‘It giet oan!’ Het is een spreuk die zeer geliefd is bij menig schaatsliefhebber, want dat betekent dat de tocht der tochten verreden kan worden. De Elfstedentocht! Helaas is deze spreuk ondertussen al heel wat jaren geleden voor het laatst uitgesproken. 1997 was de laatste strenge winter die het toeliet dat de Friese meren voldeden aan de verplichte ijsdikte. Wordt de Elfstedentocht historie? Wat weten we nu eigenlijk over deze tocht?
Coen de Koning, Evert van Benthem, Henk Angenent, Pieter Keijzer. Zomaar wat namen die iets betekenen in de rijke historie van de Elfstedentocht. De Koning wist maar liefst twee keer achter elkaar te winnen!
Het begon allemaal met Pim Mulier, die historie schreef door een schaatstocht langs de elf Friese steden te maken. Dat was in januari 1891. Hij stond mede aan de wieg van de eerste officiële Elfstedentocht. Hij ontwierp in 1909 zelf het kruisje dat de deelnemers krijgen wanneer ze de tocht hebben voltooid. Sinds dat jaartal zijn er maar liefst 15 Elfstedentochten gehouden.
In 1985 konden er ook vrouwen meedoen aan de tocht. In 1985 was de snelste vrouw Lenie van der Hoorn, in 1986 was dat Tineke Dijkshoorn en in 1997 de zwangere (!) Klasina Seinstra.
Piet Mulier is nog niet vergeten door de organisatie van de Elfstedentocht. De winnaar krijgt namelijk de Piet Mulier-wisselprijs.
De tocht van ’63 staat wel bekend als de zwaarste aller tijden. Er is laatst ook een speelfilm over verschenen. Bij de start vroor het 18 graden Celsius. Het ijs vertoonde veel scheuren. ’s Middags vroor het lang niet meer zo hard, maar door de harde wind lag de gevoelstemperatuur extreem laag. Slechts een op de honderd deelnemers haalde de finish.
De historie van de Elfstedentocht bevat helaas ook een aantal diskwalificaties. 1933 en 1940 kenden gedeelde overwinningen, maar na 1940 werd dat verboden. In1956 werden vijf deelnemers gediskwalificeerd omdat ze tegelijk over de finish kwamen en zo de regel overtraden. In1947 kwam Jan van der Hoorn als vijfde over de finish. Toch werd hij als winnaar uitgeroepen toen bleek dat zijn vier voorgangers onreglementaire hulp hadden gehad van het publiek.
De winter van 2010 beloofde veel goeds voor de Elfstedentocht. Het hart van de organisatie begon sneller te kloppen bij het zien van de weersvoorspelling en de koude die 18 december begon. Tevergeefs.