blog placeholder

Op het plein van het kartuizerklooster klinkt uit de luidsprekers muziek van Chopin; kraampjes verkopen kleine houten piano’s die, opgedraaid, muziek van Chopin laten horen; op allerlei souvenirs komen de namen en de afbeelding van Chopin voor. In de wintermaanden van 1838-1839 woonde Chopin in een cel van het kort tevoren opgeheven klooster. Bij hem woonde de Franse schrijfster George Sand, die er inspiratie opdeed voor het boek: Een winter op Mallorca. Wie zou gedacht hebben dat het kortstondige verblijf van deze man en vrouw tot op vandaag een nimmer aflatende stroom van toeristen naar het klooster zou trekken? Nieuwsgierigheid en reclame hebben elkaar reusachtig gehopen; er zullen weinig toeristen zijn die een bezoek aan Valldemosa achterwege laten.

De Poolse componist Fréderic Chopin (1810-1849) was in 1833 via Wenen uit Warschau naar Parijs gekomen, waar hij actief deelnam aan het muziek- en salonleven. Om zijn knappe uiterlijk en zijn romatische muziek was hij erg geliefd bij de Parijse dames.

Hij raakte bevriend met de Franse romanschrijfster George Sand (1804-1876) die niet erg vleiend ‘het serpent’ en ‘de fatale vrouw’ werd genoemd. Haar eigenlijke naam was Amandine Lucile Aurora Dupin. Ze was getrouwd met baron de Dudevant, maar ze liet hem in de steek en ging met haar zoon Maurice en haar dochter Solange in Parijs wonen. Daar genoot de overgeemancipeerde vrouw een slechte reputatie om haar ongebonden liefdesleven dat tot vele schandalen leidde. Na haar avonturen met de dichter Alfred de Musset knoopte ze intieme betrekkingen aan met Chopin, die zijn toch al zwakke gezondheid steeds meer in gevaar bracht door een losbandig leven.

Na een bloedspuwing vertrok Chopin in 1838 uit Parijs naar Mallorca om genezing te zoeken. George Sand met haar twee kinderen vergezelde hem; ze wilde bij hem zijn en hem verzorgen op ‘een plaats waar ze elkaar zonder schrik konden beminnen’. Na hun aankomst op 18 november 1838 betrokken ze een huisje aan de rand van Palma, een eenvoudig huisje met naakte wanden en simpele meubels. Maar de zon zou alles goed maken. Opgetogen schreef Chopin aan zijn vriend Fontana: ‘We zijn op Mallorca en leven er tussen palmen en ceder, cactussen en agaven, citroen-, sinaasappel-, vijgen-, olijf-  en granaatappelbomen. Overdag is het warm en alle mensen dragen zomerkleren. ’s Avond klinken er urenlang gitaren terwijl de mensen er liederen bij zingen.’

Mallorca leek een paradijs, Chopin zou er gelukkig zijn met zijn geliefde George Sand;  hij zou er kunnen werken en zijn gezondheid hervinden.

Maar het viel tegen, want spoedig na hun aankomst begon het te regenen. Chopin liep een flinke verkoudheid op en moest twee weken het bed houden. ‘Ik verzorg hem alsof hij een baby is’, schreef George Sand, ‘hij is dan ook een engel van goedheid’. Aan Fontana schreef Chopin: ‘Ik werd ziek als een hond; bij een temperatuur van 18 graden, werd ik vreselijk verkouden. Drie artsen hebben me onderzocht. De mensen praten over longziekte en cholera. ‘ De buurtbewoners vreesden inderdaad dat Chopin een pestziekte onder de leden had. Ze verjoegen hem uit zijn huis en verbrandden de meubels. Op een voorstel van George Sand verhuisden ze naar het voormalige klooster waar ze een paar cellen huurden.

‘De kloostercel heeft de vorm van een grote doodkist, ‘ schreef ze. Het gewelf is erg stoffig, het venster is klein, maar het tuintje met de palm, cipres, en granaatappelboom is heerlijk. ‘ De kloostercel was echter te koud en te kil voor de ziekelijke componist die voortdurend geplaagd werd door een pijnlijke hoest. George Sand liet in de apotheek medicijnen klaarmaken: rozenwater, adderkoppennat en, als antireumatisch middel, een papje waarin bijengif was vermengd.

Mallorca, waarop Chopin zijn hoop had gevestigd, werd voor hem een aanhoudende kwelling. De eilandbewoners hadden een hekel aan beide kunstenaars en dat lieten ze heel duidelijk merken. Hun afkeer was vooral tegen George Sand gericht: ‘Wat was dat voor een vrouw die mannenkleren doeg, paard reed en op jacht ging, voortdurend rookte, hele nachten zat te schrijven, op zondag niet naar de kerk ging en huisde met een man die haar man niet was! In feburari 1839 wilde Chopin teurg naar Frankrijk. Maar na hun terugkeer doofde bij George Sand de liefde voor hem langzaam uit. Op 17 oktober 1849 stierf Chopin in Parijs. George, die enkele straten van hem verwijderd woonde, toonde geen belangstelling voor de stervende man die ze enkele jaren hartstochtelijk had bemind.