In dit artikel kunt u informatie lezen over osteoporose (botontkalking). De volgende onderwerpen komen aan de orde:
- Wat is osteoporose?
- Wat zijn de oorzaken en risicofactoren van osteoporose?
- Hoe wordt de diagnose osteoporose gesteld
- Hoe kun je osteoporose behandelen
Osteoporose
Wat is osteoporose?
Osteoporose is de medische term voor botontkalking. Iemand met osteoporose heeft minder sterke botten (door afname van de botmassa), waardoor er gemakkelijker botbreuken kunnen ontstaan. Vooral het risico op breuken van de heup en op breuken van de wervelkolom neemt sterk toe.
Wat zijn de oorzaken van osteoporose?
Een goede opbouw van botten is afhankelijk van verschillende factoren. Risicofactoren voor het krijgen van osteoporose zijn:
- Leeftijd: vanaf het 50e jaar neemt de botmassa langzaam af, vooral boven de leeftijd van 75 jaar is er veel osteoporose
- Vrouw zijn: vrouwen, en dan vooral vrouwen na de overgang, hebben als het gevolg van hun hormoonhuishouding een hogere kans op osteoporose
- Onvoldoende inname van calcium, calcium is essentieel voor de botopbouw
- Te weinig beweging, door botten te belasten wordt de botvorming gestimuleerd. Dit leidt tot sterkere botten
- Te weinig zonlicht, zonlicht helpt met de omzetting van vitamine D. Vitamine D is belangrijk voor de opbouw van botten
- Een te snel werkende bijschildklier (hyperparathyreoidie). Dit heeft invloed op de aanmaak van botten (deze vermindert)
- Behandeling of “doping” met corticosteroïden, deze zorgen voor een vermindering van de botmassa
- Veel roken
- Veel alcohol
- Een te laag BMI
Hoe meer oorzaken er aanwezig zijn, hoe groter het risico op osteoporose.
Hoe wordt de diagnose osteoporose gesteld?
Op een gewone röntgenfoto is vaak al te zien dat iemands botten er niet “wit” genoeg uitzien. Dit is al een belangrijke aanwijzing voor osteoporose. Ook te gemakkelijk iets breken wijst hierop. Om de diagnose met zekerheid te stellen wordt er echter een zogenaamde DEXA-scan gemaakt (Dual Energy X-ray Absorptiometry). Hiermee kun je de zogenaamde botdichtheid meten. Hierbij bepaal je als het ware hoeveel botbalkjes er in een kubieke cm bot zitten.
De resultaten van de scan worden vergeleken met leeftijdsgenoten van hetzelfde geslacht. Wanneer je teveel onder het gemiddelde zit (meer dan 2,5 standaarddeviatie), dan mag de diagnose osteoporose worden gesteld.
Hoe kun je osteoporose behandelen?
Ten eerste kun je zelf al de risicofactoren verminderen. Dus voldoende bewegen, zorgen voor een goede inname van calcium, stoppen met roken, enz. Verder zijn er medicijnen om osteoporose te behandelen. De volgende geneesmiddelen worden in Nederland gebruikt:
- alendroninezuur (Fosamax, Fosavans)
- etidroninezuur (Didrokit)
- ibandroinezuur (Bondronat, Bonviva)
- risendroinezuur (Actonel)
- raloxifeen (Evista)
- strontiumranelaat (Protelos)
- teriparatide (Forsteo)
- parathormoon (Preotact)
Bronvermelding
Farmacotherapeutisch kompas
