Een baby die elke nacht een paar keer wakker wordt, een dreumes die niet naar bed wil om te slapen. Erg lastig en vermoeiend voor zowel kind als ouder. Dit artikel beschrijft mijn ervaring hiermee en bevat hopelijk tips en ondersteuning / erkenning voor andere ouders.
Mijn dochter is 14 maanden, een heerlijk en vrolijk kind. Ik als ouder ben ook vrolijk en opgewekt, niet alleen omdat ik zo gek op mijn dochter ben, maar ook omdat ik genoeg nachtrust krijg. Ik hoor van andere ouders regelmatig tegengestelde verhalen. Let op: elke situatie is anders, in dit artikel wordt mijn ervaring beschreven en geef ik tips die in mijn situatie goed hebben geholpen. Onderaan heb ik een voorbehoud geschreven (niet uitputtend), het is niet mijn bedoeling andere mensen te veroordelen.
Baby-tijd
Hoe krijg je een baby in een ritme? Dat is stap één als je later slaapproblemen wilt voorkomen. Mijn tip is: ga níet voeden op verzoek. Je strak aan een schema houden is niet noodzakelijk (en kan juist averechts werken), maar juist met voeden op verzoek loop je het risico dat één of meerdere nachtvoedingen ‘normaal’ wordt, je kindje raakt eraan gewend en zal steeds ’s nachts wakker worden. Bij mij hielp het goed om een speen te introduceren. Deze kreeg mijn dochter ’s ochtends als ik dacht dat het nog geen tijd was voor een voeding. Op deze manier werd de ochtendvoeding steeds verder opgeschoven naar een ‘normale’ tijd (en hoefde ik niet voor dag en dauw op te staan).
Voor de voedingen overdag maakte ik me alleen druk om de totaalhoeveelheid. De tijdstippen liet ik mijn dochter bepalen, als ze wakker werd en honger had kreeg ze drinken, ik maakte haar bij voorkeur niet wakker voor een voeding. Hierbij zorgde ik er wel voor (met speen of een andere vorm van afleiding) dat er minimaal 3 of 4 uur tussen een voeding zat.
Wat goed helpt om een baby te laten wennen aan een eigen bedje is het volgende. Mijn dochter lag overdag vaak in de box. Als ze moe werd, dan werd ze meteen in haar bedje gelegd. Zo leerde ze dat de box iets ‘leuks’ was en het bed iets om in te slapen. Ik heb er nooit moeilijk over gedaan als ze in de kinderwagen in slaap viel, maar heb dat in huis nooit aangemoedigd. Zo bleef duidelijk dat de kinderwagen voor buiten is en het bed voor binnen.
Overgang naar langer slapen in de nacht
Door het voedingsschema had mijn dochter binnen de kortste keren door wat het ritme van dag en nacht was. ’s Nachts sliep ze over het algemeen redelijk door. Ze sliep bij mij op de kamer, dus als ze begon te ‘piepen’, kreeg ze een speen en was ze weer stil. Door dit consequent vol te houden, is ze als vanzelf beter gaan slapen. Met twee maanden kon ze na de voeding van 22.00 uur tot een uur of zes in de ochtend slapen. Toen dit eenmaal goed liep, is ze op haar eigen kamer gaan slapen.
Ik heb met drie maanden geprobeerd of de 22.00 uur voeding kon vervallen door de voeding niet te geven en haar gewoon in bed te leggen. Om twee uur ’s nachts werd ze huilend wakker. Toen heeft ze alsnog haar fles gekregen, het experiment was mislukt. Twee weken later heb ik het nogmaals geprobeerd en nu lukte het wel. Sindsdien is het geen probleem om haar tussen zeven en acht uur ’s avonds op bed te leggen, ze slaapt dan door tot zeven uur ’s ochtends.
Een dreumes naar bed brengen
Mijn dochter breng ik pas naar bed als ik zie dat ze moe begint te worden. Een kind dat té moe is, slaapt niet lekker, maar een kind dat nog druk aan het spelen is, gaat beslist ook niet slapen. Ik probeer mijn dochter om zeven uur op bed te leggen en lijkt het alsof zij zich helemaal heeft aangepast aan dit ritme. Wellicht helpt het dat ik standaard tussen half zes en zes het eten op tafel heb staan.
