De Glycemische Index
Sommige voedingsmiddelen – en we bedoelen dan met name koolhydraten – zorgen ervoor dat de suikerspiegel snel stijgt. Daarnaast is er, zoals we gezien hebben, voedsel dat geen of weinig impact heeft op de glucosewaarde in het bloed. Dat zijn vooral de vetten en eiwitten.
Waarom is dit zo belangrijk om te weten?
Het is vooral een snel wisselende suikerspiegel die ervoor zorgt dat we onregelmatig (en dus vaak slecht) eten. Kijkt u maar:
Hongergevoel => reactie: koolhydraatrijk eten => gevolg: suikerspiegel stijgt snel => hongergevoel over…
ECHTER…
Hongergevoel komt net zo snel (of sneller) terug => gevolg: de hele cyclus begint opnieuw…
Met een langzaam wisselende suikerspiegel zal geen acuut hongergevoel optreden. Daardoor zal er tussendoor ook minder snel naar (koolhydraatrijke) snacks gegrepen worden. Als we dit allemaal weten, dan is het ook logisch, dat we bij ons eten goed gaan letten op welke voedingsmiddelen een verhoging van de suikerspiegel veroorzaken.
Om dit na te kunnen gaan, is er de glycemische index. Deze index is in feite een numerieke schaal waarop elk product een bepaalde waarde heeft. Hoe hoger een bepaald voedingsmiddel scoort op de glycemische index, des te sneller wordt het door het lichaam omgezet in glucose. Wetenschappers hebben geconstateerd, dat pure suiker het snelst wordt opgenomen door het lichaam (en dus ook het snelst in glucose wordt omgezet). Daarom is aan suiker de waarde 100 gegeven.
Let op! De index zegt niets over het totaal aantal koolhydraten in een product. Daarom moeten we de glycemische index altijd combineren met het tellen van koolhydraten.
Waardevol hulpmiddel
Voor iedereen die het koolhydraatverbruik onder controle wil houden, is de glycemische index een zeer waardevol hulpmiddel. Hij biedt immers de mogelijkheid om vooraf al te controleren hoe de suikerspiegel (en de bijhorende insulineproductie) zal reageren op een bepaald voedingsmiddel.
Door producten te kiezen die laag op de glycemische ladder staan, is het heel goed mogelijk om de suikerspiegel en de insulineproductie onder controle te houden. Dit vertaalt zich in meer energie en is de basis voor een levenslange gezondheid.
Het voedsel dat u tijdens de eerste 3 fases van het koolhydraatarm dieet mag eten (de fases waarin u gewicht verliest) scoort zeer laag op de glycemische index. Het ‘geheim’: veel voedingswaarde en een lage suikerspiegel. Een product als een gebakken aardappel scoort uitzonderlijk hoog op de glycemische index. De reden hiervoor is dat zetmeel razendsnel in glucose wordt getransformeerd. Dit verklaart ook de hoge waarde voor een andere groente, namelijk de wortel. Daarnaast eindigen, bijvoorbeeld, witte rijst, witbrood en vele ontbijtgranen zeer hoog op de ladder. Bananen en pasta’s komen uit tussen hoog en midden.
Tot nu toe werd algemeen aangenomen dat simpele koolhydraten (zoals pure suiker en witte bloem) veel sneller door het bloed werden opgenomen dan complexe koolhydraten (fruit, aardappelen, granen). Studies tonen echter aan dat met name producten als gebakken aardappelen en ontbijtgranen de meeste impact hadden op de suikerspiegel. En het waren nu juist deze voedingsmiddelen die algemeen werden aangezien als complex. Toch gedragen ze zich precies hetzelfde als simpele koolhydraten.
Het doel (het ‘geheim’) van het koolhydraatarm dieet is om voedsel te kiezen dat een hoge voedingswaarde heeft, maar tegelijkertijd ook slechts van zeer beperkte invloed is op de suikerspiegel. Combineert u de informatie, die u kunt aflezen uit de glycemische index én uit het tellen van koolhydraten, met uw persoonlijke voorkeuren, dan komt u in een ideale situatie om gewicht te verliezen en het gewicht er uiteindelijk ook af te houden.
In de eerste fase van het koolhydraatarm dieet zijn uw voedingskeuzes daarbij beperkt, maar naarmate u gewicht verliest (en in de volgende fases komt) worden uw voedingskeuzes steeds uitgebreider.
Bewezen door onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek, onder meer aan de universiteit van Harvard, bevestigt dat de glycemische index van groot belang kan zijn in de strijd om de kilo’s. Zo onderzochten wetenschappers gedurende 10 jaar de eetgewoonten en de gezondheid van meer dan 75.000 verpleegsters. Het onderzoeksteam stelde vast dat de consumptie van koolhydraten met een hoge glycemische waarde leidt tot verhoogde kansen op hart- en vaatziekten. Bovendien ontdekte men dat personen die meer koolhydraten eten (in plaats van vetten) een aanzienlijk grotere kans hebben op een hartaanval.
De onderzoekers concludeerden hieruit dat het eten van voedsel met een hoge glycemische waarde – behalve tot een verhoogde suikerspiegel en hogere insulineproductie – ook leidt tot hoge bloeddruk, een hoger cholesterolgehalte en meer triglyceriden. En dat zijn nu juist de meest voorkomende oorzaken van hartziekten.
De glycemische index in de strijd tegen diverse ziekten
Het kiezen van producten die laag op de glycemische index staan is – zoals we zagen – niet alleen belangrijk om gewicht te verliezen. Een groot voordeel is ook dat het risico op hartziekten afneemt. Verder zullen ook mensen die symptomen vertonen van een onstabiele suikerspiegel, zich aanmerkelijk beter voelen als ze leven volgens het Koolhydraatarm dieet en zich houden aan de glycemische index.
Om te beginnen: het gewicht
Een dieet, dat de inname van koolhydraten controleert, stelt u in staat om energierijke voeding te eten, terwijl uw suikerspiegel toch stabiel blijft. Tegelijk gaat uw lichaam verder met het verbranden van dat lelijke lichaamsvet. U zult daarvoor dus wel uw eetgewoontes moeten wijzigen. Maar… dat houdt niet meer in dan het kiezen van de juiste voedingsmiddelen.
Het is vooral belangrijk om natuurlijke producten te verkiezen boven bewerkte producten. Dat zal prima lukken, als u bedenkt wat de slechte voedingsstoffen allemaal met uw lichaam kunnen doen. De keuze tussen een stukje chocolade of een stukje kaas zal dan vlug gemaakt zijn.