Er gaan momenteel vele theorieën in omloop over hoe het leven op aarde is ontstaan. Zeker weten we het niet. Sterker nog, eigenlijk hebben we geen flauw idee waar het leven vandaan komt. We weten niet eens wat leven precies is! Een aantal creatieve geesten hebben ondanks alle gebrekkige informatie toch nagedacht over de oorsprong van ons leven op aarde. Een van deze creatieve ideeën is de panspermiatheorie. Deze suggereert dat het leven op aarde helemaal niet op aarde is ontstaan, maar op andere planeten zoals mars, en misschien wel buiten, ver buiten, ons eigen zonnestelsel.
De panspermiatheorie
“De zaden van het leven” zouden verspreid kunnen zijn door meteorieten, afkomstig van mars of andere planeten. Deze meteorieten zouden bacteriën bevatten, of virussen. Het is al bekend dat sommige bacteriën deze extreme omstandigheden kunnen overleven (extremofielen). Deze theorie suggereert dus dat bacteriën weken, dagen zelfs jaren kunnen overleven in een vacuüm, de extreem hete atmosfeer overleven, de inslagklap overleven, en dan ook nog verder kunnen leven en verdergaan met mitose 1. Het klinkt erg science fiction, maar volgens onze huidige natuurkundige, scheikundige en biologische kennis zou dit mogelijk kunnen zijn. Nouja, we kunnen in ieder geval niet bewijzen dat het niet zo is. Ingewikkeld? Misschien is het een puzzel die de mens nooit op kan lossen. Want deze theorie omschrijft ten slotte niet HOE het leven is ontstaan! Dat blijft een raadsel.
Iets uitgebreider gaat het idee als volgt: Door een botsing of door sterke wind komt een stuk steen vanaf een planeet in een baan om de planeet. Met een beetje geluk heeft het genoeg snelheid en slingert het de ruimte in. Dan is het wachten. Wachten. Jaren wachten! Een reis tussen twee planeten duurt jaren. Tussen twee zonnestelsels duurt de reis minstens een paar duizend jaar. Natuurlijk moet de steen op precies die wijze weggeslingerd worden zodat hij überhaupt ooit bij een planeet terecht komt. Na wat kennis van klassieke baanmechanica weet je hoeveel geluk je moet hebben voordat zo’n steen precies naar een planeet slingert. Vergeleken met de enorme ruimte zijn planeten slechts minieme stukjes, alsof je een kanonskogel precies in de loop van een ander kanon twee kilometer verderop moet richten maar dan nog veel ingewikkelder omdat er rekening moet worden gehouden met zwaartekrachtsvelden van andere hemellichamen.
Nu hebben we wat geluk gehad en onze marssteen gaat richting de aarde. Hopelijk hebben de microben na drie jaar in vacuüm en extreme kou geleefd te hebben het overleefd. Nu moeten we ook nog onze atmosfeer zien door te dringen, de temperaturen lopen op tot enkele tienduizenden graden, bijna net zo heet als het oppervlakte van de zon. Met nog meer geluk is onze steen precies groot genoeg, heeft het de juiste vorm en kwam het op exact de juiste hoek onze atmosfeer binnen en overleeft het. Nu nog de val. De steen komt neer met zo’n acht à negen kilometer per seconde. De klap bedraagt omgerekend zo ongeveer 911 G. Getrainde straaljager piloten overleven slechts 11-12 G! Met nog meer geluk zijn we op een vruchtbare plek geland, dus niet in een woestijn, ergens op de polen, of nog erger, in de zee. Als alle nodige voedingstoffen aanwezig zijn, en dat ligt maar net aan de soort bacterie, kan deze gaan groeien en delen. Dan is er leven op aarde!
Jullie snappen natuurlijk wel dat de kans dat een meteoriet met leven precies op de aarde terecht komt zo goed als nihil is en bijna niet als een kans uit te drukken is. Maar aangezien er zo veel planeten zijn en er zoveel meteorieten in de ruimte rondzweven, is de panspermiatheorie en goede tegenhanger van de abiogenese.
Genetische manipulatie door ander intelligent leven
Nog een theorie is dat het leven bewust naar de aarde is gebracht door andere beschavingen, en dat het leven eigenlijk buitenaards is. De kans is groot dat als wij ooit buitenaards leven vinden, deze honderden misschien wel duizenden of miljoenen jaren voorop lopen op onze evolutie en dus veel intelligenter zijn en veel meer kennis bezitten. Er wordt dus gespeculeerd dat buitenaards leven ons DNA heeft geschreven en dat dus hele delen van ons DNA buitenaards zijn. Misschien is dit DNA wel nodig voor buitenaards leven en codeert het voor eiwitten en aminozuren die wij helemaal niet kennen.2 Dit zou dus de enorme hoeveelheid “junk-DNA” 3 in ons DNA verklaren.
Misschien zijn wij dus de proefkonijnen van een andere beschaving. Veel andere redenen waarom extra-terrestieele intelligentie 4 de aarde met het leven zou “besmetten” zijn er niet. Helaas geeft deze theorie geen verklaring voor de evolutie en, net als de panspermiatheorie, geen verklaring voor het ontstaan van het eerste leven.
Veel UFO-fanaten leggen via deze theorie het UFO-verschijnsel uit. De buitenaardse wezens keren terug naar de aarde om te kijken hoe we het doen en hoe onze evolutie verloopt. Ook zou buitenaardse intelligentie meegewerkt hebben aan enorme projecten uit oude beschavingen als de piramide van Gizeh en de … van de Aztekenbeschaving.
Deze theorie wordt echter door de echte natuurkundigen niet als serieus bestempeld. Het is inderdaad ook de minst plausibele wetenschappelijke verklaring voor het ontstaan van het leven. Bovendien kan dit op geen enkele manier worden bewezen.
Overige vragen
Op welke manier is het leven nu op aarde gebracht? We hebben geen flauw idee. Geen enkel benul. Misschien zijn wij wel het enige leven. We denken van niet nu, maar vroeger waren wij er ook heilig van overtuigd dat de aarde plat was. Het is heel simpel, we weten het gewoon niet. Maar de wetenschap komt steeds dichter bij het antwoord op de vraag waar de mensheid vanaf haar bestaan al antwoord op probeert te krijgen: Waar komen wij vandaan. Een vraag waar we hopelijk snel antwoord op krijgen.
