Door moeilijke gebeurtenissen in het leven, kan het zijn dat iemand het even of voor langere tijd ‘niet meer ziet zitten’. Als dit gevoel langdurig en ernstig het functioneren van de persoon ontregeld, kunnen we in sommige gevallen van depressie spreken. Op dat moment is het goed om naar de huisarts te stappen, de klachten en mogelijke oorzaken te bespreken en uit te kijken naar de beste behandelingsmethode. Die kan in de richting van therapie, antidepressiva of beide wijzen. In dit artikel gaan we dieper in op de voor- en nadelen van het nemen van antidepressiva.
Vooroordelen
Over het algemeen staan antidepressiva niet hoog aangeschreven. Men geeft niet graag toe aan de buitenwereld antidepressiva te slikken uit angst aanzien te worden als ‘slap’ of ‘gek’. Ook voor zichzelf is er soms een drempel te overwinnen, veelal vreest men ‘zichzelf niet meer te zijn’. Men mag echter niet vergeten dat er veschillende soorten antidepressiva op de markt zijn en deze ook verschillen in sterkte.
Voordelen
Op het moment dat men naar de huisarts stapt met klachten die rechstreeks (bv. psychisch lijden) of onrechstreeks (bv. vage lichamelijke klachten) op depressie wijzen, is er vaak al een lange weg afgelegd. Je klachten aan de huisarts voorleggen impliceert een zekere machteloosheid om zichzelf uit de situatie te redden. Veelal komt de vraag naar hulp pas als het water je aan de lippen reikt. Antidepressiva kunnen verhinderen dat men dan volledig kopje onder gaat. Ze kunnen de reddingsboei zijn in een uitzichtloze zee. Daarmee zijn niet alle problemen van de kaart, maar men weet ten minste vol te houden. Om uit een depressie te geraken is immers wilskracht onontbeerlijk. Problemen, van welke aard dan ook, lossen zich zelden vanzelf op. Antidepressiva kunnen de nodige ondersteuning bieden om daadwerkelijk iets aan de onderliggende problemen te doen, daar waar men anders zelfs nog de moed niet vind om ze onder ogen te zien of toe te geven.
In die zin kunnen antidepressiva dus een opstapje zijn naar therapie. Ze kunnen het mogelijk maken dat erover gepraat wordt én aan gewerkt wordt. Op die manier kan er verandering komen in een situatie die men eerder als hopeloos of erg zwaar ervaarde.
Nadelen
Het moet gezegd zijn dat antidepressiva geen tovermiddel zijn bij depressie. De antidepressive werking hangt af van persoon tot persoon. Soms moet men meerdere middelen uitproberen vooraleer één te vinden die goed bij de patiënt past. Bovendien wordt de antidepressive werking pas na 2 tot 6 weken, afhankelijk van het middel, voelbaar. Antidepressiva zijn dus geen instant-verbetering in een acute situatie. Bovendien gaan deze eerste weken (waarin nog geen verbetering optreed) gepaard met bijwerkingen. Meestal zijn dit slapeloosheid, misselijkheid en een droge mond. Deze zijn weliswaar voorbijgaand van aard maar kunnen de depressieve patiënt die doorgaans al moeilijk slaapt en weinig eet, het extra moeilijk maken. Er is wat doorzettingsvermogen van de patiënt vereist om zich door deze eerst fase heen te bijten. Om de bijwerkingen te milderen wordt aangeraden de antidepressiva geleidelijk aan op te bouwen.
Antidepressiva zijn ook geen oplossing op zich. Als er verder niets aan de situatie verandert, is de kans groot dat de depressie terug optreed als men de antidepressiva terug afbouwt. Ook al voelt de patiënt zich merkbaar beter en nemen de depressieve symptomen af, dit biedt op zich geen garantie op een werkelijke verbetering. Die symptomen zijn namelijk waarschuwingssignalen die op een onderliggend probleem wijzen. Iets in het leven van de persoon knelt en kwelt lichaam en geest. Daar moet iets aan veranderen op een duurzame manier om zich terug goed in zijn vel te voelen – zonder antidepressiva.
Deze afbouwen gaat namelijk ook niet onopgemerkt voorbij. Net zoals bij de opbouw, treden ook hier weer bijwerkingen op. De sleutel is om dit geleidelijk aan te doen, onder toezicht van een arts.
