Het oprichten van een stamrecht-BV is een gecompliceerd proces waaraan verscheidene disciplines hun bijdrage leveren. Maar met enige belasting- en juridische ervaring en onderstaande informatie kunt u ook een belangrijk deel zelf doen.
Maar allereerst: wat is een stamrecht-BV? Heel in het kort is een stamrecht-BV een normale besloten vennootschap (BV) die door een ontslagen medewerker gehanteerd kan worden om een ontslagvergoeding zonder afdracht van loonheffingen te innen. De B.V. sluit dan één of meerdere overeenkomsten (de zogenaamde stamrechtakten) met de medewerker (normaliter de enige bestuurder en eigenaar van de B.V.) waarin de BV afspreekt om direct of op een later tijdstip uitkeringen aan de ex-medewerker te doen. Op dat moment moet wel loonheffingen afgedragen worden maar het inkomen wordt dan hopelijk tegen een lager tarief belast. De fiscale basis waarop deze regeling is gebaseerd is de zogenoemde stamrechtvrijstelling.
Om met een stamrecht BV gebruik te maken van de stamrechtvrijstelling moet minimaal aan de volgende twee vereisten tegemoetgekomen zijn:
1. De B.V. moet ‘perfect’ (opgericht) zijn hetgeen wil zeggen dat de oprichtingsakte bij de notaris ‘gepasseerd’ moet zijn.
2. Er moet een stamrechtakte getekend zijn die tegemoetkomt aan alle fiscale vereisten voor de stamrechtvrijstelling.
Wat dient er gedaan te worden om aan elk van deze twee voorwaarden tegemoet te komen?
1. De oprichting van de B.V.
Het oprichten van een B.V. kan slechts door een notaris gedaan worden. Voor de oprichting moet u aan de notaris informatie opgeven voor de op te richten B.V. alsook de (persoonlijke) informatie van de oprichter. Voor de BV moet de notaris onder meer weten wat de naam en de doelstelling van de BV is. De naam mag niet hetzelfde zijn als die van een al bestaande B.V.. Verder is het aan te bevelen om een naam te kiezen die bij gebruik als onderneming (handelsnaam) niet dezelfde is of erg lijkt op een naam van een vergelijkbare onderneming. U kunt hiertoe de internetsite van de Kamer van Koophandel bezoeken of de Kamer van Koophandel verzoeken een handelsnaamonderzoek te laten doen. Aan deze laatste optie zijn kosten verbonden. Het doel moet minimaal het beheer van het stamrecht omvatten maar verder verdient het aanbeveling de doelstelling zo uit te breiden dat – indien u later een bedrijf willen voeren uit de B.V. – ook andere bedrijfshandelingen tot de mogelijkheden behoren.
Daarnaast moet de BV tevens een rekening hebben om de vertrekpremie te kunnen innen (en tot 31 dec 2011 ook om het benodigde minimum eigen vermogen van 18.000 euro te kunnen storten). Voor het openen van de rekening is het niet vereist dat de B.V. al opgericht is. De meeste banken hebben genoeg aan de conceptstatuten. Lokale bankfilialen zijn echter niet altijd goed op de hoogte van de richtlijnen en zullen een uittreksel uit het handelsregister vragen. Wijs de bankmedewerker in die gevallen op de landelijke richtlijnen.
Het oprichten van de B.V. kan in een week gereed zijn. Tot het eind van 2011 kan het iets langer duren in verband met de opening van de rekening. Houdt voor het openen van de rekening rekening met een week.
2. De stamrechtovereenkomst(en)
In een stamrechtakte wordt bepaald op welk moment er uitkeringen gedaan worden. Dat kan op twee methoden: door de stamrechtuitkeringen voor onbepaalde tijd (uiterlijk dienen de stamrechtuitkeringen in te gaan op vijfenzestigjarige leeftijd) vooruit te schuiven ofwel door deze direct te laten ingaan. In het laatste geval moet de hoogte van de periodieke uitkeringen vastgelegd worden. Van beide vormen van de stamrechtovereenkomst kunt u op de pensioensite van de belastingdienst een template vinden.
Indien u nu uitkeringen wilt krijgen uit uw stamrecht BV moeten de periodieke uitkeringen actuariëel berekend worden. Maar de meeste mensen hebben hiervoor niet de vereiste ervaring of actuariële software en de diensten van een actuariëel bureau zijn niet goedkoop. Een ander alternatief is om een offerte bij een verzekeraar te vragen voor een lijfrente met als koopsom uw ontslagvergoeding en de geoffreerde lijfrente over te nemen als uitkering in de stamrechtakte.
Verder is er de zogenaamde tripartite (drie-partijen) stamrechtakte. Deze is slechts benodigd als de werkgever dit als voorwaarde stelt voor het betalen van de gouden handdruk naar de stamrecht-BV van de werknemer. In deze overeenkomst wordt vastgelegd dat er een stamrecht in het leven geroepen zal worden. De belangrijkste bedoeling voor de ex-werkgever hierbij is om de aansprakelijkheid voor eventuele loonbelasting bij de ex-medewerker te leggen. Als de medewerker namelijk niet aan alle fiscale voorwaarden voor de stamrechtvrijstelling tegemoetgekomen mocht hebben (bijvoorbeeld als hij verzuimt de stamrechtakte met zijn BV te ondertekenen) dan kan de fiscus alsnog bij de werkgever afdracht van de niet betaalde loonbelasting vragen.
Vaak zal de ex-werkgever eisen dat de werknemer een brief van de belastingdienst overlegt waarin deze goedkeurt dat de vertrekpremie zonder loonheffingen overgemaakt kan worden naar de rekening van de stamrecht-BV. De belastingdienst baseert zich hierbij op de ontslagdocumentatie (beëindigingsovereenkomst of een uitspraak van de kantonrechter tesamen met het verzoek- en verweerschrift) en de stamrechtovereenkomst(en). Alhoewel zo’n verklaring niet vereist is, verschaft het de ex-werkgever meer zekerheid dat de werknemer zijn zaken belastingtechnisch in orde heeft. Ook is het voor de werknemer plezierig om belastingtechnische zekerheid te hebben. De termijn voor het verkrijgen van de goedkeurende verklaring van de fiscus hangt af van de werkdruk bij de betreffende belastinginspectie en kan variëren van enkele dagen tot een paar weken.
Wanneer de BV opgericht is en – als nodig – de goedkeurende verklaring van de belastingdienst verkregen is en/of de tripartite stamrechtakte ondertekend is, kan de gouden handdruk door de werkgever overgemaakt worden op de rekening van de stamrecht-BV. Vervolgens dient de (twee-partijen) stamrechtovereenkomst ondertekend te worden.
Na het oprichten van de stamrecht BV krijgt u van de belastingdienst het formulier “Opgaaf startende bedrijf”. Hierop vult u onder meer in of u met uw BV een onderneming gaat starten en of u werknemers heeft. De fiscus bepaalt hiermee of u belastingplichtig bent voor de omzetbelasting en/of de loonheffing. U bent belastingplichtig voor de omzetbelasting als u een bedrijf start en de intentie heeft te gaan factureren. Voor de loonheffingen is de B.V. belastingplichtig als deze periodieke uitkeringen doet of loon betaalt.
