In een wereld waarin de enige zekerheid de verandering zelf is, is de tijdloze waarde van deze verhalen een voortdurende bron van verwondering. Dit moet te danken zijn aan de waarheden waarop deze gebaseerd zijn en deze fundamentele waarheden appelleren aan de eenvoudigen van hart.
Door Alle eeuwen heen zijn kinderversjes, sprookjes en legenden middelen geweest om de essentiële levenslessen in het hart van onze kinderen in te planten.
Elk van deze fantastische avonturen, verhaald in vertellingen, rijmpjes en liedjes, heeft een thema en een moraal. Jezus leerde ons de geheimen van het Eeuwige leven door gelijkenissen; Esopus verspreide het laatste nieuws van zijn tijd en de onveranderlijke kenmerken van een goed karakter door het gebruik van fabels; William Shakespeare vond “tongen in bomen en preken in stenen” om de wereld op te voeden met onvergelijkelijke poëzie en proza.
Zo werden de oude waarheden gekleed in sprookjesachtige, fantasierijke en sierlijke gewaden en werden zij doorgegeven aan generatie na generatie van kinderen. Hoe langer het verhaal had bestaan, hoe dieper zijn betekenis werd en hoe groter de waarheid van zijn boodschap. Dit is de reden waarom waarom “Duizend en een nacht“, Andersen´s en Grimm´s sprookjes, de onvervangbare kinderliedjes en de voortdurende herhaalde mythen en legenden van elk land nimmer zullen sterven.
Een der lessen die ons worden geleerd is, dat teneinde het spirituele leven te leven, wij moeten trachten de God (Het Oneindige Goede) in ieder mens te herkennen. De latijnse dichter Vergilius zei eens: “Vertrouw niet teveel op het uiterlijke“. Is een sprookje niet een prettiger manier om deze les te leren? Ze wordt zo schoon beschreven in de eenvoudige legende van “Beauty and the Beast“. Beauty, de prinses, kende geen liefde voor andere schepselen. Het beest was een knappe prins die betoverd was. In gewone taal overgezet: Wordt niet onze Prins, ons ware Zelf, gevangen gehouden in ons stoffelijk, sterfelijk lichaam totdat goedheid en liefde Hem bevrijdt? Dit sprookje zouden we eigenlijk iedere dag tot werkelijkheid moeten maken en door liefde lelijkheid in lieflijkheid doen omvormen.
Heeft u zich wel eens innerlijk opgesloten gevoeld? Niet in staat zich precies zo uit te drukken zoals u voelde dat u eigenlijk zou kunnen? Dit is als de geest in de fles in het prachtige verhaal van de “Dief van Bagdad“. Geworpen in een oceaan van ervaringen, drijven wij ook jaren lang voort, totdat wij aanspoelen op een rustig strand en dan eindelijk rapen wij de moed bijeen om onze “Innerlijke Genius” te bevrijden teneinde zich in de wereld te manifesteren. Pas dan, juist zoals in het verhaal, kunnen wij de stad redden en de rechtmatige Koning op de troon plaatsen!
“Aladdin en de wonderlamp” is een verhaal naar ons hart. Zoals Aladdin diep in de aarde moest graven om de wonderlamp te vinden, moeten wij in de diepten van ons eigen wezen graven om het licht te vinden dat ons de weldaden van het leven brengt. Aladdin behoefde slechts de lamp te wrijven om de geest te doen verschijnen. Ook wij moeten onze lampen reinigen en poetsen om de kracht en de onmiddellijke actie van ons eigen Zelf te verkrijgen.
