Nederland is een klein land dat weten we allemaal echter het aantal bij de voetbalbond (KNVB) geregistreerde voetballers (ongeveer 800 duizend) kan zich meten met de TOP10 van de wereld. Regelmatig hebben we een aantal zeer goede voetballers die bij de grootste cubs in Europa spelen echter we zijn nog nooit wereldkampioen geworden. Hoe kan dit nu? In dit artikel geeft ik een aantal redenen en mogelijke oplossingen, wellicht help het en kunnen we ooit als wereldkampioenen een nationaal feest vieren en trots zijn op onze helden en ons land. Ik focus me op het mannenvoetbal zonder hierbij het vrouwenvoetbal te kort te willen doen echter ik volg het vrouwenvoetbal niet dus kan ik er ook niet over oordelen.
Huidige situatie?
Voetbal is populair en er is veel jeugd dat wil voetballen hieraan ontbreekt het niet. We hebben wederom een aantal top voetballers (Sneijder, Van Persie, Robben etc) zoals we die over de jaren veelvuldig hebben gehad. Toch zal ook het komende WK 2010 (ik hoop uiteraard dat ik ongelijk ga krijgen) weer aantonen dat we leuk meedoen en wellicht complimenten zullen krijgen voor het aanvallende spel echter ergens halfweg (kwart finale) sneuvelen we dan weer en gaan we toch weer ontgoocheld naar huis. Eigenlijk is dit een circel waarin we al jaren zitten met uitzondering van 1988 toen we Europees Kampioen werden echter 1 keer iets winnen is echt te mager voor een land waar voetbal zo populair is. Begrijp me niet verkeerd, kampioen worden is zeer moeilijk (bv 1974 en 1978) en ook het nodige geluk is nodig (bv 1988 goal Kieft om de poule fase te overleven) echter je kunt de omstandigheden zodanig creeren dat de kans op een kampioenschap beduidend hoger wordt, hiervoor moet de puzzel dus compleet worden gemaakt daar er ontbrekende stukjes zijn.
Welke puzzelstukjes ontbreken er nog?
Er zijn genoeg (jeugd)voetballers, de (jeugd)akkomodaties behoren tot de beste van de wereld daar ligt het niet aan. Het ligt ook niet aan de mentaliteit daar er genoeg voetballers rondlopen (ik ben zelf jeugdtrainer) die willen winnen. De ontbrekende aspecten moeten gezocht worden bij de betaalde voetbal organisaties (BVO’s) en in het technische deel van het voetbal en dan met name de opleiding bij de amateur clubs (=99% voetballers).
BVO’s?
Een jeugdspeler met talent komt altijd bovendrijven hoe goed of slecht de trainer/training ook is. De aanleg (talent) zorgt ervoor dat er veel balkontaken zijn en de eigen wil (gaat vaak samen met talent en de wil om er iets mee te doen) drijft de speler voorwaards in zijn ontwikkeling. Tegenwoordig steeds vroeger wordt zo’n speler snel opgepikt door een professionele club (BVO’s) en dan volgt er als vanzelf een opleiding binnen een professionele omgeving. Echter we spreken hier over misschien max. 1% van de spelers maw 99% moet het anders doen. Helaas zien we deze talentvolle spelers nadat ze de (professionele) jeugdopleiding hebben doorlopen meestal niet terug binnen het betaalde voetbal omdat er (door de prestatie druk op korte termijn) gekozen wordt voor het kopen van (buitenlandse) voetballers. Men geeft de jeugd dan niet de kans om aansluiting te vinden en zich verder te ontwikkelen op het hoogste niveau. Dit is een van de redenen dat we het altijd van een handvol toppers moeten hebben ipv tientallen en een handvol is echt te weinig om wereldkampioen te worden. Iedere positie moet mininaal dubbel bezet zijn met spelers op top niveau. De BVO’s moeten nog veel meer aandacht besteden aan de jeugd en jeugdspelers laten doorstromen. Een maximum op het aantal buitenlandse (= buiten Nederland) contract spelers is een must en dus een schone taak voor de KNVB. Mensen die zeggen dat dan het niveau in Nederland nog verder zal zakken daarmee ben ik het niet eens daar er maar enkele buitenlandse spelers in de Nederlandse competities voetballen die echt beter zijn (bv. Suarez) dan de eigen (jeugd) spelers. Durf is nodig om jonge spelers op te stellen en vertrouwen te geven en uiteindelijk zal dit het niveau van de Nederlandse betaalde voetballers verhogen.
Technische deel?
Zoals genoemd is er een opleidingsroute voor de top talenten echter daarmee vangen we slechts 1% van de spelers en met 1% is er veel te weinig concurrentie en competitie voor deze top talenten tijdens de opleiding. Zo komen we bij de 99% groep. Mijn stelling is dat deze middenmoot (de niet uitverkorenen) niet het gewenste niveau haalt om voor voldoende weerstand en dus concurrentie te zorgen in de diverse competities (alle lagen) binnen Nederland. En hier belanden we midden in het met name jeugdvoetbal waar vele welwillende vrijwilligers (ouders) elftallen trainen en begeleiden. Deze vrijwilligers putten uit hun (als er al een voetbalverleden is) eigen jeugdervaringen met trainingen en gaan dit herhalen. Maw er zit weinig tot geen ontwikkeling in het opleiden van 99% van de Nederlands voetballers en dit is te merken aan het technische vermogen van de individuele spelers.
