“Ik ga even mijn e-mail checken op de computer”, klinkt als acceptabel Nederlands, dacht je niet? Je hebt het mis! In deze zin alleen al komen wel 3 (!) verengelste woorden voor! Hoe vaak zie je als je door de winkelstraat loopt wel niet sale staan op de ruiten i.p.v. uitverkoop? De Engelse taal is niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij.Ze wordt tegenwoordig gebruikt bij bijna elke vorm van internationaal verkeer: politieke en economische overeenkomsten tussen verschillende landen, toespraken aan vreemde landen, hotelreserveringen in het buitenland, en nog zo veel meer.
De geschiedenis: het ontstaan van verengelsing.
Hoe komt het nu eigenlijk dat we –bewust of onbewust- steeds meer Engelse woorden/termen zijn gaan gebruiken? De verklaring kun je vinden in de geschiedenis van de Nederlandse taal. De afgelopen eeuwen heeft het Nederlands veel woorden overgenomen vanuit het Latijn/Grieks/Frans/Duits (leenwoorden*). Sinds het einde van WO 2 is er een explosie aan Engelse leenwoorden de Nederlandse taal binnengedrongen. Dit kwam doordat we in Nederland toentertijd veel nieuwe producten uit Engeland/Amerika begonnen te gebruiken. “The American way of life”*, werd na de WO 2 een voorbeeld voor de rest van de wereld. De Nederlandse taal werd vooral door de Amerikaanse muziek/film/literatuur beïnvloed. Engels werd de voertaal van veel internationale organisaties, en van de wetenschappelijke/industriële revolutie. Ook is Engels in veel landen een verplicht schoolvak –zo ook in Nederland- , en bovendien wordt de Engelse taal veel gebruikt in nieuwe technieken, zoals computertechniek, denk aan bijvoorbeeld “provider”, “email”, “screensaver”, *of in de telefonische techniek: “operator”*. Veel “webservers”*, zijn gevestigd in Amerika, en het merendeel van de informatie die op internet terechtkomt, komt uit hun richting. Op deze manier wordt de moderne internetgebruiker dus automatisch geconfronteerd met de Engelse taal. Een andere grote oorzaak is dat Engeland altijd net iets groter en beter georganiseerd is geweest dan andere koloniale machten, door de veroveringen van de Britten gedurende de laatste eeuwen heeft Groot- Brittannië groot aanzien gekregen, en heeft hun taal veel invloed gehad op de talen binnen hun ex-kolonies. Zelfs al zou Amerika vandaag ineenstorten, dan nog zou de positie van het Engels daardoor niet worden aangetast, zo ver is de Engelse taal inmiddels tot –niet alleen onze,maar ook andere talen binnengedrongen.
Waarom is de Engelse taal zo populair?:
TV
Tegenwoordig is het zo dat je de tv maar aan hoeft te zetten, en de Engelse termen vliegen je om de oren. Denk bijvoorbeeld aan programma’s als “Popstars”, “Idols”, “So you wanna be a popstar”, en “Hollands got talent”. (de namen alleen al zijn hier trouwens een uitstekend voorbeeld van). “Wat een goede performance!”, “Ik zou aan je image werken”, “Ik was helemaal flabbergasted”, “Dat was redelijk random”. Dit soort programma’s spreken vele doelgroepen aan, oud/jong, iedereen kijkt. Het percentage kijkers dat deze woorden dus hoort, en soms zelfs overneemt, is dus groot. Enkele andere voorbeelden van Engelstalige televisieprogramma’s op de Nederlandse buis zijn: ‘Blind Date’, ‘Big Brother’, ‘Now or Never’, ‘Get the Picture’,
RECLAME
Reclames zonder Engelse slogans zijn tegenwoordig ook niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Producten worden meteen een stuk aantrekkelijker wanneer ze worden gekoppeld – of zeg ik in deze context misschien beter ‘gelinkt’? – aan een ‘coole’ Engelse slogan. Voorbeelden genoeg; ik geef er u enkele: ‘Mentos, the Freshmaker’, ‘Always Coca Cola’, ‘Daewoo and you!’, the Brighter Side of Life’, en zelfs Belgische en Nederlandse producten en bedrijven worden binnen hun eigen land voorgesteld met een Engelse slogan. Nokia gebruikt de slogan ‘Connecting People’. Alcatel maakt reclame door zichzelf ‘Architect of an Internet World’ te noemen. Een voorbeeld uit Nederland is de volgende slagzin: ‘Let’s make things better’ van het Eindhoofse bedrijf Philips.Onderschriften bij Engelstalige reclamefilmpjes zijn tegenwoordig evenzeer een uitzondering. Dit omdat de makers van de filmpjes er van uit gaan dat de kijker geen problemen heeft om de Engelse taal te begrijpen.
