In dit artikel snijd ik drie thema’s aan. Ten eerste bespreek ik het begrip ‘begin’ in een kort filosofisch gedeelte. Ten tweede maak ik een kort uitstapje naar de zogenaamde ‘what if-history’; ik leg uit wat het inhoudt en waarom het mensen aanspreekt. Ten derde kom ik terug op het begrip begin, maar nu in een andere context: ik bespreek de bekende uitdrukking ‘een goed begin is het halve werk’. Veel plezier met het lezen van dit artikel!
Het begin of een begin?
De titel van dit artikel schept een bepaalde verwachting. ‘Het begin’ suggereert dat er maar één begin is; een vaststaand iets, dat onveranderlijk is. Dit is natuurlijk niet waar. Er zijn altijd veel verschillende manieren om een probleem aan te pakken of een nieuw hoofdstuk te beginnen. In theorie is dit aantal mogelijkheden oneindig groot. Waarom heb ik dan toch voor de titel ‘Het Begin’ gekozen? Dit heb ik gedaan, omdat er logischerwijs altijd maar één begin mogelijk is. Er is een groot aantal factoren nodig om juist dat ene begin te laten plaatsvinden, en zodra het begin heeft plaatsgevonden, zijn alle andere mogelijkheden uitgesloten. Vandaar de titel ‘Het Begin’.
What if…
Veel gebeurtenissen in de geschiedenis zijn bepaald door toeval. Zo is het toeval dat uitgerekend op deze planeet leven is ontstaan, en dat de Romeinen een groot rijk konden opbouwen. Ook is Adolf Hitler een aantal keren bijna omgekomen door een aanslag. Zoals hierboven gezegd worden alle gebeurtenissen bepaald door een groot aantal factoren. Als de omstandigheden net even anders zijn, kan een bepaalde situatie heel anders aflopen. Als er een aantal dingen anders waren verlopen, had de geschiedenis van de 20e eeuw er heel anders uitgezien.
Speculeren over een alternatieve verloop van de geschiedenis, en wat er zou zijn gebeurd als alles net even anders was geweest, noemen we ‘what-if-history’. Hoewel veel mensen – mijzelf incluis – het interessant vinden om over na te denken, is dit geen offciële tak van de geschiedwetenschap. Dit domweg omdat wat niet is gebeurd, geen geschiedenis is, en dus niet kan worden bestudeerd. Desalniettemin vormen ‘what if-theorieën’ een vruchtbare bron voor schrijvers en fantasten.
Het eind van het begin
In de inleiding van dit artikel heb ik beloofd wat licht te werpen op de uitdrukking ‘een goed begin is het halve werk’. Bij dezen. Het is inderdaad zo dat een goed begin in de vorm van een stevige basis belangrijk is. Dit vergroot de kans op slagen. Echter, wanneer de basis niet goed is, wil dit niet direct zeggen dat de onderneming gedoemd is te mislukken. Er valt verderop in het proces nog veel te corrigeren. Wat dat betreft is de uitdrukking, zoals hierboven al in de these werd gesteld, een tegeltjesmythe.
Wat echter de kracht van deze uitdrukking is, is het feit dat het iemand zelfvertrouwen kan geven. Het laat iemand denken dat met een goed begin de helft van het werk al gedaan is; de persoon krijgt een boost van zelfvertrouwen. Positieve misleiding, zullen we maar zeggen.
Evaluatie: dit is slechts een uitprobeersel, waarin ik kort twee filosofische vragen heb aangesneden om de mogelijkheden van Foobie uit te proberen. In mijn volgende verhalen en artikelen zal ik proberen om iets meer een duidelijke rode draad aan te houden.
