze vindt het ongelooflijk wat er allemaal gebeurt in de rebellenbewegingen en doet daarom haar uiterste best om hen te helpen. Ze heeft veel goeds in haar zin en ze raakt bevriend met Eduard. Via flashbacks kom je meer over de hoofdpersonen te weten. Zo zie je bijvoorbeeld in verschillende flashbacks hoeveel Eduard van zijn vrouw hield en hoe haar dood hem een ander mens heeft gemaakt. Dit geldt ook voor Abu: in een flashback zie je hoe hij zijn eigen vader heeft moeten vermoorden en hoe hem dit verandert heeft. Eduard en Valerie vertegenwoordigen blanke mensen die volgens de rebellen alles van Afrika hebben afgenomen. Zij willen goed doen door de kindsoldaten te helpen maar de rebellen vatten het niet zo op. Abu vertegenwoordigt een normale Afrikaanse jongen die zomaar kan worden meegenomen door de rebellen om een kindsoldaat te worden. Er is een duidelijk verschil tussen Abu en zijn beste vriendje Thomas. Zo kan Thomas gewoon spelen op de playstation en naar school wanneer hij dat wil. Abu heeft niet zo veel geld en moet vaak zijn moeder helpen waardoor hij niet naar school kan.Ook heeft hij niet de luxe om met videospelletjes te kunnen spelen. Hij is immers Afrikaans en zo wordt ook duidelijk gemaakt dat zij het een stuk minder hebben dan de westerlingen. MiddelenLocatie: het speelt zich voor een deel af in het dorpje in Afrika waar Eduard, Thomas en Abu wonen. Het is een gezellig dorpje waar de kinderen buiten op straat spelen en iedereen het over het algemeen toch best goed heeft. De mensen zijn aardig en er wordt vooral gefocust op de goede dingen in het leven. Dit maakt de omslag groter. Als Abu opeens wordt meegenomen en vele mensen in het dorp sterven hangt er een totaal andere sfeer. Het maakt het extra dramatisch als Abu wordt meegenomen van zijn dorp naar de rimboe met de rebellenbeweging. Een ander deel van het verhaal speelt zich dus in de rimboe af waar we de rebellen en de kindsoldaten volgen. Er is denk ik voor de rimboe gekozen omdat het daar in werkelijkheid zich ook afspeelt. De rebellen blijven in de rimboe zodat niemand ze kan vinden. Maar het dichtbegroeide bos geeft ook een onheilspellend en een beklemd gevoel wat natuurlijk goed in het verhaal past. De laatste belangrijke locatie is het vluchtelingenkamp. Dit is best een prettige omgeving. De kinderen worden geholpen om hun leven weer op te pakken. Er is een zwembad, kinderen kunnen er spelen op de grote buitenplaats en er zijn slaapplekken. Dit symboliseert enigzins het idee van je leven weer oppakken nadat je een kindsoldaat geweest bent. De omgeving past goed bij de bedoeling. Belichting: Op sommige momenten in de film speelt belichting een vrij belangrijke rol. Het valt op dat het op de meest cruciale en spannende momenten het bijna altijd donker is. Dit maakt het allemaal net wat spannender en onheilspellender.
Kleding: Hoofdpersoon Eduard, zijn zoontje Thomas en Valerie hadden allemaal gewonen westerse kleding aan om het cultuurverschil met de lokale bevolking die Afrikaanse kledij aanhadden te benadrukken. De Afrikaanse kleding was een stuk soberder en simpeler. Ook droeg de lokale bevolking elke dag hetzelfde. De kindsoldaten werden uitgedost als militairen, ze droegen ook vele wapens met zich mee en zagen er gevaarlijk uit. Het zag er ook niet helemaal op zijn plaats uit, kinderen gekleed als soldaten, dit geeft ook aan hoe verkeerd het is. Geen van de personages was opvallend opgemaakt. Muziek: Muziek kan heel bepalend zijn voor een film maar bij wit licht vond ik het niet zo opvallen. Er zijn films waarbij de spanning wordt opgebouwd door er spannende muziek onder te zetten maar bij deze film heb ik het eigenlijk niet zo goed gemerkt. Natuurlijk verandert de muziekstijl wel bij een spannende scène maar dit ging vaak ongemerkt voorbij. Ook de gelijknamige soundtrack van de film kreeg je niet te horen, niet eens bij de aftiteling. Dit vond ik een beetje vreemd maar misschien was er geen juist moment voor in de film. Ik denk zeker dat de muziek bepalend geweest kan zijn maar er is in deze film niet heel veel aandacht aan besteed. Speciale effecten: Er werden geen special effects gebruikt, het moest immers realistisch blijven om aan te geven dat dit allemaal echt gebeurt. Ook kwamen er geen bijzondere geluidsfragmenten in voor zoals hierboven bij de muziek ook al besproken is. Camerawerk en montageDe scène die me het meeste is bijgebleven was een flashback, namelijk de flashback waarin te zien was dat Abu zijn eigen vader moest vermoorden. De rebellen stonden erbij en lachten erom. Dit vond ik erg schokkend en ik kan me niet voorstellen hoe erg zoiets moet zijn. Ik denk dat ze dit goed in beeld hebben gebracht. Het was een lawaaiige scène, overal kwam geluid vandaan en dat geeft ook een beetje wanhoop aan. De flashback was op centrale hoogte gefilmd, vermoedelijk met een statief. De scène zelf was al zo schokkend, het is goed dat ze er niet te veel om heen hebben gedaan. De flashback brengt ook veel antwoorden op vragen