Niemand is 100 % zeker van zichzelf. Sommige mensen zijn natuurlijk wel veel zekerder van zichzelf dan anderen, maar ook die mensen voelen zich wel eens onzeker… Maar hoe komt dit? Onzekerheid kan namelijk niet overgeërfd worden en zit dus niet in de genen. Onzekerheid begint pas echt vervelend te worden als je er dagelijks last van hebt. Waar komt het nou vandaan en hoe kun je meer zelfvertrouwen krijgen?
Wat houdt onzekerheid in? In het kort kan het uitgelegd worden als twijfelen aan jezelf. Een soort angst die je niet zomaar overwint. Door deze angst neemt het zelfvertrouwen in jezelf af. Onzekerheidsgevoelens beschouwd men meestal als negatief en als belemmeringen in je omgang met anderen. Sommige mensen proberen er alles aan te doen om deze gevoelens op één of andere manier kwijt te raken.
Onzekerheid kan soms zo ernstig worden dat je twijfelt over je hele zelfbeeld. Denk hierbij aan je uiterlijk; zie ik er wel goed genoeg uit? Of wat zullen ze wel niet van me denken nu ik deze kleding draag? Ook kun je diep gaan nadenken over wie je eigenlijk bent, wat je wilt zijn en wat je graag wilt doen. Meestal zijn deze gedachten negatief en takelen je zelfvertrouwen alleen maar meer af. Je let hierbij vooral op hetgeen wat je niet kan of niet bereikt hebt in je leven en juist niet op de dingen die je wel goed kunt of die je tot nu toe wel hebt bereikt.
Je kan ook het gevoel hebben dat je telkens weer zult falen. Hierbij speelt het kijken naar anderen een belangrijke rol; je kan denken dat je altijd tekortschieten minder kunt als anderen. Als je denkt dat je echt minderwaardig bent als anderen heb je te maken met een minderwaardigheidscomplex. Je hebt te maken met schuld- en schaamtegevoelens over je eigen falen of je verwacht teveel van jezelf.
Hoe kun je onzekerheid herkennen bij jezelf?
Bij chronische onzekerheid(waarbij je twijfelt aan je zelfbeeld) kun je last hebben van de volgende eigenschappen:
-Verlegenheid: Je schaamt je snel of durft niet gauw iets te zeggen.
– Depressiviteit
– Gebrek aan zelfvertrouwen: Hierbij twijfel je erg veel aan jezelf en denk je eerder te kunnen falen. Als je veel zelfvertrouwen hebt kun je vaak gemakkelijker met je onzekerheid overweg.
– Je bent niet goed in staat om stabiele relaties op te bouwen of deze te onderhouden.
– Je gaat blozen of durft niet gauw iets te zeggen wanneer mensen in de buurt zijn of iets bespreken.
Een aantal andere symptomen waar mensen met onzekerheid last van kunnen hebben zijn de volgende:
– Vaak eendroge mond
-Klamme handen: Je kan je handen intrekken als knuisten of je weet gewoon niet waar je ze nou weer kwijt moet
– Je kan niet goed uit je woorden komenwaardoor je soms een beetje begint te stotteren
– Je hart gaat sneller kloppen
Als je echt een angstige vorm van onzekerheid hebt kun je ook last krijgen van bijvoorbeeld benauwdheid, hoofdpijn of verlies van eetlust.
Hoe ontstaat onzekerheid?
Zelfvertrouwenkan onbewust opgebouwd worden door complimenten of steun die men vroeger kreeg van anderen. Door jezelf te bewijzen of doordat je hebt gemerkt dat je iets goed kan, kan het zelfvertrouwen nog verder opgebouwd worden. Je hoeft eigenlijk alleen maar in jezelf te geloven en te weten dat je niet minder bent dan anderen.
Onzekerheid kan net als zelfvertrouwen ook ‘opgebouwd’ worden door ervaringen uit het verleden. Misschien is vroeger de schuld altijd in jouw schoenen geschoven terwijl je eigenlijk onschuldig was? Door zo’n onnodig schuldgevoel kun je gaan nadenken wat je wel niet allemaal op je kerfstok hebt staan terwijl dit helemaal niet zo hoeft te zijn. Als kind kun je perfectionistische ouders hebben gehad die graag wouden dat je vele dingen goed zou moeten uitvoeren. Er kan dan hoogmoed ontstaan maar ook onzekerheid. Mensen die streven naar perfectionisme falen altijd wel een keer; niemand kan perfect zijn in zijn uiterlijk, gedrag etc. tegelijkertijd.
Faalangst kan ook een oorzaak zijn van onzekerheid. Als een paar keer iets misluktis bijvoorbeeld: Het lukt telkens niet om de bal aan te nemen bij het voetbal of het lukt je gewoon niet om een goed cijfer op een toets te halen omdat je te zenuwachtig bent. Zo begin je aan je eigen kunnen te twijfelen.
Omdat je veel kritiek hebt gekregen over je uiterlijk of gedrag kan onzekerheid ook een plek innemen in je karakter. Door afbrekende kritiek of misschien zelfs opbouwende kan het zijn dat je je onzeker gaat voelen.
En wat kun je ertegen doen?
Vrienden, docenten of familieleden die jou onzekerheid begrijpen en af en toe eens een complimentje geven kunnen je enorm stimuleren. Je weet dan dat anderen positief over je denken. Een geslaagde liefdesrelatie kan je ook helpen om je onzekerheid even te vergeten.
Als je ergens goed in bent of in wordt kan de onzekerheid ook minder worden. Je bent bijvoorbeeld goed in een bepaalde sport of in tekenen om maar ’s iets te noemen. Op dat punt kun jezelf vertrouwen krijgen.
Vele mensen proberen hun onzekerheid te verbergen door stoer te doenof anderen te kleineren. Meestal zitten ze helemaal niet lekker in hun vel maar laten ze dat niet of nauwelijks merken bij anderen.
Een andere mogelijke oplossing is erover praten met een psycholoog die veel van het probleem afweet. Als onzekerheid echt je normale dagelijks leven belemmert kan dit enigszins helpen. Door je onzekerheidsgevoelens aan hetlicht te brengen en de oorzaak ervan te zoeken, kan het een hele opluchting zijn. Op den duur kun je je daardoor ook echt zekerder gaan voelen.