Vier opvoedstijlen
Er bestaan vier opvoedstijlen: democratisch (‘autoritatief’), verwaarlozend, autoritair en toegeeflijk (‘permissief’). De vier opvoedstijlen worden gekenmerkt door de mate van controle en betrokkenheid. Zo is bij een democratische opvoeding de controle en betrokkenheid het hoogst en bij een verwaarloosde opvoeding is er een lage controle en zeer geringe betrokkenheid.
Democratische ouders hebben veel aandacht voor de behoeften en wensen van hun kind én stellen duidelijke regels. Daartegenover staan verwaarlozende ouders, die weinig warmte en steun bieden en weinig regels stellen. Ook twee uitersten zijn de autoritaire en de toegeeflijke opvoeders. Autoritair opvoeden wordt wel gezien als de strenge wijze van opvoeden van vroeger. Autoritaire ouders stellen veel regels, leggen die meestal niet uit maar straffen hun kind wel als hij de regels overtreedt. Verder zijn zij niet erg betrokken bij hem. Toegeeflijke ouders hebben veel aandacht voor de wensen en behoeften van hun kind en geven hem bijna altijd zijn zin.In de praktijk is het onderscheid tussen de vier opvoedstijlen overigens meestal niet zo duidelijk. Ouders hanteren meestal een combinatie van opvoedstijlen, waarbij er wel meer kenmerken kunnen zijn van de ene dan van de andere stijl.
Democratisch opvoeden meest wenselijk
De democratische of autoritatieve opvoedingsstijl lijkt het meest wenselijk voor het aanleren van een gezonde leefstijl. Deze opvoeding wordt gekarakteriseerd door een hoge mate van ouderlijke verzorging, betrokkenheid, gevoeligheid, overleg op basis van redeneren, controle en stimulering van de autonomie van jongeren. Deze opvoedstijl leidt tot competente, onafhankelijke kinderen met een hoog gevoel van eigenwaarde en een hoog ontwikkeld gevoel voor sociale verantwoordelijkheid. Daarmee krijgen kinderen de meeste kansen om goede ‘levensvaardigheden’ te ontwikkelingen.
Een kind maakt zijn ouders
Ieder kind is anders en vandaar dat ouders vaak ook verschillende opvoedstijlen hanteren. Heb je een heel sociaal kind die makkelijk is in de omgang, die veel met vrienden omgaat, dan neigen ouders sneller naar een democratische omgang. In overleg met het kind kunnen regels worden vastgesteld en nageleeft. Als een kind overheersend is dan hebben ouders de neiging erg toegefeelijk te worden om zo hun kind tevreden te houden. Of er word een autoritaire opvoeding gehanteerd omdat ouders hun kind niet ‘de baas in huis’ willen laten worden.
Leefomgeving
De opvoedstijlen worden vaak beinvloed door de leefsituatie van de ouders en het aantal kinderen binnen een gezin. De baan van de ouders, financiele aspect,sociaal aspect e en woonsituatie zijn allerlei factoren waardoor ouders een bepaalde opvoeding hanteren.
