We hebben de desastreuze financiele handelwijze van een aantal corporaties ziekenhuizen en scholen gezien. Nu zijn er weer een paar universiteiten. Derivaten. Welke stomkoppen zitten er in zo’n bestuur en wie verkoopt dit soort handel?
WAAROM SPECULEREN ?
Wat is er toch aan de hand in de maatschappij? Waarom worden er voor allerlei zaken financiële constructies bedacht? In mijn tijd leerden we niet verder te springen als je polsstok lang is. Ik heb altijd moeten rekenen. En niet met een rekenmachine maar uit het hoofd. Of we nu geld nodig hadden voor een hypotheek, kredeit, of exporttransactie, je rekende uit hoeveel, hoelang en de kosten. En het risico inschatten. Ik neem aan dat er bij de overheid ook mensen zitten die dit geleerd hebben. Net als bij het bedrijfsleven. Om de een of andere reden zijn in de laatste 30 jaar van allerlei ”producten” in de markt gezet die door de makers zelf, verkopers en kopers niet begrepen zijn. Miljarden zijn er verspild aan rommelproducten. Waar zijn zulke risicovolle producten eigenlijk voor nodig? Of zijn de bankiers alleen maar bezig om geld te verdienen ten koste van alles? Speculeren zelfs in de publieke sector. Hoe bestaat het dat bestuurders die een inkomen hebben uit belastinggeld hiermee durven gokken. Of zijn ze toch niet zo deskundig als ze zeggen?
DESKUNDIGEN.
Er zitten in de bankenwereld knakkers die ”producten ontwikkelen”. Dat zijn natuurlijk producten waar de bank geld aan gaat verdienen anders hebben ze er niets aan. Door die producten moeilijk te maken heten het constructies. Om die te begrijpen moet je dus gestudeerd hebben. Natuurlijk worden de voordelen op tafel gelegd en de nadelen en eventuele risico’s verdoezeld of verzwegen. Nu mag ik aannemen dat hooggeschoolde lesgevers en bestuurders enigszins gespecialiseerd zijn in hun vak. Je zou dan zeggen dat het niet zo moeilijk moet zijn om risico’s in te schatten. En als een bestuurder er niks van snapt dan vraagt hij toch een van zijn zo goed gekwalificeerde lesgevers er bij. Blijkbaar zijn die deskundigen op het gebied van de door banken ontwikkelde producten ook niet in staat om een goede risico analyse te maken. Anders hadden scholengemeenschappen en universiteiten toch wel iets beter nagedacht. Dan is het een gevolg van het andere: als er tijdens lessen over die ”producten” gesproken wordt om studenten hier iets van bij te brengen dan denkt zo’n afgestudeerde ook weer deskundig te zijn terwijl hij er niks van begrepen heeft. En die afgestudeerden gaan weer als deskundige werken bij accountantskantoren, corporaties of krijgen een baan in de publieke sector want zij hebben hun titel. Zo zitten er dus duizenden zogenaamde deskundigen op posities die zij niet waard zijn maar toch een riant salaris te incasseren.
LOONMATIGING.
In tegenstelling tot de werkvloer wordt er in de hogere regionen niet gesproken over loonmatiging of bezuinigingen. Om de een of andere reden moeten altijd kosten bespaard worden op de werkvloer. Maar blunders van miljarden, waar en door wie die gemaakt worden zie je zelden bezuinigingen of laat staan ontslagen. En als er al ontslagen vallen dan is dat met een riante afkoopsom. Dat is toch zo krom als maar zijn kan? Het zal wel aan mij liggen. Ik weet nog dat ik eens een van de grote accountantskantoren ingehuurd had. Een topper kwam langs. Na een gesprek en een aantal zaken te hebben doorgenomen vroeg ik de kosten en of hij nog goede raad kon geven. De man antwoordde: meneer wij kunnen u helpen de kar te duwen maar trekken moet u hem zelf. U bent de leider. Na even nagedacht te hebben zei ik: luister, we hebben zojuist gesproken dat wij tegen een dijk aan het oprijden zijn om boven te komen. Als jij helpt duwen en ik trek en stuur, dan kom ik op de rand en als jij dan iets te hard door duwt, dan duw jij mij de Maas in. Als ik op de dijk ben moet het stuur ook gedraaid worden om op die dijk te blijven. Ik heb dus behoefte aan mensen die met mij mee TREKKEN EN STUREN. Dan zien we samen wat we aan het doen zijn.
Ik heb de man zijn uren betaald en nooit meer een dure accountant gehaald. Als ik wat wil weten spreek ik wel een collega ondernemer aan, daar heb ik meer aan.
CONSTRUCTIES.
Bij de overheid zouden alleen derivaten toegestaan zijn als ze gekoppeld zijn aan bestaande leningen om een eventuele rentewijziging af te dekken. De universiteiten sloten ze echter af als voorschot op de toekomst. Ze hadden investeringen gepland waarvoor in de komende jaren leningen moesten worden afgesloten. De Inspectie noemt dit soort constructies speculeren met de Rijksbijdrage. Conclusie: de bestuurders en directies van banken en universiteiten weten blijkbaar allebei niet waar de risico’s zitten ofwel zij schatten die verkeerd in. In beide gevallen dus niet erg deskundig. En toch hebben al die mannen een riant salaris gebaseerd op hun kennis en kunde. Het wordt dus tijd om daar eens iets aan te doen. Zij zijn hun salaris niet waard dus korten. Toch zullen de ”adviseurs” van de bank en de beslissers van de universiteit hun straatje wel schoonvegen. Er komt een verhaal van de onvoorziene crisis enz. Maar die crisis is juist veroorzaakt door dezelfde soort mannen die ook die ”producten ontwikkeld” hebben. Komen van dezelfde universiteit. Dus allen onkundig = te duur.
SCHOLING.
Laat de hoogleraren die het allemaal weten en overbrengen op hun studenten eerst eens beginnen zoals mijn moeder deed en wij nog steeds: bonnen sparen van de Douwe Egberts koffie. Sparen en niet meer uitgeven als je kunt permitteren. Leer de studenten i.p.v. op stap gaan en allemaal economie en rechten studeren dat de samenleving behoefte heeft aan goed leiderschap en niet aan zakkenvullende en aan constructies denkende economen en bankiers. Specialisatie is goed voor een monteur, metselaar, arts en dus ook voor een econoom. Dan moeten constructies helder en duidelijk zijn en leesbaar voor iedereen. Zonder kleine lettertjes. Daarmee hebben we dus die deskundigen ook niet meer nodig.
fredira 25 juli 2012
lees ook andere artikelen van fredira
