Depressie, voor de rest van je leven?

Dagenlang in bed blijven liggen, je voelt je vermoeid, machteloos en onbegrepen. Vrienden, de mensen om je heen begrijpen jou niet, zij weten niet wat er in jou omgaat. Moeizaam gaan de dagen voorbij. Je hebt geen oog op de toekomst, je ziet geen lichtpunten ook al zijn die er wel. Het leven doet je pijn, je bent opzoek naar de vrijheid, het is een constant gevecht. Worstelend met je leven, worstelend met jezelf

Als optimistisch mens is het moeilijk voor te stellen, een constant gevecht met jezelf. Ieder mens heeft zijn ‘ups en downs’ maar het kan ook zover komen dat het leven uitzichtloos wordt. Toch is depressie één van de meest voorkomende psychische stoornissen. Er wordt geschat dat één op de vijf vrouwen in haar leven temaken krijgt met een depressie. Bij mannen is dit één op de tien. In het ergste geval kan dit chronisch worden. Iemand met een chronische depressie heeft voor een lange periode een ‘down’-gevoel. Misschien wel voor de rest van zijn of haar leven.

Wat is een depressie?

Depressie is een stemmingsstoornis waarbij psychische en fysieke problemen ontstaan. De psychische en fysieke problemen kunnen ervoor zorgen dat de persoon in het dagelijks leven niet of nauwelijks meer functioneert. Kenmerkend voor een depressie is het verliezen van levenslust of een zwaar terneergeslagen stemming. Je kunt onderscheid maken tussen een ‘normale’ depressiviteit en een depressie. Iemand die zich ‘een beetje depressief’ voelt hoeft nog geen depressie te hebben. Als deze gevoelens langer dan twee weken aanhouden is een kans op een depressie aanwezig. Dus niet ieder negatief of pessimistisch gevoel neigt naar een depressie.

Een depressief persoon reageert extreem op verdriet of tegenslagen. Hij of zij kan bijvoorbeeld bij de kleine dingen het even niet meer zien zitten. Bij het vallen van een kopje kan het gebeuren dat de persoon dingen zegt als‘ik kan ook niets goed doen’ of ‘mijn leven stelt niets voor’. Het laten vallen van een kopje is voor iemand zonder depressie nog geen reden om dit te zeggen.

Er wordt gesproken over een depressie als iemand:

langer dan twee weken de negatieve en sombere gevoelens behoudt; kenmerken heeft als vermindering van de eetlust, schuldgevoelens, vermoeidheid, traagheid, slaapstoornissen, concentratieproblemen en gedachte aan zelfdoding; door de klachten in het dagelijks leven niet of nauwelijks meer kan functioneren.

Verschillende depressies

Naast ‘gewone’ depressies bestaan er ook:

Dysthyme stoornissen; Postpartum depressies, ook wel postnatale depressie genoemd; Seizoensgebonden depressies; En manisch-depressieve stoornissen, ook wel bipolaire stoornis genoemd.

Een dysthyme stoornis is een milde vorm van depressie die langer dan twee jaar aanhoudt. Mensen met een dysthyme stoornis voelen zich voor een lange tijd eenzaam. Postpartum depressies zijn depressies na de geboorte van een kind. Een kind krijgen is lichamelijk, geestelijk, emotioneel en sociaal een ingrijpende gebeurtenis. Dit kan leiden tot een depressie die vaak vanzelf overgaat. Seizoensgebonden depressies zijn voornamelijk in de winter, de winterdip. Mensen met een winterdip trekken zich in de winter terug en voelen zich vermoeid. Er is een lichttherapie die kan helpen tegen een winterdip. Hierdoor wordt het dag- en nachtritme hersteld. En mensen met een manisch-depressieve stoornis hebben last van extreme stemmingswisselingen.

Hoe ontstaat een depressie?

Een duidelijke oorzaak voor het krijgen van een depressie is er niet. Eventuele factoren die een rol spelen bij het krijgen van een depressie zijn biologische-, sociale- en psychische factoren (www.psychischegezondheid.nl).

Biologische factor:

In veel gevallen van depressie komt het voor dat een familielid ook aan een depressie lijdt. Het is erfelijk. Iemand waarvan ouders ook aan depressie lijden dragen dit vaak over op de kinderen. Iemand met depressie in de familie kan er weinig aan doen. Het belangrijkste is goed onder begeleiding blijven en leren ermee om te gaan, volgens mij.

Sociale factor:

Iemand waarvan ouders ook aan depressie lijden dragen dit vaak over op de kinderen. Ook na een zeer aangrijpende gebeurtenis kan een depressie toeslaan. Door de gebeurtenis kan de persoon moeite hebben met het verwerken van de gebeurtenis. De gebeurtenissen kunnen zijn: verlies van een dierbare; verlies van een baan; verhuizing; plotseling verandering in het leven; mishandeling.

