Een echtscheiding is de beëindiging van het burgerlijk huwelijk tussen twee personen. De eerste echtscheiding in Nederland vond al plaats in 1796. Voor 1971 was het echter heel moeilijk om een scheiding goedgekeurd te krijgen. In dit jaar werd het wetboek gewijzigd en is scheiden relatief makkelijk geworden. Een scheiding kan nu dus snel en moeiteloos verlopen, maar kan ook nog steeds heel wat tijd voortslepen. Dit is allemaal afhankelijk van de situatie tussen de partners. De procedure verloopt als volgt.
Duurzame ontwrichting
Wanneer er sprake is van “duurzame ontwrichting” van het huwelijk kan een echtscheiding aangevraagd worden. Van duurzame ontwrichting is bijvoorbeeld sprake als een van de partners vreemd is gegaan of als er mishandeling plaatsvindt. Maar ook als de partners simpelweg niet meer van elkaar houden is het mogelijk om te scheiden. Het is niet nodig om deze duurzame ontwrichting te bewijzen. Als één van de partners aangeeft dat er hier sprake van is, wordt dit meestal gewoon aangenomen.
Nationaliteitsvoorwaarden
Hier zijn echter wel een aantal nationaliteitsvoorwaarden aan verbonden. Zo moeten beide partners de Nederlandse nationaliteit bezitten of moet de niet-Nederlandse partner minstens zes maanden in Nederland verblijven. Hebben beide partners een andere nationaliteit dan de Nederlandse, dan kan er alleen in Nederland gescheiden worden als één van de partners minstens één jaar in Nederland woont. Wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan kunnen beide partners (samen of alleen) een verzoek tot scheiding indienen bij de rechter.
Gezamenlijk verzoek
Bij een gezamenlijk verzoek tot scheiding hebben de partners vaak van te voren al gesproken over de nevenvoorzieningen (zaken als alimentatie, boedelverdeling, etc.). Deze afspraken worden meestal vastgelegd in een convenant, hoewel dit niet wettelijk verplicht is. Voor het opstellen van een convenant wordt vaak echtscheidingsmediation ingeschakeld. Het convenant wordt vervolgens samen met het verzoek naar de rechter gestuurd, welke binnen drie maanden de scheiding goedkeurt.
Eenzijdig verzoek
Wanneer een van de partners zelfstandig een echtscheidingsverzoek indient, is het waarschijnlijker dat de andere partner hier bezwaar tegen heeft of het niet eens is met de voorgestelde nevenvoorzieningen. In dit geval worden beide partners opgeroepen voor een rechtszitting. In deze zitting krijgen beide partners de mogelijkheid om informatie te geven die van belang is voor de beslissing. Ook eventuele kinderen van 12-18 jaar wordt naar hun mening gevraagd betreft het ouderlijk gezag en hun verblijfplaats.
Vervolg
Nadat de rechter besloten heeft over de scheiding wordt er een beschikking afgegeven. Het is mogelijk om binnen drie maanden hier tegen in hoger beroep te gaan. Dit gebeurt als één van de partners het niet eens is met de scheiding en/of de nevenvoorzieningen. De definitieve beschikking moet hierna nog ingeschreven worden door een ambtenaar van de burgerlijke stand. Dit moet binnen zes maanden gebeuren, anders vervalt de geldigheid.