Wat moet er veranderen?
De clubs moeten spelers durven te weigeren, als iemand echt geen enkele aanleg heeft (dat zie je al in de F) dan moet de club de ouders informeren dat het beter is om een andere sport/hobby te zoeken. Je zult zien in de meeste gevallen zijn de ouders het ermee eens daar ze het zelf ook al hadden gezien. Het probleem is nl. dat deze spelers de ontwikkeling van een heel team tegenhouden daar het voor de vrijwilliger (hij moet iedereen gelijk behandelen) teveel tijd kost om deze spelers iets bij te brengen. Resultaat is dat de middenmoot (de echte toppers komen er wel zoals gezegd) staan te wachten tijdens de training en dus ook niet ontwikkeld. Clubs zouden dit in hun regelementen moeten opnemen als een minimum drempel. We spreken hier over ongeveer 10% van de 99% groep echter de impact op een team is veel groter dan deze 10%!
De clubs moeten zorgen voor goede trainers en dit kunnen ook vrijwilligers (ouders) zijn die een visie hebben etc dus ik pleit echt niet voor uitsluitend gediplomeerde trainers echter clubs moeten niet iedereen welkom heten uit wanhoop gedreven (“anders kunnen we geen 15 F elftallen laten voetballen”) dan maar een paar elftallen minder (wachtlijst,echter bij een minimum drempel vallen er voldoende af). Ga altijd voor kwaliteit en niet kwantiteit.
Afwisselend trainen op fysiek, techniek, tactiek. Met name techniek krijgt veel te weinig aandacht (omdat de middenmoot altijd te laag zit komen er dus ook trainers die een te laag technisch niveau hebben). Ik ben zelf zoals gezegd jeugdtrainer en ik zie maar zelden trainers die creatief zijn in de trainingsaanpak. De doorsnee training is nog altijd opwarmen, simpele baloefeningen, (slap) partijtje en het uur is weer voorbij. Hier zou ik alle Nederlandse (jeugd)trainers willen uitnodigen om de DVD’s van Wiel Coerver te bekijken. De kenners weten waar ik het over heb, deze inmiddels tachtiger heeft in zijn leven gepleit voor technische trainingen en heeft DVD’s uitgebracht met zijn trainingsmethodes. Weet dat veel Europese topclubs (Chelsea bv) trainers in dienst hebben (gehad) die uit de Coerver school komen echter in Nederland is het vrijwel onbekend bij de amateurclubs. Op de DVD’s zie je (Egyptische!) jongens tussen 6-12 jaar met een sublieme techniek. Kern is de focus op technische vaardigheden waardoor voetballers met initiatief en creativiteit ontstaan. De kruks is de herhaling van de juiste oefeningen en oneindig veel balcontacten maken. Iedere middenmoot (meerendeel van de 99%) speler zal hier profijt van hebben en beter door worden.
Met het tactische deel zit het over het algemeen wel goed daar we allemaal een mening hebben en analyseren maw er wordt voldoende over het tactische spel gesproken. Ga maar eens langs een voetbalveld staan dat gaat het 99% over de tactiek (de organisatie, waar moet je lopen etc etc) en zelden over puur technische zaken (balaanname, passeren, passing, schot). Fysiek komen we tekort op de meeste landen met name op kracht en snelheid, ook hier moeten de trainers meer aandacht voor hebben echter door intensief met de bal te trainen komt de snelheid en kracht vanzelf echter dat zal niet voldoende zijn. de jeugd moet zichzelf krachtiger maken via fitness etc.
Het gaat dus om de inhoud van trainingen en niet zozeer om het systeem daar er voldoende spelers/clubs/akkomodaties/organisaties zijn in Nederland echter het daadwerkelijk opleiden van een sterke middenmoot is de sleutel tot een toekomstig wereldkampioenschap daar we dan Nationale teams krijgen met een aantal wereldtoppers zoals vandaag de dag echter aangevuld met spelers die een hoog gemiddelde halen en dus niet door het ijs zaken in een kwart-halve-hele-finale. Het moet van onderop omhoog geduwd worden met veel concurrentie en weerstand binnen alle lagen. Hiervoor zijn dus mensen nodig binnen de clubs die nieuwe regels durven te stellen en kwaliteit voor kwantiteit laten gaan. De KNVB kan veel support geven en de initiatieven ondersteunen zodat landelijke invoering van regels en trainingsmethoden (zoals Wiel Koerver) snel kan plaatsvinden.
Ik hoop in mijn leven nog mee te maken dat we een keer wereldkampioen worden echter zonder de puntjes op de i te zetten zal het niet gaan lukken het systeem is er echter de inhoud staat (nog) op een te laag peil ondanks de enorme inzet van velen. Vaker wereldkampioen worden betekent ook dat je wereldkampioen opleiden moet zijn!
Roger van der Molen