Op sociaal gebied komt depressiviteit voornamelijk voor door het moeten missen van een dierbaar persoon, het niet kunnen wennen aan de nieuwe omgeving/ leefstijl en oude sociale contacten moet missen.

Ook na jaren van de gebeurtenis kan een depressie opkomen. Hoe vaak gebeurt het dat iemand die volwassen wordt, problemen heeft met het verleden. Iemand die als kind lichamelijk, geestelijk of seksueel mishandeld is kan bij het volwassen worden daar veel moeite mee hebben. Als gevolg een depressie. In dit geval is het een stimulansrespons. Bij het volwassen worden moet het verleden opnieuw verwerkt worden.

Psychische factor:

Depressie komt voort uit een negatieve persoonlijkheid en negatieve persoonlijke gebeurtenissen, het is schaamte voor jezelf.

Op psychisch gebied kan depressie ontstaan door de persoonlijke eigenschappen van de persoon. Iemand kan van zichzelf heel pessimistisch zijn. Hij of zij kijkt dan erg negatief tegen dingen aan. Dit wordt vaak van jongs af aan aangeleerd. Eigenschappen kunnen zijn: faalangst, perfectionisme, weinig zelfvertrouwen, moeite met het verwerken van tegenslagen en verdriet, moeite om steun te vragen en een streng geweten.

Een depressie houdt zich in stand, we spreken over depression breeds depression. Dit houdt in dat depressieve gedachten, gemoedstoestemming en depressief gedrag elkaar aanvult en in een cirkel door loopt.

Naar mijn mening is het ontstaan van een depressie een samenhangen van biologische, sociale en psychische factoren. Sociale factoren kunnen vaak door een goede therapeutische behandeling verholpen worden. Simpelweg door erover te praten. Praten kan voor veel mensen, die een aangrijpende gebeurtenis hebben meegemaakt, heel moeilijk zijn. Ze kroppen hun problemen en gevoelens op, daardoor kunnen zij in een negatieve spiraal terecht komen. Door er met iemand over te praten kan de persoon zijn problemen luchten en er een bespreekbaar punt van maken. Dit kan er ook voorzorgen dat er geen depressie ontstaat. Een goede persoonlijke eigenschap van iemand is op positief in het leven te staan. Ook al kan dan soms de klap hard komen. Iemand met een optimistisch karakter ziet de toekomst vol vertrouwen en energie tegemoet.

Welke behandelingen bestaan er tegen een depressie?

Voor het behandelen van een depressie zijn er verschillende mogelijkheden. De belangrijkste en meest gebruikte zijn medicijnen en therapie. Een combinatie van deze behandelingen is het effectiefst.

Psychotherapie

Bij een depressie heeft het verleden vaak een rol. Bij psychotherapie wordt hierop ingespeeld. Belangrijk bij psychotherapie is dat de persoon open en eerlijk zijn verhaal vertelt. Hij of zij zal zijn levensverhaal en de betekenis van vroegere ervaringen moeten vertellen. Met zijn levensverhaal wordt een beeld geschetst hoe hij of zij is opgegroeid. De psychotherapeut kan een beeld schetsen of hij of zij in een warm gezin is opgegroeid of dat hij/zij er alleen voor heeft gestaan. Door de betekenis van de ervaringen te vertellen kan de psychotherapeut erachter komen of het probleem verwerkt is en of de persoon dit probleem nog altijd met zich mee draagt. Naast het levensverhaal en ervaringen moet de psychotherapeut ook de exposure van de persoon weten. Als iemand exposure voor een bepaalde omgevingfactor heeft betekend dit dat hij of zij gevoelig is voor bepaalde gebeurtenissen.

Een psychotherapeut gaat opzoek naar de rede van het ontstaan van de depressie. Dit kan een persoonlijke ervaring zijn, bewust of onbewust. Doormiddel van het beginpunt van het probleem te ontdekken kan het zijn dat je de problemen opnieuw moet verwerken of mee leren om te gaan. Dit is voor mensen met een depressie niet altijd even gemakkelijk. Het erkennen van het probleem is al een grote stap de goede richting in. Het uiteindelijke doel van een psychotherapeut is de problemen dragelijk en leefbaar te maken. Je moet met je depressie om kunnen gaan, ook als je over de depressie heen bent, zodat je geen terugval krijgt.

