Er gaat de laatste tijd geen week voorbij of er vindt wel een geval van zinloos geweld plaats. Het lijkt of er de laatste jaren een enorme toename van zinloos geweld is. Is dit echt het geval of lijkt dit alleen maar zo omdat er tegenwoordig in steeds meer gevallen direct beeldmateriaal van zinloos geweld beschikbaar is en dit beeldmateriaal ook steeds vaker ook direct via internet en dan met name de social media verspreid wordt.
Zinloos geweld:
Om een zuiver beeld te krijgen van het aantal gevallen van zinloos geweld is het belangrijk om precies te definiëren wat er onder zinloos geweld wordt verstaan. In een publicatie van het Nederlandse Ministerie van Justitie uit 1999 wordt zinloos geweld als volgt omschreven: “In het algemeen wordt onder zinloos geweld verstaan: een spontane vorm van fysiek geweld (of dreiging) waarbij het opzettelijk verwonden of doden van iemand centraal staat (excessief geweld). Het geweld kenmerkt zich door zijn incidentele aard, en ook door de willekeurige wijze waarop de dader het slachtoffer kiest.”
Agressie:
Agressie kan op twee manieren gedefinieerd worden namelijk 1- gewelddadig handelen met het doel iemand (of iets) schade toe te brengen. 2- gerichte kwaadheid die het belang van een effectieve communicatie kan dienen. Het is bewezen dat ieder mens van nature in staat tot beide vormen van agressie. De voornaamste redenen waardoor de mens gedreven kan worden tot agressieve daden zijn boosheid, angst, psychose, drank, drugs en bravour.
Daders zinloos geweld:
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat plegers van zinloos geweld voornamelijk mannen zijn tussen de 18 en 25 jaar. In de meeste onderzochte gevallen van zinloos geweld is er sprake van alcoholgebruik en in sommige gevallen ook van drugsgebruik. De toename van het zinloos geweld wordt echter niet alleen door het toegenomen alcoholgebruik en drugsgebruik veroorzaakt. De dieperliggende reden voor de toename van het zinloos geweld is de afname van de cohesie in de maatschappij door een afnemende betrokkenheid bij het gezin, de kerk, de sportclub, de vereniging etc. Zolang de mensen namelijk betrokken zijn bij deze groepen gedragen ze zich ook naar de binnen deze groepen geldende normen en waarden en komt zinloos geweld bijna niet voor. Door de toenemende onthechting van deze groepen neemt echter de naleving van de binnen deze groepen geldende normen en waarden af en plegen mensen eerder zinloos geweld.
Voorkomen van zinloos geweld:
Het voorkomen van zinloos geweld is dus in eerste instantie een maatschappelijke kwestie. Het belangrijkste hierbij is het terugbrengen van de cohesie in de maatschappij door het stimuleren van de betrokkenheid bij het gezin, de kerk, de sportclub, de vereniging etc. Als individu heb je hier niet direct invloed op. Wat je als individu zelf kan doen om de kans te verkleinen om slachtoffer van zinloos geweld te worden is de lichaamstaal en non-verbale communicatie van je medemens goed te leren interpreteren. Kennis van non-verbale communicatie kan namelijk helpen bij het tijdig herkennen van agressie en kan hiermee helpen voorkomen dat je zelf het slachtoffer wordt van zinloos geweld. Meestal ontstaat de agressie namelijk niet van het ene op het andere moment, maar zijn er vooraf een aantal voortekenen te herkennen. Het gaat hierbij om non-verbale communicatie signalen zoals hoe iemand zit, waar iemand heen kijkt, welke afstand iemand aanhoudt en wie iemand aanraakt. Een combinatie van middelengebruik, stoer gedrag en angst in een groep zijn ook vaak aanleiding tot zinloos geweld en agressieve handelingen.