Een eeuw geleden verscheen voor het eerst “De Graaf van Monte Cristo” van Alexander Dumas op de markt. De uitgevers hebben dit boek sedertdien voortdurend laten herdrukken. Verkorte en vereenvoudigde uitgaven werden geschreven om aan iedere vraag te kunnen voldoen. Het verhaal is bewerkt voor het toneel en is bovendien verfilmd. Het is in bijna elke taal vertaald en staat op de lijst van verplichte lectuur van vele scholen. Dit boek, uiterlijk een verhaal over politieke intriges, bevat een verborgen schat en is een meesterlijke uitbeelding van de menselijke aard. Het is een beschrijving in verhaaltrant van de reis die elke ziel moet ondernemen voordat zij haar werkelijke schat kan vinden. Zoals de figuur Edmond Dantes, brengen wij allen jaren door in een kerker van vrees, zorg en duisternis. Wij zitten daar opgesloten door ons eigen onkunde en slechts wanneer wij wijsheid en begrip ontvangen, kunnen wij onze weg naar buiten vinden en het verraad in onze kleine wereld te boven komen. In het verhaal is Monte Cristo het kleine, niet in kaart gebrachte eiland waar zich de grootste schat op aarde bevindt – en is niet binnen-in een ieder van ons de Christus, het eiland waar ook onze schat verborgen ligt?
Het thema van elk verhaal komt voort uit de ziel van zijn maker. Ook de luisteraar hoort met zijn ziel en neemt daarvan voor zichzelf datgene waar hij behoefte aan heeft. De barden, de minstreels en vertellers van verhalen mogen misschien niet de diepe waarheden hebben gekend die zij aan anderen meedeelden – maar zoals de zonen van Aquarius het water van de waarheid uitgoten op de dorstige aarde, vloeiden hun woorden in zilveren stromen om elke individuele bron van kennis te vullen. Het is deze conversatie tussen broeder-zielen die een verhaal doet leven.
In de Bijbel zegt de apostel Paulus: “Wij zien nu in een duistere spiegel….”. Dit waren woorden voor volwassen mensen. Dezelfde les, pasklaar gemaakt voor kleuters, luidt: “Spiegeltje, spiegeltje aan de wand wie is de schoonste in het land? “. En volgens het sprookjesverhaal gaf de toverspiegel altijd hetzelfde antwoord aan de koningin: “Hoe schoon en liefelijk ge ook zijt, de prinses is veel en veel liefelijker.”. Wij allen zijn kinderen in het huis van onze Vader en trachten Hem volmaakt te weerkaatsen. De schone prinses kan worden vergeleken met met ons Innerlijke Zelf, de koningin met onze uiterlijke individualiteit en de magische spiegel, welke beide weerkaats, de wereld waarin wij leven. En net zoals in het sprookje de prinses diep verborgen lag in een donker woud, zo verbergen wij onze ware schoonheid in een schemer van twijfel en onder schaduwen van overhangende angsten. Elke dag vertelt onze spiegel ons dat ook wij “veel schoner”kunnen zijn.
In een wereld waarin de enige zekerheid de verandering zelf is, is de tijdloze waarde van deze verhalen een voortdurende bron van verwondering. Dit moet te danken zijn aan de waarheden waarop deze gebaseerd zijn en deze fundamentele waarheden appelleren aan de eenvoudigen van hart.
Lijkt tenslotte het leven zelf niet zeer veel op een sprookje? De toekomst is een wens, het verleden een droom en het heden niets anders dan een kleine punt daar tussenin. Het Werkelijke is onzichtbaar en de vorm is onbestendig, terwijl onze gedachten op vliegende tapijten naar onze wensen ons langs en over ‘luchtkastelen’ voeren.
U zult zich het sprookje van “De nieuwe kleren van de keizer” herinneren, de ‘onzichtbare’ kleren, waarvan hem was verzekerd dat deze gemakkelijk konden worden gezien door zijn onderdanen. De keizer kon natuurlijk niet toegeven dat hijzelf deze kleren niet kon zien! Misschien dat, evenals in dit verhaal, slechts een kind werkelijk in staat is de waarheid te zien in al zijn eenvoud en ontdaan van allerlei omhulselen . En gezien Waarheid eeuwig stand houdt, zullen sprookjes ook altijd blijven bestaan. Zij spreken immers de taal der waarheid.
