Als je wel eens bij een zwemwedstrijd aanwezig bent geweest of er één op de televisie hebt gezien, is het je vast opgevallen dat er veel in het wit geklede mensen rond het bad staan en lopen. Wat doen die mensen daar eigenlijk? Wat is hun functie precies?
Allereerst is daar natuurlijk de hoofdscheidsrechter. Deze persoon heeft de algehele leiding over de zwemwedstrijd. De scheidsrechter is de voorzitter van de juryvergadering, een bijeenkomst die ongeveer een uur voor aanvang van de wedstrijd wordt gehouden. Tijdens deze vergadering benoemt de scheidsrechter de diverse functies en attendeert de andere juryleden waarop ze moeten letten. Hij neemt de belangrijkste regels omtrent de zwemslagen nog even door en controleert of de stopwatches goed lopen.
Tijdens de zwemwedstrijd zelf is de scheidsrechter degene die bepaalt wanneer een zwemnummer start. Hij is degene die het eerste fluitsignaal geeft, waarna de zwemmers zich naar de startblokken begeven. Gedurende het verloop van de wedstrijd loopt de scheidsrechter heen en weer langs de badrand en houdt alles in de gaten.
Op het moment dat de zwemmers met een fluitsignaal naar de startblokken worden geroepen, komt ook de starter in actie. Als de zwemmers op de startblokken staan, geeft de scheidsrechter met een armbeweging aan dat de starter het mag overnemen. Deze roept ‘Op uw plaatsen…” of “Ready…” wanneer het een internationale zwemwedstrijd betreft en wacht tot alle zwemmers bewegingsloos op de blokken staan. Op dat moment geeft de starter het startsein: meestal door een toeter in te drukken, maar ook wel door middel van een startpistool of een fluitsignaal. Aangezien de meeste wedstrijden zogenaamde éénstartswedstrijden zijn, gaat een start altijd door, ook al heeft een zwemmer te vroeg bewogen. Dit wordt gesignaleerd door de starter, de scheidsrechter of door één van de overige officials en de zwemmer wordt dan achteraf gediskwalificeerd.
Behalve de scheidsrechter en starter zijn er ook een aantal hulpscheidsrechters. Afhankelijk van de grootte van de wedstrijd zijn dat er twee tot soms wel zes. Deze hulpscheidsrechters worden kamprechters genoemd. Elke kamprechter heeft een verschillende taak: ten eerste is er een plaatsvervangend scheidsrechter. Deze vervangt de taken van de scheidsrechter als die om de een of andere reden bij het bad weg moet (bv. als hij naar het jurysecretariaat wordt geroepen, of als één van de officials een probleem heeft geconstateerd waarbij hij hulp nodig heeft). De wedstrijd kan dan gewoon doorgaan. Een andere kamprechter krijgt de opdracht op de zwemslagen te letten. Hij loopt dan gedurende de race heen en weer en controleert of de zwemmers de slagen op de juiste manier uitvoeren. Er zijn namelijk veel voorschriften waaraan de zwemmers moeten voldoen. Nog een andere kamprechterstaak is de controle van de keerpunten. Deze kamprechter focust zich op de juiste uitvoering van de keerpunten bij de diverse zwemslagen. Tenslotte is het noteren van de volgorde van aankomst ook een kamprechterstaak. Hierbij moet de kamprechter noteren welke zwemmer als eerste, tweede, enz. aantikt. De scheidsrechter doet dit ook en samen bekijken ze dan welke volgorde de juiste is. Uiteraard doet het elektronische scorebord dit ook, maar voor het geval dit weigert, moet het ook met de hand worden gedaan. Het komt voor dat een kamprechter meer dan één taak krijgt.
Tenslotte zijn er langs de badrand nog de tijdwaarnemers en keerpuntcommissarissen. Dit zijn de mensen die aan beide kopse kanten van het bad staan. Bij de startblokken staan de tijdwaarnemers. Deze mensen hanteren een stopwatch en drukken op het moment van starten de knop van de stopwatch in. Op het moment dat de zwemmer de kant aantikt bij de finish, wordt de klok stilgezet. Mocht de elektronische tijdwaarneming stagneren, dan is er altijd nog de handgeklokte tijd. Bij langere afstanden controleren de tijdwaarnemers ook de keerpunten aan hun kant van het bad.
De keerpuntcommissarissen staan aan de overzijde van het bad en controleren elk keerpunt dat aan hun kant in hun baan wordt gemaakt. Er zijn ook bij de keerpunten veel regels die gehanteerd moeten worden. Doen de zwemmers dit niet op de juiste manier, dan worden ze gediskwalificeerd.
Niet bij het bad zelf, maar zeker niet onbelangrijk, is het jurysecretariaat. Dit is een groepje mensen dat de gezwommen tijden verwerkt. Meestal is hier een apart computerprogramma voor en worden de tijden aan de hand van dit programma ingevoerd. Na afloop van een zwemnummer kan dan een computeruitdraai worden gemaakt, zodat zwemmers en publiek kunnen zien hoe men het gedaan is. Eventuele diskwalificaties worden hierop ook aangegeven, met een bepaalde code, zodat ze kunnen zien op welk onderdeel er een fout is gemaakt.
Zoals je ziet, zijn er veel mensen actief tijdens een zwemwedstrijd. Het aantal mensen varieert van ongeveer twintig bij een kleine wedstrijd tot wel veertig bij een grotere. Nu je weet wat de functie van deze officials is, kijk je voortaan misschien met heel andere ogen naar een zwemwedstrijd!
