In dit artikel worden antwoorden gegeven op de vragen: Wat is de Europese Unie?, Wie spelen een rol binnen de Europese Unie?, Welke verdragswijzigingen hebben er plaatsgevonden?
Het gedrag betreffende van de EU. (EG = EU)
Rol EU rechter is heel groot. Moet de compromissen uitleggen.
Institutioneel en materieel recht:
Institutioneel: hoe is het recht weergegeven en hoe komt de wet tot stand.
Materieel recht: het beleid van de EU.
Verdrag van Lissabon is een keerpunt geweest in het Europese Recht.
Wat is de Europese Unie?
- De EU is een internationale organisatie waarvan 27 Europese staten lid zijn.
- De lidstaten zijn: Duitsland, Frankrijk, Italië, België, Nederland, Luxemburg (de eerste zes zijn de ‘founding fathers’), het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Spanje, Portugal, Griekenland, Denemarken, Zweden, Finland, Oostenrijk, Polen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Slovenië, Estland, Letland, Litouwen, Cyprus, Malta, Roemenië en Bulgarije
- Drie rechtsorde (laag-hoog): de nationale, Europese en internationale rechtsorde
- Commissie: soort dagelijks bestuur (O.a. initiatief tot wetgeving)
- Europese Raad: regeringsleiders die de grote politieke lijnen uitzetten
- Raad: vertegenwoordiging van de lidstaten (Maken de wetten samen met het EP = verantwoordelijk voor wetgeving in Europa, samen met het Europese parlement)
- Europees Parlement: volksvertegenwoordiging (Maken de wetten samen met de Raad)
- Hof en Gerecht: de rechters van de EU (Gevestigd in Luxemburg)
Europees recht: een chaos?
- Verschillende termen: EU (=overkoepelende term), EG, EEG, EGKS, EURATOM, VWEU, EVRM etc
- Vertrekpunt: EU
Europese Unie (EU): Drie verdragen
1) Verdrag tot oprichting van de Europese Unie (EU-verdrag)
2) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU)
3) Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (Euratom-verdrag)
Verdrag van Lissabon
- Het EU-verdrag en het EG-verdrag worden gewijzigd.
- EG-verdrag wordt Verdrag betreffende de werking van de EU. Het Euratom-verdrag behoudt zijn oude naam.
- Alleen de term EU wordt nog gehanteerd; de term EG verdwijnt
- Veel inhoudelijke wijzigingen van de Europese grondwet keren terug in het Verdrag van Lissabon
Rechtsbronnen in het Europese recht
1) Primaire recht: de verdragen (belangrijkste recht)
2) Secundaire recht:Verordeningen, richtlijnen, beschikkingen, etc (Europese wetten)
De Europese rechters
- Hof van Justitie en het Gerecht
- Cruciale rol voor Hof en Gerecht in het Europese recht
- Zaaknummers beginnen vaak met C (Court) bij uitspraken van het Hof en T (Tribunal) bij uitspraken van het Gerecht. (Voor 1990 geen Gerecht dus toen geen ‘C’ aanduiding bij Hof-arresten)
- Publicatie van Jurisprudentie: Romeinse I bij Hof en Romeinse II bij Gerecht (Voor 1990 geen Gerecht, dus toen geen Romeinse nummers. Voorbeelden: C-280/00, Altmark, Jur. 2003, p. I-7747 en zaak T-319/99, FENIN, Jur. 2003, p. II-357)
Begin van het Europese Integratieproces
- Einde van de Tweede Wereld Oorlog
- De oprichting van de Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1951. Du, Fr, Ita, België, Lux, Ned. Franse minister buitenlandse zaken Schuman heeft hier hard voor gestreden. Luxemburger Monet was eigenaar grote kolen en staal productie. Monet eerste voorzitter commissie. Supranationale organisatie. (Samenwerking in de industrie die cruciaal is voor oorlogsvoering. Het EGKS is in 2002 opgegaan in de EG-verdrag, nu VWEU)
Van politieke naar economische integratie
- De Europese Defensiegemeenschap en de Europese Politieke Unie mislukten
- In 1957 in Rome het Verdrag betreffende de Europees Economische Gemeenschap (EEG) gesloten (Middel: economische integratie. Samenwerking in Europa: sterk marktgericht)
DeLors is voorzitter van de commissie, ambitieuze voorzitter.
