Een van de populairste schilderijen van Van Gogh, niet alleen bij het publiek. Het was ook een van Van Goghs favoriete schilderijen.
Dit schilderij is gemaakt op 17 oktober 1888 en is de eerste in een series van 3 geschilderde versies. Van Gogh schreef in niet meer dan 13 brieven aan zijn familie over dit schilderij. Daarbij maakte hij ook nog twee schetsen van het werk.
Twee dingen die opvallen zijn het heldere kleurgebruik en het perspectief.
Aan het eind van zijn Parijse periode is Van Gogh steeds helderdere en meer bruisende kleuren gaan gebruiken. Hij was zijn donkere kleurgebruik zat en vond het verouderd. Hij dacht dat het tevens commercieel niet meer aantrekkelijk was om donkere kleuren te gebruiken. Het was min of meer ook een manier om zich af te zetten tegen de oude garde van kunstenaars.
Een andere manier om zich af te zetten tegen de klassieke “academische” kunstenaars was het gebruik van vreemde perspectieven. Het perspectief in dit schilderij lijkt totaal niet te kloppen. Dit is dus mede te wijten aan zijn rebellie tegen het realistische gebruik van perspectief bij de classicisten, maar ook aan de bouw van de kamer. Onderzoek heeft aangetoond dat de achtermuur van de kamer scheef staat.
Van Gogh was een neo-impressionist. Een schilder dus die voortkwam uit het al bestaande impressionisme.
Een grote invloed op het impressionisme is de Japanse kunst geweest. In de periode na 1845 opende Japan zijn grenzen voor handel. Hierdoor kwam het westen in contact met Japanse prenten. Het Japonisme bood de impressionisten een oplossing om het picturale, driedimensionale illusionisme op vernieuwende wijze te combineren met en te verzoenen met het platte geschilderde vlak”. Oftewel om op een nieuwe manier met perspectief om te gaan..
Van Gogh was ook een verzamelaar van Japanse prenten. En in dit schilderij is duidelijk te zien dat hij door deze prenten beïnvloed is.
Het feit dat Van Gogh een neo-impressionist was, betekende dat hij zich min of meer afzette tegen het impressionisme. Waar het bij het impressionisme ging om het beeld onmiddellijk weer te geven zoals bij het eerste moment van aanschouwing, ging het bij de neo-, of postimpressionisten ook om het uiten van gevoel, door middel van vorm of kleur. Van Gogh was als geen ander bezig met het experimenteren met verschillende kleuren. Hij maakte vaak kopieën van dezelfde werken, maar met verschillende kleuren, puur om uit te proberen was voor effect die kleuren hadden.
Het werk zelf
Van Gogh wou met dit schilderij rust uitbeelden. Hij hoopte ook dat dit schilderij zijn “hoofd, of liever nog zijn verbeelding tot rust zou brengen”. (LEES DE BRIEF VAN VINCENT AAN ZIJN BROER)
Men beweert dat hij ook expressie wou geven aan zijn eenzaamheid. Vandaar dat hij elementen uit het schilderij in meervouw geschilderd heeft.
Later kwam Gaugain in de kamer naast hem wonen, waamee hij een tijd lang intensief geschilderd en gediscussieerd heeft. Later, tijdens een ruzie met hem, sneed Van Gogh zijn oor af.
Zijn mentale rust werd hem niet gegund en Van Gogh pleegde zelfmoord in 1890.
