Een beroerte komt veel voor. Wat is nu precies een beroerte, wat zijn de symptomen en wat kun je eraan doen.
Een beroerte (TIA, CVA, hersenbloeding)
Wat is een beroerte?
Een beroerte is een vorm van niet aangeboren hersenletel. In alle gevallen is er een probleem met de zuurstofvoorziening van de hersenen. Beroertes vallen dan ook onder de hart- en vaatziekten. Er zijn drie vormen van een beroerte:
- CVA
- TIA
-
hersenbloeding
Hieronder staan de verschillen tussen de drie varianten uitgelegd
CVA
CVA is de afkorting van Cerebraal Vasculair Accident (een vaatprobleem van de hersenen). Het probleem bij een CVA is dat er een bloedstolsel vastloopt in een van de vaatjes van de hersenen. Het deel van de hersenen dat door dat vaatje gevoed wordt krijgt dan niet genoeg zuurstof en sterft af. De symptomen zijn afhankelijk van de plaats van het bloedpropje (zie symptomen hieronder).
TIA
TIA staat voor Transient Ischaemic Attack (voorbijgaande aanval van tekort aan zuurstof). Hierbij is er een tijdelijk gebrek aan zuurstof in een bepaald gebied van de hersenen. Een TIA gaat binnen 24 uur over. Wanneer je een TIA hebt gehad heb je een hoger risico op het krijgen van een CVA.
Hersenbloeding
Bij een hersenbloeding treedt er (zoals de naam al zegt) een bloeding in de hersenen op. Omdat er veel bloed in de hersenen zit neemt de druk in dat gebied toe. Hierdoor wordt het bloed dat in dit gebied door de vaten loopt weggeduwd. Hierdoor krijgt dat deel van de hersenen niet genoeg zuurstof en sterft af.
Wat zijn de symptomen van een beroerte?
De symptomen van een beroerte zijn afhankelijk van de plaats van het zuursoftekort. Als het zuurstoftekort links zit, dan is er rechts uitval. Bij zuurstof tekort in het taalcentrum is het voor de patiënt moeilijk om uit zijn woorden tekomen. Bij de volgende symptomen moet je denken aan een beroerte:
- Een scheefhangend gezicht
- Het uitvallen van een of meerdere ledematen
- Moeite met het komen op woorden of het uitspreken ervan
- Het niet goed kunnen “sturen” van een arm of been
Als je een of meerdere van deze symptomen bij iemand ziet, bel dan 1-1-2 en meldt dat je denkt dat het om een beroerte gaat.
Hoe behandel je een beroerte?
Een TIA hoeft niet acuut behandeld te worden, hij gaat immers binnen 24 uur weer over. Bij een CVA ligt dat anders. Als de patiënt binnen 3 uur in het ziekenhuis komt en wordt behandeld, dan kan er trombolyse worden toegepast. Hierbij wordt er een sterk anti-stolsel middel via de bloedbaan in de hersenen gespoten om zo het bloedpropje op te lossen. Lang niet iedereen komt in aanmerking voor trombolyse. Na een CVA of TIA worden er vaak bloedverdunners gegeven. Ook worden de andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten aangepakt.
Bij een hersenbloeding heeft trombolyse geen zin. Het is dan alleen mogelijk om de gevolgen zoveel mogelijk te beperken en de kans op een nieuwe hersenbloeding te verminderen. Na een hersenbloeding moeten bijvoorbeeld bloedverdunners worden aangepast en goed worden afgesteld.
Na een beroerte…
Na een beroerte blijven er vaak restverschijnselen over, zoals bijvorbeeld een halfzijdige verlamming of een woordvindstoornis (afasie). Tot op 1 jaar na de beroerte kunnen de de restverschijnslen nog verminderen. Een uitzondering hierop is een TIA, die herstelt binnen 24 uur volledig.
