blog placeholder

Hier de uitleg van de bijvoeglijke naamwoorden. Hoe gebruik je ze in de Noorse taal.

Bijvoegelijke naamwoorden

Bijvoegelijke naamwoordeen zijn woorden die iets zeggen over een zelfstandig naamwoord. Zoals bijvoorbeeld de nieuwe fiets, nieuwe zegt iets over de fiets. Over het algemeen kun je bijvoeglijke naamwoorden niet gebruiken zonder een zelfstandig naamwoord in dezelfde zin (overigens bestaan er hier in het Noors uitzonderingen op, lees deel 10).

Noorse bijvoegelijke naamwoorden

In het Noors worden bijvoegelijke naamwoorden eigenlijk op dezelfde manier gebruikt als in het Nederlands, maar ze worden verbogen tot ze in dezelfde vorm staan als het zelfstandig naamwoord dat erbij hoort.

Over het algemeen:

  • Mannelijke of vrouwelijke bijvoegelijke naamwoorden krijgen geen nieuwe uitgang
  • Onzijdige bijvoegelijke naamwoorden eindigen op -t
  • In het meervoud eindigen bijvoegelijke naamwoorden op -e

Het maakt hierbij niet uit op welke plaats van de zin dit bijvoegelijke naamwoord staat, een paar voorbeelden:

  • Een fijne stad = En fin by
  • De stad is fijn = Byen er fin
  • Een fijne plaats = Et fint sted
  • De plaats is fijn = Stedet er fint
  • Fijne plaatsen = fine steder
  • De plaatsen zijn fijn = Stedene er fine

Noors grammatica

Uitzonderingen

Geen taal zonder uitzonderingen, dus ook het Noors niet (gelukkig heeft het Noors er heel wat minder dan het Nederlands). En zoals je hierboven ziet, worden er vaak meerdere vormen van een bijvoegelijk naamwoord goedgekeurd door de Noren.

Woorden die op twee dezelfde medeklinkers eindigen:

Woorden eindigend op twee dezelfde medeklinkers (ll, kk) raken 1 van deze medeklinkers kwijt in de onzijdige vorm:

  • Een dikke kap = En tykk kåpe
  • Een dikke sjaal = Et tykt skjerf
  • Dikke kleren = tykke klær

Woorden eindigend op -el, -en of -er:

Woorden die eindigen op -el, -en of -er worden korter gemaakt in de meervoudsvorm. De laatste twee letters worden omgedraaid en er wordt geen extra -e bijgezet:

  • Een oude dame = En gammel dame
  • Een oud huis = Et gammelt hus
  • Oude dingen = Gamle ting

Woorden eindigend op (l)ig of isk en nationaliteiten eindigend op sk:

Deze woorden krijgen geen -t in de onzijdige vorm:

  • et vennlig smil (vriendelijke lach)
  • et spansk firma (spaanse firma)
  • et norsk brev (Noorse brief)
  • et hyggelig selskap (gezellig feest)

Woorden die al op en -d, -s of -t eindigen:

Deze woorden krijgen geen extra -t in de onzijdige vorm:

  • et svart slipps (een zwarte stropdas)
  • et fremmed menneske (een vreemd mens)
  • et gammeldags hus (een ouderwets huis)

Woorden eindigend op -e:

Deze woorden worden NIET verbogen:

  • een modern bok = en moderne bok
  • een modern huis = et moderne hus
  • moderne kleren = moderne klær

Uitzonderingen op de uitzonderingen

Sommige woorden houden zich helemaal niet aan de regels, die zul je uit je hoofd moeten leren…

Bijvoegelijke naamwoorden in de bestemde vorm

Wanneer je een bijvoeglijk naamwoord gebruikt bij een zelfstandig naamwoord in de bestemte vorm (dus niet een huis, maar het huis), dan mag je ALTIJD de meervoudsvorm van het zelfstandig naamwoord gebruiken. De constructie wordt dan zo:

  • mnl/vrwl: den + bijvoegelijk naamwoord in meervoud + zelfstandig naamwoord
  • onz: det + bijvoegelijk naamwoord in meervoud + zelfstandig naamwoord
  • meervoud: de + bijvoegelijk naamwoord in meervoud + zelfstandig naamwoord

 Bijvoorbeeld:

  • Een groene trui = en grønn genser
  • de groene trui = den grønne genseren
  • Een mooi huis = et pent hus
  • het mooie huis = det pene huset
  • mooie kleren = fine klær
  • de mooie kleren = de fine klær

Meer lezen?

Bronvermelding

  • Norsk grammatikk for fremmedspråklige
  • Nøkkel til Norge
  • Stein på stein
  • Her på Berget
  • ordbok (woordenboek) Nederlands-Norsk, Norsk-Nederlands
  • folkeuniversitetet
  • norsk språkrad

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR