Lezen is erg belangrijk in onze maatschappij. Krant, televisie, supermarkt, je kunt er niet om heen. Ook op school is het leren lezen erg belangrijk. Na groep 3 gaan alle methodes (denk aan rekenen, taal, geschiedenis etc.) ervan uit dat het kind goed kan lezen. Maar wat als dat niet het geval is? In onze ’talige’ maatschappij loopt het kind met leesproblemen ook op andere gebieden een achterstand op. Niet alleen school, maar ook u als ouders kunt uw kind helpen! In dit artikel wordt uitgelegd hoe u uw kind een goede start kunt geven.
Geheimtaal
Ons alfabet en klanken zijn een soort geheimtaal voor de kinderen die ze leren decoderen. Het is erg belangrijk dat de kinderen heel snel de letters kunnen herkennen. In de kleutergroepen wordt vaak veel aandacht aan taal besteed. Dit gebeurt in de vorm van voorlezen, letterspelletjes en rijmen. In groep 3 wordt met behulp van woorden nieuwe letters aangeboden.
Leesmethodes
Op de basisschool worden ongeveer 3 methodes voor leesonderwijs gebruikt:
- Veilig Leren Lezen
- Veilig in Stapjes
- Leessleutel
Op de websites van de leesmethodes staat veel informatie en tips over leesonderwijs.
De kinderen zijn in groep 3 zeer intensief met taal en letters bezig. Ze leren de letters te verklanken en te combineren. In het begin zijn het korte woorden, later steeds langere woorden. Ze leren woorden in totaliteit steeds sneller te herkennen.
Begin met voorlezen…
Voorlezen is gezellig, maar ook zeer leerzaam. De kinderen krijgen er een grote woordenschat van. Ze leren de betekenis van woorden die niet in de dagelijkse taal voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan een verhaal over een sluwe vos. Het woord sluw komt nauwelijks voor in ons taalgebruik. Door het verhaal leren de kinderen dat de vos slim is. Weer een nieuw woord geleerd! Prentenboeken zijn hiervoor ideaal: Uw kind koppelt de plaatjes aan nieuwe woorden.
Naast woordenschat is voorlezen ook goed voor het leren van grammatica, rijmen, cadans in een zin. De kinderen steken er ongemerkt veel van op. Ook leren ze dat een verhaal een begin, midden en einde heeft.
Als u voorleest, geeft u het signaal dat lezen leuk is. Kinderen houden van herhaling. Hoe vaak heeft u datzelfde boek voor moeten lezen? Ook van herhaling leren ze veel. Kinderen, maar ook volwassenen houden van herhaling. Dat is de kracht van veel tv-series en boeken.
Laat uw kind ook regelmatig terugvertellen waar het verhaal over ging. Dit stimuleert het geheugen, maar ook de spreektaal van uw kind.
Tips voor het helpen van uw kind
Klanken
In het begin leert uw kind vooral klankzuivere woorden. Woorden die klinken, zoals je de letters leest. Denk aan maan, roos, vis. Spreek de letters in klanken uit: Bijvoorbeeld de letter M:
mmm (klank) in plaats van em (zoals wij volwassenen de m benoemen)
Letters
Als het kind snel letters herkent, kan het sneller leren lezen. Als het kind lang moet nadenken “Is het nou een b, p of k?” dan kost het teveel geheugen om daarna de letters ook nog te combineren tot een woord. Het gaat te traag. U kunt uw kind helpen door zoveel mogelijk de letters te oefenen. Veel scholen laten weten welke letters uw kind al kent. Vraag het anders aan de leerkracht. Oefen met deze letters op een speelse manier zodat uw kind ze snel herkent.
Print de letters en knip ze uit. Hier volgen een aantal letterspelletjes:
- Flitsen: Laat snel de letters zien. Uw kind moet zo snel mogelijk zeggen welke letter het is.
- Leg 4 letters op de grond. Het kind moet zo snel mogelijk gaan staan bij de letter die u noemt. Dit kunt u ook uitbreiden naar woorden. Dan zoekt het kind zo snel mogelijk de eerste letter van een woord op. Bijvoorbeeld: Maan- het kind moet bij de m gaan staan. Dit vinden de kinderen vaak een leuk spel, vanwege het actieve element.
- Spreek vantevoren een letter af, bijvoorbeeld de K. Laat zo snel mogelijk verschillende letters zien. Zodra u de K laat zien, moet uw kind op de tafel slaan.
- Maak een klein kaartje met letters en speel samen letterbingo.
Het spelelement is heel belangrijk. Uw kind moet plezier krijgen in het lezen en geen afkeer!
Bibliotheek
In de meeste bibliotheken kan uw kind gratis lid worden. Hier ligt een schat om ontdekt te worden. Er zijn de afgelopen jaren veel leuke boeken verschenen voor startende lezers. In de bieb zijn kasten gewijd aan beginnende leesboeken. Als uw kind net begint met lezen, zoek dan AVI-start boeken op. Op de achterkant staat vermeldt hoeveel weken leesonderwijs het kind gehad moet hebben. Aan de andere kant, kunt u uw kind ook helpen. Na kerst kunnen veel kinderen in groep 3 al op M3 niveau lezen. AVI M3 betekent gewoon dat uw kind op midden groep 3 niveau leest. Er zijn ook veel leuke informatieboeken geschreven voor beginnende lezers!
Samen lezen
Lees samen met uw kind. U leest een regel, dan weer het kind, dan weer u. Besef dat lezen zwaar is voor een beginnende lezer. Een kwartier lezen is zeer inspannend! Liever kort en vaker… dan lang en vervelend.
Kilometers maken
Hoe meer je leest… hoe snel het gaat…. hoe beter het gaat… hoe meer je weet. Ook herhalen is erg belangrijk in dit opzicht. Als een tekst 3 of 4 keer herhaalt wordt, blijven de woorden beter hangen in het geheugen.
Veel leesplezier
Elk kind leert op een andere manier. Sommige kinderen vinden oefenen erg saai en vervelend. Maak er een spel van. Sommige kinderen vinden het leuk om op de computer aan de slag te gaan met letters en woorden. Andere vinden het leuker om samen te lezen. Wat vindt uw kind leuk? Zorg ervoor dat lezen leuk wordt.
Geef u kind dat ene beetje extra, het zal er de komende jaren veel plezier van hebben.