‘Europa 1992’
- Witboek voor de voltooiing van de interne markt
- De Europese Akte (Bevoegdheden voor de harmonisering van de interne markt. Andere beleidsterrein dan economische terreinen)
Het verdrag van Maastricht
- In 1992 werd het verdrag van Maastricht gesloten. (EEG-verdrag werd EG-verdrag (niet alleen economisch integratie). EU-verdrag kwam tot stand)
- Start EMU
Andere verdragswijzigingen
- 1997: Verdrag van Amsterdam (nadere aanpassingen van ‘Maastricht’)
- 2001: Verdrag van Nice (teleurstellingen vanwege gebrek aan daadkracht bij de lidstaten)
De Big Bang
- 2004: de uitbreiding met 10 lidstaten (In één keer van 15 naar 25 Lidstaten)
- Voormalige Oostblokstaten nu lid van de EU!
Verdere verdragswijzigingen?
- 2005: Europese Grondwet verworpen (euroscepsis bij de burger)
- 2007: nog twee lidstaten erbij (nu het Europa van 27)
- Problematisch toetredingsproces
Verdrag van Lissabon
- Aanpassing van het EU-verdrag en het EG-verdrag
- EG-verdrag wordt Verdrag betreffende de werking van de EU (Stiekem toch de Europese Grondwet?)
- Op 1 december 2009 in werking getreden
OVERZICHT VAN BELANGRIJKE DATA IN DE GESCHIEDENIS VAN EUROPESE INTEGRATIE I
- Ondertekening van het EGKS-Verdrag (inwerkingtreding 23 juli 1952; liep af op 23 juli 2002 )
- Ondertekening van het EEG-Verdrag en het Euratom-Verdrag (inwerkingtreding 1 januari 1958)
- Einde van de overgangsperiode, gemeenschappelijke markt had moeten worden gerealiseerd (1970)
- Toetreding van Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk (1973) (Noorwegen stemt tegen in referendum)
- Eerste rechtstreekse verkiezingen voor het Europees Parlement (1979)
- Toetreding van Griekenland (1981)
- Witboek over de Interne Markt (1992 Programma) (1985)
- Ondertekening Europese Akte (1986, inwerkingtreding 1 juli 1987)
- Toetreding van Spanje en Portugal (1986)
- Eerste fase van economische en monetaire unie (EMU) (1 juli 1990)
- Ondertekening Verdrag betreffende de Europese Unie (Verdrag van Maastricht of Unieverdrag) (1992, inwerkingtreding 1 november 1993)
- Voltooiing van de interne markt (31 december 1992)
- Twee fase van economische en monetaire unie (EMU) (1 januari 1994)
- Toetreding van Oostenrijk, Finland en Zweden (1995)
- Ondertekening Verdrag van Amsterdam (1997, inwerkingtreding 1 mei 1999)
- Laatste fase van economische en monetaire unie (EMU) (1 januari 1999)
- Ondertekening Verdrag van Nice (2001, inwerkingtreding 1 februari 2003)
- Invoering eurobiljetten en –munten (1 januari 2002)
- Toetreding 10 nieuwe lidstaten (1 mei 2004)
- Ondertekening Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa (29 oktober 2004)
- Referenda in Frankrijk (mei) en Nederland (juni 2005)
- Toetreding Bulgarije en Roemenië (2007)
- Ondertekening Verdrag van Lissabon (2007)
- Inwerkingtreding Verdrag van Lissabon: 1 december 2009
