In dit artikel wordt verteld hoe een herkauwer zijn voedsel verteert. De functie van de vier verschillende magen wordt uitgelegd en behandeld.
Waar zijn de 4 magen voor?
Een herkauwer heeft vier magen. De pens, de netmaag, de boekmaag en de lebmaag. De eerste drie zijn voormagen, de lebmaag is de echte maag. De herkauwer eet het voedsel eerst oppervlakkig, waarna het in de netmaag en de pens terechtkomt. In de netmaag en de pens zitten bacteriën die de cellulose in de celwanden van planten afbreken tot glucose. Door het afbreken van deze celwanden ontstaat er een belangrijke hoeveelheid chemische energie in het voedsel die anders niet zou kunnen worden opgenomen. De bacteriën gebruiken de glucose zelf ook voor de aanmaak van vetzuren en eiwitten die de herkauwer opneemt en gebruikt.
Waarom en hoe herkauwt een herkauwer?
Na 20 tot 45 minuten gaan de delen die nog niet genoeg zijn verteerd terug naar de mond waar ze worden fijngemalen en vermengd met speeksel. De verfijnde delen gaan na terugkeer in de pens via de netmaag naar de boekmaag. De boekmaag heeft aan de binnenzijde bladen zoals bij een boek. Tussen de bladen van de boekmaag worden de spijsbrokken uitgeperst. Hierbij komt vloeistof vrij en gaat als eerste naar de lebmaag waarna langzaam de spijsbrok volgt. Hier zorgen de maagsappen voor de verdere vertering van de spijsbrok. Een schaap herkauwt 4 tot 6 maal per dag. Dit kan zo’n 10 tot 50 minuten duren. Een schaap herkauwt alleen als hij zich goed en veilig voelt in zijn omgeving.
Hoe gaat dat met vloeibaar voedsel bij een herkauwer?
Vloeibaar voedsel wat het niet herkauwd wordt gaat direct naar de lebmaag. Jonge dieren hebben hierdoor een grote lebmaag omdat ze vrijwel alleen melk drinken. De eerste 3 magen worden nog niet gebruikt en zijn dan nog niet uitgegroeid. Wanneer het dier ouder word worden ook deze 3 magen groter en kan het jonge dier wat vast voedsel gaan eten. De pens groeit uiteindelijk uit tot 75% van de totale maaginhoud, terwijl bij een jong dier de lebmaag 75% van de totale maaginhoud bevat.
Hoe lang zijn de darmen van een schaap, koe of paard?
Het voedsel wordt vervoerd door de darmen. De lengte van de darmen kan nogal verschillen, daarom hier een aantal voorbeelden: 28 meter bij het schaap, 45 meter bij de koe en 23 tot 33 meter bij een paard van gemiddelde omvang. Deze bestaan uit de dunne darm, de dikke darm en de endeldarm.
Bronnen:
http://www.schooltv.nl/video/herkauwers-sommige-dieren-kauwen-hun-eten-twee-keer/
http://www.kijkmagazine.nl/nieuws/waarom-zijn-paarden-geen-herkauwers/
http://www.encyclo.nl/begrip/Herkauwer
