Vitamine A, D, E en K vallen onder de vet-oplosbare vitaminen (zie mijn artikel ‘Vet-oplosbare en water-oplosbare vitaminen’ voor het verschil hiertussen). Hieronder zal ik vitamine A behandelen. Waar het voor dient, wat de gevolgen zijn van een tekort of juist een teveel aan deze vitamine en in welke voedingsmiddelen je deze terug kunt vinden. Zie ook mijn andere artikelen over de andere vet-oplosbare vitaminen D, E en K.
Vitamine A heeft verschillende vormen; retinol, retinal, retininezuur en retinyl esters. De meeste vormen kunnen in elkaar overgaan, dus je hoeft niet bang te zijn een teveel van het één binnen te krijgen en een tekort aan het ander.
De verschillende vormen van vitamine A zorgen onder andere voor:
- reproductie
- het goed functioneren van de ogen
- celdeling en -differentiatie (de vorming van verschillende lichaamscellen, bijvoorbeeld vetcellen of spiercellen etc.)
Bij een (ernstig) tekort aan vitamine A kun de volgende symptomen krijgen:
- Nachtblindheid en uiteindelijk verhoorning van het oog (een keratine laag (zelfde materiaal als je nagels!) op je oog, waardoor je niet meer kunt zien.
- verslechterde immuniteit, infecties
- keratinisatie van de slijmcellen in het respiratoire gedeelte (bijv. luchtpijp)
- hyperkeratose; kleine follikels (bolletjes) keratine onder de huid, waardoor je een soort permanente kippenvel krijgt
Dit betekent niet dat je nu heel veel vitamine A moet gaan eten! Bij een teveel aan deze vitamine, kun je namelijk de volgende symptomen verwachten:
- botontkalking door verhoogde osteoclast-activiteit (breken botcellen af)
- dun, futloos haar, gevoelige huid en hoofdpijn
- lever afwijkingen
- afwijkingen aan het ongeboren kind (bij zwangere vrouwen)
Vitamine A is in hoge concentraties te vinden in lever, pathé en leverworst. Daarnaast bevatten eieren, wortels en andijvie ook een grote hoeveelheid vitamine A.
