Andere landen kennen een erg lange geschiedenis wat betreft het koningshuis. In Nederland is dat niet zo, sterker nog, ons koningshuis is amper 200 jaar oud.
Ontstaan van de monarchie van Nederland
Op de helft van de zestiende eeuw is Nederland onderdeel van het grote Habsburgse rijk. Karel V is keizer van dit rijk en landsheer van de Nederlanden. In die tijd bestaat Nederland uit allerlei gewesten die bestuurd worden door regenten die Karel V benoemt. Een van deze bestuurders is Willem van Oranje. Karel V is erg op Willem gesteld en benoemt hem tot stadhouder van Holland, Utrecht en Zeeland.
De ellende begint pas wanneer Filips II, de zoon van Karel V, zijn vader opvolgt. Willem van Oranje en Filips II kunnen elkaar niet uitstaan. Filips II gebruikt Nederland om zijn oorlogen te financieren en probeert iedereen die niet katholiek is uit te roeien. Willem van Oranje is het niet eens met de manier waarop Filips Nederland bestuurt en komt in opstand. [1]
Het wordt van kwaad tot erger, de Beeldenstorm volgt in 1566 en de hertog van Alva zet honderden protestantse ketters op de brandstapel. Willem van Oranje vlucht naar het Duitse Nassau waar hij de opstand tegen de Spanjaarden voorbereid. Het wordt een bloedige strijd met het voornaamste doel Filips II te verdrijven uit Nederland. Uiteindelijk zeggen zeven Nederlandse provinies de gehoorzaamheid aan Filips II op. Prins Willem van Oranje wordt stadhouder in de belangrijkste gewesten van de Republiek. [2] Filips II is hier uiteraard niet blij mee en geeft 25.000 kronen aan degene die Willem weet te vermoorden. Het lukt Balthasar Gerards en Willem’s laatste woorden zijn: ‘Mijn God, heb meelij met mijn ziel en dit arme volk.'[3]
Na de dood van Willem van Oranje volgt zijn zoon Maurits hem op als stadhouder. Daarna volgt zijn halfbroer Frederik Hendrik hem op, evenals als stadhouder. Dan komt de zoon van Frederik Hendrik, Willem II. Tot slot breekt er een stadhouderloze periode voor Nederland aan omdat het zoontje, Willem III, van Willem II nog maar 8 dagen oud is na de dood van zijn vader. [4] Dan wordt Willem III alsnog stadhouder. Stadhouder Willem IV is de eerste die stadhouder van heel Nederland is. Zijn zoon, Willem V, wordt dan aangewezen als stadhouder. Hij is de vader van de eerste koning van Nederland, namelijk Willem Frederik.
Willem Frederik aanvaart op 2 december 1813 de soevereiniteit als constitutioneel vorst en zijn naam wordt verander in Willem I. Zijn woorden bij de proclamatie zijn de volgende [5]: Gij wilt het Nederlanders, dat ik U meer zal zijn, dan ik U zonder mijne afwezigheid zou geweest zijn. Uw vertrouwen, Uwe liefde legt de Soevereiniteit in mijne handen, en van alle zijde dringt men op de aanneming daarvan, wijl de nood van het Vaderland, wijl de toestand van Europa dit vordert. [6]
[1] De Oranjes, net gewone mensen?, P. van der Vorst, 2006, blz. 15 [2] De Oranjes, net gewone mensen?, P. van der Vorst, 2006, blz. 16 [3] De Oranjes, net gewone mensen?, P. van der Vorst, 2006, blz. 17 [4] De Oranjes, net gewone mensen?, P. van der Vorst, 2006, blz. 17, 18 [5] Kroniek van Nederland, Agon Elsivier, blz. 644 [6] Encyclopedie van het Koninklijk huis, W.Prins, 2005, blz. 6