Het is voor mijn dochter duidelijk: als de deur naar de gang open staat, dan is het tijd om naar bed te gaan. Zij klimt dan zelf naar boven. Daar aangekomen houd ik steeds hetzelfde ritme aan: schone luier om, pyjama aan, tandjes poetsen (waarbij ze zelf de tandenborstel mag pakken), boekje voorlezen en liedje zingen. Ik heb me voorgenomen dit als quality-time met mijn dochter te zien. Regel één is daarom: geen haast. Dit werkt averechts. Mijn dochter wordt er onrustig van en wil dan niet slapen. Ik houd er ook een vervelend gevoel aan over. Een kwartier tot twintig minuten de tijd voor elkaar nemen versterkt onze band, brengt rust en ik ben er van overtuigd dat zij daardoor ook lekkerder slaapt.
Een dreumes die ’s avonds of ’s nachts wakker wordt
Hoe ik ook mijn best doe, ook hier gebeurd het wel eens dat mijn dochter ’s avonds wakker wordt wanneer ik bijvoorbeeld net op de bank zit te lezen of zelf naar bed wil gaan. Ik heb mijn dochter de afgelopen maanden goed leren kennen, en hoor doorgaans aan haar huiltje wat er aan de hand is. Soms ren ik naar boven om haar een speen te geven, omdat ze in haar slaap om haar speen huilt. Hiermee voorkom ik dat ze echt wakker wordt. Een andere keer huilt ze omdat ze eng heeft gedroomd. In dat geval ga ik naar haar toe, troost haar, leg haar weer lekker in bed en ga weg. In geen geval neem ik haar mee naar beneden, en lichten worden er ook niet aan gedaan in haar kamer. Overigens wel op de overloop, je wilt tenslotte wel zien wat je doet. Ik wil haar met alle liefde troosten, maar slaaptijd is er om te slapen, en niet om te feesten. Dit begrijpt ze gelukkig goed.
De derde mogelijkheid is dat mijn dochter geen zin heeft om te slapen. In dat geval laat ik haar vijf minuten huilen. Ik let goed op de klok, want vijf minuten duren voor een moeder erg lang. Huilt ze nog steeds, dan ga ik naar boven, leg haar recht en ga weer weg. Na weer vijf minuten huilen ga ik terug, laat haar zien dat het buiten donker is, leg haar weer neer en ga weg. Meestal is dit voldoende. Werkt dit niet, dan blijf ik om de vijf minuten naar haar toe gaan. Als mijn dochter na een half uur nog huilt, dan is er ongetwijfelt iets anders aan de hand en moet een andere aanpak worden geprobeerd. Dit komt vrijwel nooit voor. Als het wel voorkomt, dan kan de vierde mogelijkheid een oorzaak zijn (zie hierna).
De vierde mogelijkheid is dat mijn dochter ziek is en/of zich niet lekker voelt. In dat geval probeer ik haar lichaam tot rust te brengen door rustig een schone luier om te doen, door haar buikje te masseren of door haar rustig op schoot te nemen. Soms geef ik haar dan een flesje water (geen melk! Het is hoe dan ook nog steeds géén feestje). Koorts meten is in dit geval standaard. Bij koorts en een kind dat blijft weigeren om te slapen, komt een zetpil in beeld. Tot nu toe heeft dit altijd geholpen om haar alsnog lekker te laten slapen.
Beperkingen
Zoals aan het begin van dit artikel is gezegd, wil ik met mijn ervaring zoals hierboven beschreven, niemand voor het hoofd stoten. Ik heb gekozen voor (borst)voeding op schema in plaats van op verzoek. Dit heeft voor mij heel goed gewerkt, maar ik weet dat andere mensen voeden op verzoek juist heel belangrijk vinden, en dat heeft zijn eigen voor- en nadelen. Wat ik heb gedaan benoem ik trouwens liever als semi-voeden-op-verzoek, maar dat terzijde.
De manier waarop ik mijn jonge baby heb door laten slapen en de manier waarop ik voedingen heb afgebouwd, hebben in mijn situatie prima gewerkt. Maar kijk altijd (!) naar je kindje. Sommige baby’s geven niet goed aan wanneer ze honger hebben en kunnen uitdrogen als je te lang wacht met voeden. Sommige kinderen hebben behoefte aan meer of kunnen maaar kleinere hoeveelheden tegelijk aan en komen daardoor vaker. Elk kind en elke situatie is uniek.
Voor huilen geldt hetzelfde: als iemand niet wil dat zijn/haar kindje lang huilt, ga je kind dan troosten. Regels zijn in het geval van kinderen géén regels, kinderen geven zelf aan wat goed voor ze is. Naar mijn mening hoef je ze alleen maar te sturen. Mijn tip is vooral om geen strakke schema’s en regels te volgen, maar je gevoel te volgen. Ik zie het zo: mijn dochter opvoeden en op laten groeien, dat doen we sámen, mijn dochter en ik.
