blog placeholder

noorse grammaticaIn dit onderdeel de Noorse grammatica met betrekking tot getallen, ragntelwoorden, klokkijken, verdiepingen en jaartallen.

De noorse getallen

Eerst maar een overzicht van de Noorse getallen en bijbehorende rangtelwoorden. Rangtelwoorden zijn woorden zoals eerste of tweede. In het Nederlands worden deze woorden afgekort door een e te plaatsen achter het getal (2e 6e, 123e), in het Noors gebeurt dat door een .(punt) te plaatsen (1e = 1.  2e = 2.)

Getal Noors Rangtelwoord
1 en første
2 to

andre
3 tre tredje
4 fire fjerde
5 fem femte
6 seks sjette
7 sju/syv

sjuende/syvende
8 åtte åttende
9 ni niende
10 ti tiende
11 elleve ellevde
12 tolv tolvde
13 tretten trettende
14 fjorten fjortende
15 femten femtende
16 seksten sekstende
17 sytten syttende
18 atten attende
19 nitten nittende
20 tjue/tyve tjuende/tyvende
21 tjueen/enogtve tjueførste/enogtyvende
22 tjueto/toogtyve tjueandre/toogtyvende
30 tretti trettiende
40 førti førtiende
50 femti femtiende
60 seksti sekstiende
70 sytti syttiende
80 åtti åttiende
90 nitti nittiende
100 hundre hundreste
123 hundretjuetre hundretjuetredje
1000 tusen tusende
1001 tusenogen tusenogførste

Een paar getallen kun je op meerdere manieren schrijven. De ene manier is redelijk modern Noors en de andere manier is vrij conservatief. De Noren gebruiken ze zelf door elkaar en storen zich er dus niet aan als jij dat ook doet. Als je het helemaal volgens de regels wil doen, dan moet je telkens de zelfde vorm kiezen (dus of conservatief of modern). 

In het noors woorden gewone telwoorden en rangtelwoorden precies op dezelfde manier gebruikt als in het Nederlands.

Dus: ik heb twee kinderen = jeg har to barn. De eerste dag = den første dagen (en voor de liefhebbers: de eerste dagen = de første dagene)

noorse grammatica

Verdiepingen

In het Noors worden de verdiepingen anders getelde dan in het Nederlands: de begane grond is de eerste verdieping. Let dus op: als je naar de vijfde (femte) verdieping wil, hoef je maar 4 trappen op…

Datum en jaartal

De data worden op dezelfde manier vermeld als in het Noors, maar de datum wordt verteld als rangtelwoord, behalve de eeuwen:

  • 01.01.2011 = den første i første totusenogelleve of den første januar totusenogelleve
  • 08.06.1988 = den åttende i sjette nittenåttiåtte of den åttende juni nittenåttiåtte
  • 1807: als jaartal: attenhundresju/syv of attensju/syv
  • de 18e eeuw: 1700-tallet, den 17. århundre
  • de 20e eeuw: 1900-tallet, den 19. århundre

De maanden:

Nederlands Noors
Januari Januar
Februari Februar
Maart Mars
April April
Mei Mai
Juni Juni
Juli Juli
Augustus August
September September
Oktober Oktober
November November
December Desember

noorse kalender

De tijd

De tijd wordt in het Noors bijna hetzelfde aangegeven, namelijk met: half (halv), kwart voor (kvart på), kwart over (kvart over) en vijf voor half (fem på halv). Enkele voorbeelden:

  • 13:00: klokka ett (på ettermiddagen)
  • 02:00: klokka to (på natten)
  • 08:05: fem over åtte
  • 09:10: ti over ni
  • 10:15: kvart over ti
  • 11:20: elleve tjue of ti på halv tolv
  • 12:25: tolv tjuefem of fem på halv ett
  • 13:30: halv to
  • 14:35: fem over halv tre
  • 15:40: ti over halv fire
  • 16:45: kvart på fem
  • 17:50: ti på seks
  • 18:55: fem på syv/sju

Als je wilt vragen hoe laat het is, vraag je: Hva er klokka? Je antwoord met: Klokka er …

klok noors

Lees verder in:

Bronvermelding

  • Norsk grammatikk for fremmedspråklige
  • Nøkkel til Norge
  • Stein på stein
  • Her på Berget
  • ordbok (woordenboek) Nederlands-Norsk, Norsk-Nederlands
  • folkeuniversitetet
  • norsk språkrad

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR