Een hernia aan de rug komt veel voor. Wat is het, wat zijn de symptomen en wat kun je eraan doen?
Wat is een hernia?
Een hernia van de rug heet een hernia nuclei pulposi (hernia door een uitstekende wervel), meestal afgekort tot HNP. Er zijn nog veel meer soorten hernia’s (want dit is gewoon het medische woord voor uitstulping) zoals een hernia inguinalis (liesbreuk) of hernia cicatricalis (littekenbreuk)
Bij een HNP (rughernia) is de tussenwervelschijf uitgepuild en kan die zenuwen irriteren of deels afklemmen. Dit geeft een specifieke pijn in het been en kan gevoelsveranderingen geven of uitval van bepaalde spiergroepen.
Wat zijn de symptomen van een hernia?
De meeste klachten van een hernia zitten in het been, hier lopen de zenuwbanen immers heen. Het probleem zit in de rug. De meest voorkomende klachten zijn:
- Pijn in het been tot onder de knie
- Vaak ook pijn in de onderrug
- Pijn wordt erger als de geïrriteerde zenuwen opgerekt worden. Dit is zo bij de test van Lasegue (hierbij moet je op de rug de benen gestrekt omhoog halen tot 90′, wanneer je een hernia hebt doet dit veel pijn in het been)
- Bepaalde reflexen kunnen verminderd zijn, bijvoorbeeld de kniepeesreflex of de achillespeesreflex
- De huid in het aangedane zenuwgebied kan anders aanvoelen dan op het andere been
Hoe kan de diagnose gesteld worden?
Door het doen van lichamelijk onderzoek krijgt de arts al het idee dat het om een hernia gaat. Als je het echt zeker wil weten, dan moet je een MRI-scan maken. Dit is een magnetische scan waarbij het ruggenmerg (myelum) en de zenuwtakken + de tussenwervelschijven goed in beeld komen. Je kunt dan gelijk zien of er sprake is van een uitpuilende tussenwervelschijf en ook of de zenuwen hierdoor geraakt worden.
Caudasyndroom:
Wanneer de hernia op een aantal zenuwen in het zenuwkanaal zelf drukken, dan kan er een zogenaamd cauda-syndroom ontstaan. Dit is een spoedgeval, want hierdoor kunnen er functies in het onderlichaam uitvallen. Zo kun je de controle over de sluitspieren van de blaas en anus kwijtraken.
Hoe behandel je een hernia?
Over de behandeling van een hernia bestaat nogal wat discussie. Het is mogelijk om met een operatie de zenuwwortels die geïrriteerd zijn weer de ruimte te geven. Deze operatie is op verschillende manieren mogelijk. Na zo’n operatie is er een langdurig herstel nodig met fysiotherapie. Een nadeel van een operatie is dat het natuurlijk ook risico’s met zich meebrengt.
De meeste hernia’s gaan echter ook over zonder een operatie. Hierbij is het belangrijk dat je gewoon blijft bewegen (bedrust wordt niet aangeraden). Vooral het afwisselen van houdingen brengt vaak verlichting. Vaak worden er ook pijnstillers voorgeschreven. Eventueel kan er gebruik gemaakt worden van fysiotherapie.
Het is niet nuttig om mensen te opereren die zonder operatie sneller beter zouden zijn dan met operatie. Daarom is in Nederland in de meeste ziekenhuizen het beleid om de klachten eerst 6 weken aan te kijken voor er met een therapie gestart wordt.
Wat voor soort diagnoses lijken er op een hernia?
- pseudo radiculair syndroom
- ischias
- gewone lage rugpijn
