Wat is een orthopedagoog en wat is zijn werkveld. In dit artikel wordt kort stilgestaan bij de oorsprong van een orthopedagoog en het werkterrein.
Verschil tussen algemene pedagogiek en orthopedagogiek.
Anders dan binnen de algemene pedagogiek hebben we bij de orthopedagogiek te maken met bijzondere omstandigheden, die om een speciale wijze van pedagogisch handelen vragen.
De problemen in de orthopedagogiek komen echter scherper naar voren, de weerstanden zijn hardnekkiger en onverbiddelijker en de grenzen van de mogelijkheden zijn duidelijker dan in de algemene pedagogiek.
Agogiek omvat de begrippen opvoeding, vorming, hulpverlening en begeleiding.
Orthos betekent recht of juist.
Het gaat er in de orthopedagogiek om te onderzoeken welke factoren in het opvoedingsproces verstoord zijn, hoe dat komt, welke invloed er van de omgeving uitgaat en welke mogelijke oplossingen er in samenwerking met die omgeving te vinden zijn.
Het is de pedagogiek van de problematische opvoedingssituatie (pos) waarbij de gebruikelijke opvoedingsmethoden en opvoedingsmiddelen niet toereikend zijn.
Een kernachtige definitie van orthopedagogiek is van de Ruyter: Orthopedagogiek is de wetenschap over en ten bate van de hulpverlening aan betrokkenen in een stagnerende opvoeding.
Oorsprong van de orthopedagogiek
Kinderen met een handicap en kinderen met gedragsproblemen, vormen de basis van de orthopedagogiek. De groep gedragsproblemen wordt onderverdeeld in lastige en verwaarloosde kinderen. Zo vormen zich drie bronnen waaruit de orthopedagogiek als wetenschap is gegroeid.
Ludwig Strumpell ging ervan uit dat aan de tekorten bij kinderen een biologische of psychisch defect ten grondslag lag, of een combinatie van beide. Voor het gegeven dat het moeilijk opvoedbaar zijn van een kind ook gerelateerd kan worden aan beperkingen van de opvoeders, had hij weinig oog. Deze aandacht voor Fehler (tekorten) in het kind is jarenlang zeer dominant geweest in de pedagogiek en orthopedagogiek.
Orthopedagogen worden ingezet bij:
- coördinatie van het diagnostisch hulpverleningsproces
- opstellen en bewaken van het behandelplan
- begeleiding van beroepsopvoeders
- begeleiden van (pleeg) ouders
Ontwikkelingspsychologen worden ingezet bij:
- observeren
- diagnosticeren
- uitvoer van therapie
De psychiater heeft zijn deskundigheid in het onderzoek naar psychopathologie en het formuleren van classificaties.