MUZIEK
De hedendaagse muziekwereld is ook van grote invloed op onze Nederlandse maatschappij. In vrijwel alle hitparades vind je bovenaan eigenlijk alleen maar Engelse titels terug. Vaak zijn dit dan nummers van internationale artiesten. Artiesten die in het Nederlands of Vlaams zingen, voelen hun populariteit al meteen stijgen wanneer ze enkele nummers in het Engels uitbrengen. Feit is dat Engelstalige nummer nu eenmaal wat vlotter klinken dan Nederlandstalige nummers, en de boodschap van de muziek komt bij meerdere mensen aan, aangezien het Engels een wereldtaal is.
NAAMKEUZE
Een ander voorbeeld van onze verengelste maatschappij is de naamkeuze bij nieuwgeborenen. Namen van vroeger zijn bijna allemaal zeer gewone, traditionele namen, die vaak gewoon zijn overgegaan van vader op zoon. Bijna alle voornamen die vroeger in België en Nederland zijn gegeven, klinken zeer Nederlands in de oren. De moderne voornaamgeving is daarentegen vooral gebaseerd op een vernieuwing van de namenvoorraad door ontlening, vooral uit het Engels. Ouders kiezen vaak bewust een Engelse naam voor hun kind om hun zoon of dochter gemakkelijker te laten meedraaien in de huidige – verengelste – maatschappij, of gewoon omdat ze de namen mooier klinken vinden. De Engelse voornamen zijn hier vooral ingevoerd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vele Belgen hebben hun kinderen toen genoemd naar hun ‘redders’ : de Britten en de Amerikanen. Voorbeelden van populaire Engelse namen zijn er bij de vleet. Denk maar aan: Joyce, Jennifer, Wendy, Kimberley, Sharon, Brian, Patrick, Kevin, Mike.
SPORTWERELD
Ook binnen de sportwereld zijn Engelse termen populair.
Bij voetbal bijvoorbeeld: corner, penalty, offside, keeper, goal. Voor elke Engelse term bestaat hier ook een Nederlands woord: hoekschop, strafschop, buitenspel, doelman en doel.
En tennis: ace, forehand, backhand. In tegenstelling tot voetbaltermen, zijn deze tennistermen niet vertaald naar het Nederlands.
Oftewel, door het verengelste taalgebruik door zowel de media en hedendaagse muziek , als binnen het bedrijfsleven en de sportwereld, en zelf verengelsing bij pasgeborenen maakt het dat engels niet meer weg te denken is uit onze maatschappij.
Enkele voorbeelden van niet weg te denken verengelste woorden:
Printer = afdrukeenheid
Baby = zuigeling
e-mail = elektronische post
joystick = hendel
make-up = cosmetica
scan = beeldopname
alarm = noodsignaal
hotel = logement
camping = kampeerterrein
finish (sport) = eindlijn
computer = rekenaar
junk = drugsgebruiker
kitten = aaneenlijmen/ jonge kat
succes = voorspoedigheid
tornado = wervelstorm
all inclusive = geheel verzorgt (reis)
ticket = toegangsbewijs
babysit = oppasser
gamen = virtueel spelen
IC = intensive care ( afdeling intensieve verzorging)
Zo zie je maar..waar zouden wij zijn zonder de Engelse taal..?