Cognitieve therapie is naar mijn idee de beste manier van therapie voor depressie. Bij cognitieve therapie wordt geprobeerd het negatief denken om te zetten in positieve gedachten. Het negatief denken leidt tot een verkeerd reactiepatroon. Als de patiënt het negatieve kan omzetten in het positieve wordt hij of zij optimistischer en positiever. De medicijnen die ze krijgen bij een depressie hebben uiteindelijk hetzelfde doel.

Medicijnen

Het bekende medicijnen dat bij depressiviteit wordt gegeven zijn antidepressiva. Antidepressiva zijn middelen die de verschijnselen van een depressie verminderen. In antidepressiva zitten stoffen die de gevoelens en stemmingen bepalen. De werking van antidepressiva is pas voelbaar na twee tot vier weken. Om goed resultaat te behalen is het nodig om de medicijnen langer dan 6 tot 9 maanden te slikken. Verder is het bij het stoppen van het nemen van antidepressiva belangrijk dat het rustig wordt afgebouwd. Er kunnen bijwerkingen komen zoals: wazigheid, misselijkheid, hoofdpijn, transpireren, hartkloppingen en afname van seksuele gevoelens. Deze bijwerkingen nemen af na mate de tijd vordert.

In de hersenen zijn neurotransmitters (serotonine en noradrenaline) actief, deze zorgen voor de stemming van een persoon. Hoe actiever de neurotransmitters zijn, hoe beter je jezelf voelt. Tijdens een depressie worden neurotransmitters sneller door de lichaamscellen opgenomen. Antidepressiva zorgen ervoor dat de serotonine en noradrenaline actief blijven en minder snel worden omgenomen. Hierdoor voelt de persoon zich beter.

Antidepressiva worden tijdens de depressieve periode aan de personen gegeven, ook na de depressieve periode wordt nog antidepressiva geslikt. Vaak wordt dit dan geslikt om een depressie te voorkomen. Antidepressiva zijn niet zomaar middelen. Veel mensen die na de depressie nog de medicijnen moeten slikken hebben het gevoel dat ze dit niet meer nodig hebben. Het is natuurlijk niet prettig om altijd medicijnen te moeten slikken. Sommige mensen gaan dan ook zelf stoppen met de medicijnen. Dit kan grote gevolgen hebben. Ze kunnen terug vallen in hun oude gevoel en depressiviteit. Daarom is het belangrijk dat mensen die de medicijnen slikken onder controle gehouden blijven.

Uit een recent onderzoek van het academisch ziekenhuis te Groningen is dan ook gebleken dat een cognitieve training effectief is om het terugvallen in een depressie tegen te gaan(www.nu.nl). Door acht groepssessies van twee uur bij te wonen vallen mensen minder snel terug in een depressie. Door deze groepssessies zouden de mensen die een depressie gehad hebben sneller van hun antidepressiva af kunnen zijn.

‘Geloven is een middel tegen een depressie.'(Verhagen, 2000)

Gelovige mensen kunnen tijdens hun depressie erg worstelen met het geloof. Zij hebben dan ook het gevoel dat het geloof(God) hen in de steek laat. Toch kunnen depressieve mensen op God vertrouwen tijdens hun depressie. In de charismatische zielzorg zeggen ze juist dat mensen veel moeten bidden. Bidden lost misschien niet zomaar je problemen op maar het geeft je wel rust en inzicht. Er kan altijd een helpende hand van boven komen.

Samenvatting

Depressie is een stemmingsstoornis waarbij psychische en fysieke problemen ontstaan. Het ontstaan van een depressie is een samenhangen van biologische, sociale en psychische factoren. Depressie komt voort uit een negatieve persoonlijkheid en negatieve persoonlijke gebeurtenissen, het is schaamte voor jezelf. Om over een depressie heen te komen moeten die negatieve gedachten en gevoelens omgezet worden in positieve gedachten en gevoelens. Dit kan doormiddel van een cognitieve psychotherapie of antidepressiva. De beste manier is een combinatie van beide behandelingen. Om terugval te voorkomen worden vaak nog antidepressiva gegeven, maar een betere manier is om nog een aantal groepssessies bij te wonen. Je bent niet zomaar van een depressie af.

Bronnen:

Boeken:

Ard Heuvelman, J. G. (2006). Psychologie. Amsterdam: Boom onderwijs.

Schreurder, B. J. (2003). Psychotrauma. Assen: van Gorcum BV. Verhagen, P. (2000).

Depressiviteit en depressie. Heerenveen: Uitgeverij groen.

Internet:

www.nu.nl. (sd). Geraadpleegd op Februari 4, 2010, van http://www.nu.nl/gezondheid/2125364/cognitieve-training-effectief-bij-depressie.html www.psychischegezondheid.nl. (sd). Opgeroepen op Februari 2, 2010, van www.psychischegezondheid.nl.