Op vrijwel alle middelbare scholen moeten eindexamenkandidaten een profielwerkstuk maken. Dit werkstuk wordt gezien als de 'meesterproef' van de middelbare school. Bovendien telt het cijfer voor het profielwerkstuk ook mee voor het eindexamen. Niet geheel onbelangrijk dus, dat profielwerkstuk. Maar hoe pak je dat aan? In deze handleiding lees je stap voor stap hoe je een profielwerkstuk kunt maken.
Stap 1: Bepaal eerst of je het profielwerkstuk alleen of met een partner wilt maken. Als je dat gedaan hebt, kun je het onderwerp gaan bepalen. Het onderwerp moet te maken hebben met een vak wat je in je profiel hebt. Kies je bijvoorbeeld geschiedenis als vak, is 'De Watersnoodramp' een mogelijk onderwerp. Probeer altijd een onderwerp te kiezen waar je ook werkelijk in geïnteresseerd bent.
Stap 2: Nu je een onderwerp hebt, kan je de hoofdvraag en deelvragen gaan formuleren. Bij het voorbeeld van stap 1, kan een hoofdvraag bijvoorbeeld zijn: 'Had de Watersnoodramp voorkomen kunnen worden?'. De deelvragen zijn bedoeld om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden. In deze situatie is een mogelijke deelvraag: 'Hoe ligt Nederland gesitueerd ten opzichte van de zee?'. Kies een gepast aantal deelvragen, mede gebaseerd op het aantal bladzijdes wat je per deelvraag nodig denkt te hebben en hoeveel bladzijdes je profielwerkstuk minimaal moet hebben.
Stap 3: Nu je de hoofdvraag en deelvragen hebt geformuleerd, kun je een plan van aanpak gaan maken. Hierin laat je stap voor stap zien hoe je het maken van je profielwerkstuk aan wilt gaan pakken. Denk hierbij aan: informatie opzoeken op internet of boeken, interviews afnemen, proeven doen, musea bezoeken etc. Vermeld bij alles hoeveel tijd je ervoor nodig denkt te hebben. Als je gekozen hebt om je profielwerkstuk met een partner te maken, moet ook de taakverdeling vermeld worden in het plan van aanpak.
Stap 4: Nadat je het plan van aanpak hebt opgesteld en informatie hebt verzameld, kan je beginnen met het beantwoorden van je deelvragen. Op basis van de antwoorden op de deelvragen trek je de conclusie en beantwoord je dus je hoofdvraag.
Stap 5: Het bijhouden van een logboek is een belangrijk onderdeel van je profielwerkstuk. Je logboek is het bewijs dat je de opgelegde studielasturen (80 uur) ook werkelijk benut hebt. Ook de gesprekken die je hebt met je vakdocent moeten worden vermeld in het logboek. Een logboek kan er als volgt uitzien:
| Datum | Verrichte werkzaamheden | Tijd | Eventuele opmerkingen |
| 01-01-11 | Het bepalen van het onderwerp en het opstellen van de hoofdvraag en deelvragen. | 3,5 uur | Gesprek gehad met vakdocent over een mogelijk onderwerp. |
Stap 6: Je profielwerkstuk is in principe af. Het enige wat nu nog rest is de puntjes op de i zetten. Oftewel: een omslag, inhoudsopgave en inleiding maken. Op de omslag moet in ieder geval vermeld zijn: de titel van het profielwerkstuk, je naam, je school en klas, je profiel en vak, de naam van de begeleidende vakdocent en de datum. De inhoudsopgave laat zien wat er te lezen is in jouw profielwerkstuk. In de inleiding vermeld je hoe je tot de keuze van het onderwerp bent gekomen, introduceer je het onderwerp met de bedoeling de aandacht van de lezer te trekken en laat je de lezer kennismaken met je hoofdvraag.
Stap 7: Nu je profielwerkstuk af is, is het tijd om je voorlopige versie in te leveren bij je vakdocent. Deze zal het werkstuk doorlezen en eventueel vertellen wat er nog aan veranderd moet worden. Nadat de voorlopige versie is aangepast en is goedgekeurd, kan je de definitieve versie inleveren.
Uiteindelijke inhoud van het profielwerkstuk:
– Omslag
– Inhoudsopgave
– Inleiding
– Plan van aanpak
– Deelvragen
– Conclusie
– Logboek
– Eventuele bijlagen (interviews, onderzoeksuitslagen etc.)
Extra trips bij het maken van een profielwerkstuk:
– Houd de omslag netjes en overzichtelijk, maar ook niet te saai. Gebruik eventueel afbeeldingen die bij het onderwerp passen.
– Zorg dat alle pagina's genummerd zijn en dat dit klopt met de vermeldde paginanummers in de inhoudsopgave.
– Ga regelmatig op gesprek bij je vakdocent. Hij/zij kan je eventueel bijsture, feedback geven of helpen als je er zelf niet uitkomt.
– Maak gebruik van alinea's zodat je tekst er overzichtelijk en verzorgd uitziet.
– Lees je profielwerkstuk altijd nog een keer na en laat het eventueel door een ouder/verzorger doorlezen om het te controleren op spellingsfouten en/of grammaticale fouten.
Ik hoop dat deze handleiding je heeft kunnen helpen bij het maken van je profielwerkstuk, of je een idee heeft kunnen geven van wat een profielwerkstuk precies inhoudt. En voor iedereen die binnenkort een profielwerkstuk moet maken: veel succes en (misschien zelfs) plezier!
