Dagelijks horen we in het nieuws dat verschillende plekken in de wereld last hebben van allerlei milieuprobelemen. Klimaatverandering, uitputting van fossiele brandstoffen, bosbranden, uitsterving van sommige diersoorten, bodem-, water- en luchtvervuiling; dat zijn allemaal milieuproblemen waar de wereld tegenwoordig mee te maken heeft. Eén van de milieuproblemen op dit moment zijn de negatieve gevolgen van de groeiende, internationale scheepvaart op het milieu.
Olieramp
Milieuproblemen kunnen gedefinieerd worden als die gevolgen van processen als gevolg van activiteiten van mensen op het milieu die door de samenleving als negatief worden ervaren. Een van die negatieve gevolgen van de scheepvaart op het milieu is een olieramp. In 1989 liep de tanker Exxon Valdez vast in Alaska en lekte honderdduizenden vaten olie in zee. Dit wordt nog steeds beschouwd als één van de ergste rampen allertijden. De kustlijn werd voor een groot deel besmeurd met zware en lichte oliebestanddelen. Deze stoffen hebben meteen een negatieve impact op de lokale omgeving met name op de terrestrische en aquatische systemen. Het opruimen van die oliebestandelen kost ook zoveel miljoenen en het duurt nog wel even voordat het lokale ecosysteem volledig herstelt. Ook afval en lozingen door schepen veroorzaken nog steeds een blijvend milieuprobleem: verontreiniging van de wateren.
Luchtvervuiling
Emissies van schepen hebben grote invloed op de luchtkwaliteit. De belangrijkste stoffen die door de sector verkeer en vervoer worden uitgestoten zijn koolstofdioxide, stikstofoxiden, zwaveloxiden, vluchtige organische stoffen, koolstofmonoxide en fijne stoffen. Zwaveloxiden en stikstofoxiden veroorzaken voornamelijk verzuring terwijl stikstofoxiden, vluchtige organische stoffen, koolstofmoxide en fijne stoffen schadelijk zijn voor de gezondheid. Door chemische reacties van vluchtige organische stoffen met andere stoffen in de atmosfeer kan smog worden gevormd. Smog is een mengsel van rook (smoke) en mist (fog), vandaar het woord smog. Zure regen ontstaat door zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak en vluchtige organische stoffen. Dit leidt tot verzuring van bodem en water en heeft negatieve gevolgen voor de fauna, flora en erfgoederen.
Klimaatverandering
Uit onderzoek blijkt dat de scheepvaart bijna tweemaal zoveel broeikasgassen uitstoot dan de luchtvaartbranche. Alle schepen bleken werelwijd meer dan 1 miljard ton aan broeikasgassen uitstoten. Er werd gedacht dat deze sector alleen verantwoordelijk was voor 600 miljoen ton. Dit veroorzaakt dus een modern milieuprobleem: klimaatverandering. Broeikasgassen die schepen uitstoten zoals koolstofdioxiden en koolstofmonoxide zijn mede verantwoordelijk voor de zogenaamde versterkte broeikaseffect en die hebben dus een verhogend effect op de globale temperatuur.