Zeeland wordt weleens ‘het bejaardentehuis van Nederland’ genoemd. Dit komt doordat de provincie vooral ouderen aantrekt en de jongeren het Zeeuwse landschap verlaten voor de randstad. Wat zijn nou precies de oorzaken en gevolgen van die veroudering van Zeeland en wat kan eraan gedaan worden?
Basisscholen met minder dan 25 leerlingen is geen gek gezicht meer in de plattelandsgemeentes in Nederland tegenwoordig. Provincies zoals Zeeland vechten al tientallen jaren tegen de leegloop die zij meemaken. Waarom is een provincie mooi genoeg om er naartoe op vakantie te gaan en er te gaan kamperen, maar niet goed genoeg om er je dagelijks leven te spenderen? Zeeland was ooit het hard van de Nederlandse economie, maar tegenwoordig is niet minder waar.
Veel ligt natuurlijk aan de werkgelegenheid die er in de provincie is. De Zeeuwse economie draait voornamelijk op de landbouw en industrie, die vooral kapitaalintensief is, en niet zozeer veel personeel nodig heeft. de scheepvaart heeft dat misschien wel. Na 1953, toen de watersnoodramp in de provincie toesloeg, werd er veel geld in de economie gestoken, en werden veen grote bedrijven aangetrokken. Ook werd de kernreactor in Borsele gebouwd, die moest voorzien in goedkope energie. Probleem van het heden is dat de behoefte in energie tot dusver is gestegen dat er niet meer genoeg goedkope energie in de provincie is. Hierdoor is het voor nieuwe bedrijven niet meer rendabel om zich in de provincie te vestigen (wanneer zij veel energie nodig hebben) en komen er dus niet veel banen bij. De banen die er zijn, zijn over het algemeen geen populaire beroepskeuzes onder de jongeren van tegenwoordig. Hierdoor, en het gebrek aan nieuwe banen, trekken de jongeren weg. De rust die dat met zich meebrengt, is dan natuurlijk weer een pluspunt voor degene die van hun oude dag willen genieten. De rust en het strand trekt daarom veel gepensioneerden aan.
Dit maakt het voor de provincie dan ook meteen weer moeilijk om jong volk aan te trekken. Zeeland heeft een ‘oud’ imago en is niet zo hip als de randstad. de provincie doet veel om jongeren er te houden. Zo is er sinds enkele jaren een universiteit in Middelburg, de hoofdstad van Zeeland. De Roosevelt Academy moet jongeren overtuigen om naar Zeeland te komen of om er juist te blijven. Ook de Hogeschool Zeeland biedt uitstekende opleidingen aan. Alleen lijkt dit het probleem uit te stellen, aangezien studenten waarschijnlijk na hun periode als student alsnog vertrekken uit Zeeland. Ook omdat de locale economie vooral is gericht op toerisme is het misschien zo dat veel mensen wegtrekken, voornamelijk uit de kleinere plaatsen. Veel rapporten en onderzoeken komen tot de conclusie dat in deze plaatsen het eigenlijk alleen profitabel is om er een vakantiehuisje te hebben en dat te verhuren. Veel van deze plaatsjes vallen dan buiten het hoogseizoen stil, omdat er amper meer iemand woont. Een sneeuwbaleffect vindt dan plaats als de huidige inwoners dan ook nog eens helemaal verhuizen.
De iets grotere steden, zoals Goes, Middelburg, Vlissingen en Terneuzen lijken zich wel te redden door de jaren heen. De steden lijken juist meer mensen aan te trekken met hun vaak kleinschalige, maar gezellige en historische centra. Vooral de kleine gemeenten in de rest van de provincie moeten oppassen dat ze geen spookstadjes worden, maar het is moeilijk te benoemen of dit proces nog kan worden teruggedraaid.
