Coeliakie is een ziekte van de dunne darm. We zullen kort bespreken wat coeliakie is, welke symptomen er zijn, hoe de diagnose gesteld kan worden, of er een behandeling is en welke impact het heeft op het dagelijkse leven van mensen die de ziekte hebben.
Coeliakie.
Coeliakie is dus een ziekte van de dunne darm. De dunne darm heeft in het geval een blijvende intolerantie ( onverdraagzaamheid ) voor gluten. Gluten is een eiwit dat voorkomt in o.a. tarwe, rogge en gerst. Het zorgt in de dunne darm voor een afname van de functionele oppervlakte door vlokatrofie.
Darmwand.
De wand van de dunne darm heeft zich aangepast om zijn absorptie functie zo goed mogelijk te kunnen vervullen. De wand heeft een vergroot oppervlak, dit komt door 3 dingen.
- Plooien van Kerckring: de darmwand is gevouwen en heeft zodoende plooien, door deze plooien wordt de oppervlakte ongeveer 3 keer vergroot.
- Villi ( darmvlokken ): op de darmwand zitten een soort van kleine uitsteeksels, dit zijn de zogenaamde villi, ook via de villi kunnen dingen geabsorbeerd worden. De villi zorgent voor een oppervlakte vergroting van ongeveer 30 keer.
-
Microvilli: ook op de villi zelf zitten kleine uitsteeksels, dit zijn de zogenaamde microvilli, het zijn dus villi is het klein. De microvilli zorgen voor een oppervlakte vergroting van ongeveer 600 keer.
Vlokatrofie.
Vlokatrofie wil zeggen dat de villi kleiner worden, de uitsteeksels worden als het ware platter. Hierdoor wordt de totale oppervlakte van de darmwand dus kleiner. Het gevolg hiervan is dan dat voedingsstoffen slechter opgenomen kunnen worden door de dunne darm.
Symptomen.
Tot de symptomen behoren o.a.: diarree, gewichtsverlies, moeheid, gebrek aan eetlust, groeiachterstand, verlate puberteit, botontkalking, opgezette buik en depressie. De groeiachterstand komt doordat het lichaam niet voldoende voedingsstoffen kan opnemen om de groei goed te laten verlopen.
Diagnostiek.
De diagnose coeliakie kan bevestigt worden door een dunne darm biopt. Hierbij neemt men kleine stukjes weefsel uit de wand van de dunne darm weg om te laten onderzoeken. Als de darmvilli beschadigt zijn of ontbreken dan kan de diagnose coeliakie gestelt worden. Eventueel kan als eerste ook een bloedonderzoek gedaan worden, hierbij wordt dan getest of er antistoffen zijn tegen gluten, helaas is dit onderzoek niet 100% betrouwbaar dus er is altijd een biopt nodig om met zekerheid vast te kunnen stellen dat een patiënt coeliakie heeft.
Behandeling en het effect op het leven.
Wanneer bij iemand de diagnose coeliakie wordt gesteld heeft dit verschillende effecten op het leven van de patiënt. Omdat de behandeling van coeliakie een gluten-vrij dieet is, zal men altijd moeten opletten met wat men eet. In veel producten zitten gluten, dus het beste is een winkel vinden met een gluten-vrije afdeling, maar deze winkels zijn zeldzaam en men zal dus meestal zelf op de verpakking van een product moeten lezen of het gluten-vrij is. Hier komt ook een financieel aspect bij kijken. Gluten-vrije producten zijn stukken duurder dan producten met gluten ( gluten-vrije pasta is 4 euro i.t.t. van een pakje gewone pasta dat 43 eurocent kost ). Sommige zorgverzekeringen vergoeden een deel van de kosten, maar mensen met coeliakie zijn over het algemeen altijd duurder uit met kopen van voedsel.