van de kijker met zich mee. Een andere scène die me goed is bijgebleven is de scène waarin de kindsoldaten een kerk overvallen en iedereen die erin zit zonder enige reden moeten vermoorden van de rebellen. De deuren worden op slot gedaan zodat niemand eruit kan en je hoort geschreeuw en schoten. De mensen in de kerk rennen naar het raam toe en je ziet verschillende armen door de ramen hangen. Uiteindelijk vallen alle arme slap neer omdat iedereen is vermoord door de kindsoldaten. In deze scène regent het en ik denk dat dit een goede omstandigheid is om de situatie mee te te vergelijken. De kindsoldaten vinden het verschrikkelijk wat ze moeten doen en ze gaan dan ook met ontzettend veel tegenzin en vol wanhoop de kerk in. In deze scène wordt ook vanuit het centrale punt gefilmd en wederom denk ik dat dit het beste is omdat de scène van zichzelf al voldoende zegt en gewoon genoeg is. Ook vind ik het goed gedaan dat het vanaf de buitenkant wordt gefilmd, het laat wat aan de verbeelding over. Je ziet niet daadwerkelijk hoe de kinderen mensen vermoorden. Kunstenaar
De Belgische Jean van de Velde (14 maart 1957) studeerde in 1977 af aan de Nederlandse filmacademie. Hij werd geboren in Bukavu, Belgisch Congo. Een deel van zijn jeugd bracht hij door op internaten in Nederland en een ander gedeelte woonde hij in verschillende Afrikaanse landen. Jean studeerde aan de Nederlandse filmacademie en het viel al gauw op dat hij talent had. Na zijn studie besloot Jean om samen met Leon de Winter en Renee Segers low-budget films en documentaires te maken. Zo richtten zij de ‘eerste Amsterdamse filmassociate’ op. Hier kwamen vijf speelfilms uit voort waarvan Jean er 3 regisseerde. Een voorbeeld hiervan is ‘Parfait Amour’ uit 1985. In 1986 stopte Jean met de associatie en besloot scenario’s te gaan schrijven. Een aantal hiervan werd verfilmd, zoals ‘Van Geluk Gesproken’ uit 1988. Zijn doorbraak kwam met ‘de kleine blonde dood’ uit 1993. Wit Licht is zijn nieuwste project en is erg succesvol. Acteurs:Marco Borsato: Iedereen kent zijn naam, maar dat komt niet door het acteren. Wit licht is het acteerdebuut van de succesvolle Nederlandse zanger. Hoewel de media zegt van niet, vond ik dat het hem goed af ging. Thekla Reuten: Thekla Reuten is vooral bekend van de films ‘de tweeling’ en ‘kruimeltje’. Ook zij speelde goed de rol van Valerie in de film. Context
Wit licht is misschien niet zo zeer een waargebeurd verhaal, maar het is gebaseerd op feiten. In Afrika zijn veel kindsoldaten die worden meegenomen door de rebellen en gedwongen worden om te vechten in strijden die niet van hen zijn. War Child wil dit onder aandacht brengen en dat lukt aardig met deze film. Dit wordt als inspiratiebron voor de film gekozen omdat meer mensen zich er bewust van moeten worden. Het is een ernstige zaak en zou tegen gehouden moeten worden maar dat kan alleen met de hulp van andere mensen. Omdat de gebeurtenissen in de film zo ver van onze realiteit af liggen is het moeilijk te geloven dat het er echt zo aan toe gaat. Toch blijkt uit de site van War Child en de verwijzing naar War Child op het einde van de film dat het niet zomaar fictie is. Ik denk dat ze er goed aan gedaan hebben om dit zo onder de aandacht te brengen en het is ze goed gelukt om de sitautie een beetje te verhelderen. Of de werkelijkheid en de film ver uit elkaar liggen is een vraag die ik niet met zekerheid kan beantwoorden omdat ik weinig afweet van de situatie in Afrika. Maar als ik de site van War Child moet geloven liggen realiteit en fictie niet ver van elkaar af in deze film. Kijker
Wat mij boeide in deze film was het verhaal dat er verteld werd en de persoonlijke ontwikkeling van de hoofdpersoon. Hoe schokkend het verhaal van de kindsoldaten ook is, het is wel uiterst interessant om te weten wat er allemaal gaande is. Ik vond de film aan de ene kant wel geloofwaardig maar aan de andere kant ook weer niet. Er waren scènes waarin je dacht: ‘dit kan nooit, dit is maar een film’, maar dan bedacht je je dat dit allemaal feiten zijn. Het is allemaal waar, maar toch vind ik het moeilijk te geloven. Hoewel Marco Borsato volledig is afgekraakt door critici om zijn acteerkunsten ben ik het hier niet mee eens. Ik vond dat Borsato het goed deed, hij leefde zich erg in in zijn rol. Dit komt waarschijnlijk ook omdat hij al jarenlang nauw betrokken is bij War Child. Mede hierom was Borsato een goede kandidaat voor de hoofdrol. Ook Thekla Reuten doet het goed. Zij is een ervaren actrice en het is niet voor niets dat ze al een aantal mooie projecten op haar naam heeft staan. Ze vertolkt een geloofwaardige Valerie in de film en weet zich ook goed in te leven in haar rol. De kleding van de spelers pasten goed bij de rol die ze speelden.Met het gebruik van licht, special effects en muziek hebben de makers van Wit Licht het bescheiden gehouden. Dit is niet noodzakelijk een slechte zaak. Te veel poespas zou de aandacht kunnen afleiden van het uiteindelijke doel en het thema van de film.
