Schrik niet, de grootste doodsoorzaak in de westerse wereld – hart- en vaatziekten – is niets meer dan een variatie op de klassieke, vrijwel vergeten ziekte: scheurbuik. Juist ja, een ziekte gerelateerd aan vitamine C tekort en dit feit zit al zo’n 60 jaar in de doofpot.
Eind jaren 40 van de vorige eeuw, niet lang nadat de structuur van vitamine C bekend was, onderzocht een Canadees team de relatie tussen vitamine C tekort en hart- en vaatziekten. Deze wetenschappers vonden dat bij proefdieren die net als mensen niet hun eigen vitamine C aanmaken, in 100% van de gevallen atherosclerose (aderverkalking) ontstond wanneer deze dieren geen vitamine C toegediend kregen. Het omgekeerde bleek ook het geval: toediening van vitamine C bij de dieren met atherosclerose zorgde ervoor dat deze genazen. Vergelijkbare studies zijn ook bij mensen gedaan, hetzij met een relatief lage dosis van slechts 1500 mg per dag. Ondanks de lage dosis verdween de atherosclerose nog steeds bij een derde van de proefpersonen.
Na de eerste publicaties van deze grote ontdekking in het begin van de jaren 50 zijn er lange tijd geen artikelen over de invloed van vitamine C op hart- en vaatziekten in medische tijdschriften verschenen. Sterker nog, cardiologen in opleiding werd geleerd dat er geen relatie is tussen vitamine C en hart- en vaatziekten. Eind jaren 80 werden de bevindingen van het Canadese team echter bevestigd door Nobelprijswinnaar Linus Pauling. Hij heeft tot aan zijn dood geprobeerd zijn experimenten onder de aandacht van de media te brengen, maar is hierin nooit volledig geslaagd. Pauling ontwikkelde een therapie voor hart- en vaatziekten die bestaat uit de dagelijkse toediening van een grote hoeveelheid vitamine C (6000-18000 mg) om de aderen sterker te maken samen met toediening van het aminozuur lysine (2000-6000 mg) om bestaande atherosclerotische plaques op te lossen. Pauling heeft in een hoorcollege ook uitgelegd waarom dit werkt. Wanneer de dosis correct is, lijkt zijn voorgeschreven therapie bij de meeste mensen binnen tien dagen te werken.
Men zou verwachten dat er na deze ontdekking vele experimenten gedaan zijn en artikelen gepubliceerd zijn die de door Pauling voorgestelde therapie testen. Het tegendeel is echter het geval. In de belangrijke medische tijdschriften zijn er helemaal geen artikelen over verschenen. Zoals professor Dr. Hickey in 2004 schreef: “Vijanden van Pauling en de grote farmaceutische industrie zouden graag zien dat de hypothese van Pauling verworpen moet worden, dus waarom zijn de experimenten (die er naar alle waarschijnlijkheid dus wel geweest zijn) niet gerapporteerd geworden?”
Het antwoord op deze vraag moet waarschijnlijk gezocht worden in het volgende: de Amerikaanse Hartstichting schat dat er zo’n 63 miljoen Amerikanen lijden aan cardiovasculaire ziekten. Meer dan een miljoen ondergaan een vorm van hartoperatie en meer dan 15 miljoen mensen slikken cholesterolverlagende medicijnen. Deze medicijnen brachten in 2002 in de Verenigde Staten 12,5 miljard dollar op. De opbrengst van de verkoop van vitamine C, dat dezelfde cholesterolverlagende eigenschap heeft, bleef steken op 180 miljoen. Vitamine C zal de farmaceutische industrie altijd minder opbrengen, omdat hierop geen patent aangevraagd kan worden.
Oorzaken en mogelijke oplossingen voor verschillende vormen van hart- en vaatziekten:
– Hartfalen: cholesterolverlagende medicijnen worden massaal ingenomen, terwijl deze de lichaamseigen productie van het co-enzym CoQ10 blokkeren. Minstens 35 klinische studies hebben laten zien dat CoQ10 grote voordelen heeft voor hartpatiënten en het blokkeren ervan waarschijnlijk hartfalen veroorzaakt. Hiermee hebben cholesterolverlagende medicijnen dus een averechts effect. Pauling vond dat patiënten met hartfalen baat hebben bij de vitamine C/lysine therapie.
– Hoge bloeddruk: de vitamine C/lysine therapie lijkt effectief te zijn bij mensen met een hoge bloeddruk, evenals andere nutriënten zoals magnesium, vitamine B6 en het aminozuur aginine.
– Kalkaderen: de meest waarschijnlijke oorzaak van de opbouw van calcium in de aderen, is het gebruik van bloedverdunners. Deze blokkeren de werking van vitamine K. Vitamine K reduceert de hoeveelheid calcium in zacht weefsel en verplaatst het naar het botweefsel. Een hoge dosis vitamine K zou dus kunnen helpen.
– Hartaanval: een hartaanval (hartinfarct) wordt meestal veroorzaakt doordat zich op de plaats van een atherosclerotische plaque in een kransslagader een bloedpropje vormt dat de bloedtoevoer naar het hart blokkeert. Vitamine C (samen met lysine) maakt de aderen sterk waardoor er geen atherosclerotische plaques ontstaan en de kans op een hartaanval dus heel klein wordt.
Zolang deze theoriën niet verder getest zijn, zijn het slechts hypothesen die door artsen niet verder gebruikt kunnen worden in de dagelijkse praktijk. De vitamine C/lysine therapie van Pauling verdient het zeker om nader onderzocht te worden. Tot op heden leveren zoekopdrachten met betrekking tot dit onderwerp op bijvoorbeeld Medline en Pubmed (grote, wereldwijde databases voor wetenschappelijke artikelen) geen resultaten op. In andere woorden, er is nog steeds vrijwel niets over gepubliceerd en grootschalig, onafhankelijk onderzoek is nog steeds nodig.
