In het eerste artikel hebben we het al gehad over de eerste keer dat je je nieuwe collega's ontmoet. In het tweede artikel kreeg je tips over de voorbereidingen van de kennismaking met de klas. In dit derde artikel gaan we de eerste les aan de leerlingen voorbereiden. Hoe kan je een les goed voorbereiden en structuur bieden aan de doelgroep die dit zo nodig heeft. Deze voorbereiding kan je elke les opnieuw weer gebruiken en zal je uiteindelijk een hoop tijd besparen!
“Het kan voor sommige mensen zo simpel zijn, die gaan op een natuurlijke manier met de leerlingen om. De leerlingen hebben respect voor hem/haar, luisteren en nemen dan ook dingen aan.”
Dit is toch iets wat iedereen die lesgeeft graag zou willen? De basis voor dit alles is al gelegd in de eerste kennismaking met de klas. De klas ziet dat je goed voorbereid bent en gestructureerd werkt. Verschillende studies tonen aan dat leerlingen in deze (tieners)levensjaren een grote behoefte hebben aan structuur en duidelijkheid. Ze zitten immers al in een leeftijdsfase waarbij er zoveel veranderd voor ze! Dus breng de discipline op om de lessen goed voor te bereiden, dit zal uiteindelijk zijn vruchten afwerpen.
Hoe bereid ik een les goed voor?
Dit doe je door te weten dat de eerste keer dat je een les geeft je de lestijd maal 2 nodig hebt om de les voor te bereiden. Begin dus op tijd! Dan begin je met het beantwoorden van de volgende vragen:
1. Wat wil ik deze les bereiken? (Leerdoelen)
2. Wat is de beginsituatie? (Aanvangsniveau)
3. Op welke manier wil ik mijn lesstof ordenen? (Volgorde van leerdoelen)
4. Welke werkvormen wil ik hierbij gebruiken? (Afwisseling)
5. Welke leeractiviteiten moet de leerling/groep toepassen?
6. Welke klassenopstelling wil ik gebruiken? (Kring, traditionele, carré etc.)
7. Welke media wil ik gaan gebruiken?(DVD, PC, Whiteboard, Boeken etc.)
8. Op welke manier wil ik gaan evalueren?(Product- of procesevaluatie)
Vooral in het begin kan het tijd kosten om deze vragen te beantwoorden. Er kunnen misschien wat begrippen instaan waarbij je geen beeld hebt. Bijvoorbeeld het aanvangsniveau. Hiermee wordt het aanvangsniveau van de klas bedoeld. Wanneer je de eerste les Engels geeft is het handig om erachter te komen d.m.v. een testje of spelletje wat het niveau was dat ze op de vorige school hadden. Dit kan namelijk per school sterk verschillen! Daarnaast is de volgorde van de lesstof erg cruciaal. Je kan beginnen met het werken op de computer, maar dan moeten ze wel eerst weten hoe ze de computer op moeten starten en in moeten loggen. Wanneer wij spreken over didactische werkvormen zijn dat er eigenlijk drie: de voordrachtvorm, gespreksvorm en opdrachtvorm.
Je wil toch niet alleen maar lesgeven in de voordrachtvorm, zoals die ouderwetse leraar vroeger ook deed? Hoe saai is dat! Je moet dit vooral in deze doelgroep sterk afwisselen. Natuurlijk is de voordrachtvorm het makkelijkste. Dit onder het mom: Jullie luisteren en ik vertel!. Het zal alleen een kwestie van tijd zijn voordat ze gaan klieren en je in moet grijpen. Ze onthouden veel meer wanneer ze zelf doen en mee mogen discussiëren!
Wanneer je deze vragen beantwoord hebt, heb je in principe je les nu al klaar. Je weet wat je moet geven, hoe, waar en in welke volgorde. Meer hoef je niet meer te weten om les te geven. Maar om een goede les te geven is het wel belangrijk dit overzichtelijk in een lesplan te zetten. Een lesplan is een overzicht van de les die jij wilt geven. De format van een lesplan kan voor elk persoon verschillen. De gouden tip hierbij is om dit lesplan mee te nemen de les in en ook vooral te gebruiken! Het is niks geheims, dus kijk er niet stiekem op. De leerlingen mogen best weten dat jij hun les goed hebt voorbereid. De leerlingen zijn immers belangrijk genoeg om een goede les te krijgen!
In de praktijk.
In de praktijk betekend dit dat je vooral in het begin hiermee meer tijd kwijt zal zijn dan dat de les gaat duren. Maar deze les bewaar je natuurlijk voor volgend jaar. Dan kan je hem zo uit de kast pakken, nakijken en gebruiken. En wanneer je vaker met dit principe werkt kost het minder tijd. Dit omdat je al gelijk een beeld hebt van de les. Je weet al waar je aan moet denken en daardoor gaat het steeds automatischer en sneller. Dus blijf de discipline opbrengen om de lessen met een vaste structuur voor te bereiden en ook zo te geven. Uiteindelijk zullen de leerlingen dit opmerken en waarderen!
In het vierde artikel van de serie “Nieuw in het onderwijs” leg ik uit hoe je al deze informatie in een overzichtelijk lesplan kan zetten. En ondanks dat het lesplan iets persoonlijks is, is het misschien wel prettig om op deze manier een voorbeeld te zien. Heel veel succes!