Op 26 Oktober 2012 maakt RTL4 bekend, dat het vijfde seizoen van X-Factor een flinke verandering doormaakt. Raptalent en DJ’s kunnen voortaan ook deelnemen aan de wereldberoemde talentenjacht. De drang naar vernieuwing binnen X-Factor is groot. De talentenjacht lijkt zowel in Nederland, als in andere landen te worden ondergesneeuwd door het succes van ‘The Voice’. Daarnaast bestaat er natuurlijk nog de eeuwige vraag: ‘Worden we onderhand niet moe van al die talentenjachten?’. Dat Nederland het programma X-Factor steeds minder interessant vindt is een feit. De laatste editie (2011) werd stukken minder bekeken dan zijn voorganger. Sterker nog, de ontknoping van de talentenjacht was nog nooit zo slecht bekeken (1.6 miljoen kijkers). Tijd voor een reanimatie van het programma. De vraag is: “gaat deze vernieuwde opmaak van X-Factor aanslaan of niet?”.
X-Factor maakte in 2006 zijn opwachting op de Nederlandse beeldbuis. Echter, RTL lijkt het bestaan van deze serie volledig te ontkennen. Zo werd de laatste sere van X-Factor, in 2011, betitelt als het derde seizoen van het programma. Een onjuiste betiteling, aangezien X-Factor ook in 2009 en 2010 op de Nederlandse televisie te zien was. Het ’test-seizoen’ in 2006 was niet erg succesvol. De kijker was welliswaar geboeid door het geheel, toch had het liever een nieuwe serie van Idols gezien. RTL besloot dan ook om Idols de voorkeur te geven in het jaar na de eerste X-Factor. X-Factor kreeg dus nog even de tijd om zich te ontwikkelen tot een volwassen talentenjacht, die Idols waardig zou kunnen opvolgen. In 2009 keerde de serie dan ook volledig vernieuwd terug. De jury was compleet veranderd, de presentatie was uitgebreid en het decor was groter dan voorheen. Resultaat: de kijker was verliefd. Het programma ontpopte zich als kijkcijferkanon en was daarmee een waardige opvolger van Idols. Zowel de serie in 2009 als in 2010 waren een groot succes. Echter, de producent (Blue Circle) en bedenker Simon Cowell voelde zich toch genoodzaakt om de serie een nieuwe impuls te geven. De intieme kamer-audities werden ingeruild voor enorme studio-audities. Verassend was dit echter niet. Simon Cowell had namelijk al eerder groot succes geboekt met studio-audities, in zijn andere talentenjacht Britain’s got talent. Echter, de studio-audities in de Heineken Music Hall sloegen niet erg aan. Het laatste seizoen (2011) scoorde gemiddeld 1.3 miljoen kijkers. Absoluut geen slechte score. Echter, RTL was niet meer de winnaar op de vrijdagavond. Flikken Maastricht vocht zich namelijk, vrijwel iedere vrijdag, naar de koppositie.
Als gevolg van de matige kijkcijfers in 2011, besloot RTL om X-Factor een jaartje pauze te gunnen. De vrijdagavond bleef echter wel een avond gevuld met talentenjachten. Vanaf 2010 was ‘The Voice of Holland’ al een kijkcijferkanon op de vrijdagavond. Maar vanaf 2012 kwam daar ook nog eens ‘The voice kids’ bij. ‘Hollands got talent’ vult het rijtje talentenjachten op vrijdag aan. Toch heeft RTL in 2013 weer een plekje vrijgemaakt voor ‘X-Factor’. Zitten de kijkers wel te wachten op X-Factor? Het programma zal namelijk de derde talentshow zijn, die RTL dit televisieseizoen zijn kijkers voorschoteld. In December komt ‘The Voice’ tot zijn einde. Meteen erna start ‘The Voice Kids’. Na twee talentenjachten van hoog zang-niveau, wordt het lastig voor X-Factor, om deze kijkers opnieuw aan zich te binden.
Toch heeft X-Factor goede moed. Naast de publiek-audities, is er dit jaar ook plek voor DJ’s en rappers. RTL4, dat X-Factor omschrijft als een talentenjacht voor de hele familie, verwelkomt nu dus twee nieuwe genres, die vooral populair zijn onder de jongeren. Sterker nog, vele ouderen noemen ‘Dance’ en ‘Hip-Hop’ herrie. Daarnaast is het nog maar de vraag of zowel de jury als de kijker een goed oordeel kunnen vellen over de DJ kwaliteiten van een auditerende discjockey. Is het eigenlijk wel interessant om drie minuten naar een DJ te kijken, die wat aan zijn knopjes zit te frunikken?
Feit blijft dat X-Factor probeert te overleven. De talentenjacht wil mee met de tijd, en probeert dus vernieuwende elementen. Wat er ook gebeurd, de makers hebben het in ieder geval geprobeerd. Het oordeel ligt nu de kijker. Besluit de kijker om het vernieuwe X-Factor concept te omarmen? Of maakt X-Factor, in 2013, voor de laatste keer zijn opwachting? De toekomst zal het ons leren.
Willem Jagers