Net als bij de mens, kan ook bij de hond de alvleesklier niet goed werken. Dit kan de gezondheid van de hond behoorlijk beinvloeden. Echter zijn er voldoende medicijnen op de markt die deze gezondheidsschade op kunnen vangen. De hond kan hierdoor een gezond leven leiden.
Om te begrijpen wat er aan de hand is bij een hond die leidt aan pancreasinsufficiëntie, is het belangrijk om te weten hoe dit orgaan bij een gezonde hond werkt.
De pancreas
De pancreas (alvleesklier/ buikspeekselklier) is een orgaan in de buikholte. De pancreas ligt gedeeltelijk achter de maag (gastor) en de twaalfvingerige darm (duodenum).Het orgaan heeft een exocriene en endocriene functie. Dit wilt zeggen dat de pancreas, sappen maakt die via kanalen in het spijsverteringskanaal uitmonden (het exocriene gedeelte) en hormonen (het endocriene gedeelte) die in het bloed worden afgescheiden.
- Het endocriene gedeelte (in de staart van de pancreas) maakt de hormonen insuline, somatostatineen glucagon, deze hormonen zijn verantwoordelijk voor de energiehuishouding.
- Het exocriene gedeelte (in de kop van de pancreas) maakt enzymen en slaat deze inactief op in de acinaire cellen. Bij het passeren van voedsel in de dunne darm worden deze inactieve enzymen via de ductus pancreaticus die samen met de ductus choledochus uitmondt in de papil van Vater, toegevoegd aan de spijsvertering. Hier worden de enzymen actief en hebben hun splitsende werking op de voedselbrij. Deze enzymen zijn Amylase (zetmeel) , Lipase (vetten), Protease (eiwitten), Chemotrypsine (eiwitten)en Trypsine (eiwitten). Verder wordt er ook door de alvleesklier grote hoeveelheden natriumbicarbonaat toegevoegd. Dit neutraliseert het maagzuur. Op het moment dat er iets mis gaat in de pancreas, kan dit van invloed zijn op zowel het endocriene als exocriene gedeelte.
Blijvende insufficiënte van het exocriene gedeelte van de pancreas, kan worden veroorzaakt door een acute of chronische ontsteking. Maar het komt ook voor als een erfelijke aandoening bij met name Duitse herders en de collie. Bij deze honden is een juveniele pancreasatrofie (aangeboren vermindering van alvleesklierweefsel) de meest voorkomende oorzaak van de pancreas insufficiëntie.
Symptomen
Symptomen van een exocriene insufficiëntie zijn:
- Grote hoeveelheden diarree;
- Stopverf (grijzig) of gelig gekleurde ontlasting;
- Matige/slechte vachtconditie;
- Vermagering;
- Overmatig drinken/ veel plassen;
- Verhoogde/overmatige eetlust;
- Plyfagie (ontlasting en vreemde voorwerpen eten).
Diagnosticeren
Indien een hond lijdt aan symptomen van een pancreasinsufficiëntie kan de dierenarts de diagnose op twee manieren bevestigen.
- Faecesonderzoek: De dierenarts kijkt de pH (zuurgraad) na, deze is vaak te laag. Een teveel aan vet in de ontlasting wijst op een onvoldoende opname in de darm. Echter is deze methode alleen niet voldoende om de diagnose EPI te stellen.
- Bloedonderzoek: Bij een hond met EPI kan de dierenarts verschillende dingen in het bloed zien. De Trypsine activiteit in de bloedbaan wordt gemeten, dit wordt de TLI-Test (Trypsine-Like-Immunoreactivity) genoemd. Bij gezonde honden is er altijd een activiteit van Trypsine te meten in het bloed, bij honden met EPI wordt er minder tot geen trypsine geproduceerd waardoor deze ook niet in het bloed aan te tonen is. Verder zal de vitamine B12 zijn gedaald in het bloed en foliumzuur gestegen.
Behandeling
Er zijn twee behandel methodes voor honden met pancreasinsufficiëntie. Bij een aantal honden kan het ook nodig zijn om behandelingen te combineren. De keuze van de juiste behandeling voor de hond is afhankelijk van een aantal factoren: wat is de hond gewend te eten? Is er goed aan een volledig dieet te komen? Wat wilt u de hond geven, volledig vlees voer of brokken? Wat is de voorkeur van de dierenarts? Het kan zijn dat u een aantal voedingsproducten uit moet proberen om de juiste behandeling voor de hond te vinden. Ga echter niet te veel zelf experimenteren maar laat u adviseren door een specialist.
- Medicamenteus
Veel honden krijgen pancreas-enzymen voorgeschreven door de dierenarts. Zymoral is hier een voorbeeld van. De poeder wordt bij de maaltijd van de hond gegeven over de brokken/vlees heen. In dit poeder zitten enzymen die de hond zelf dus niet aanmaakt. Voordeel hiervan is dat de hond alles blijven eten qua brokken/vlees wat deze gewend was. Een andere poeder die dezelfde werking heeft is Pancrex (pancreas vet poeder). Tryplase heeft ook dezelfde werking, wordt alleen geleverd in capsule vorm. Echter dient deze geopend te worden en de poeder moet over de maaltijd worden gestrooid. Als deze enzym producten zijn te verkrijgen via www.dierapotheek.nl en www.medpets.nl. Het is wel aan te raden deze medicatie in samenwerking met de dierenarts te gebruiken.
- Dieet
Veel voermerken hebben een aangepast pancreasinsufficiëntie dieet in hun assortiment opgenomen. In deze brokken of vlees is vers orgaanvlees (de pancreas!!!) verwerkt, hierdoor krijgt de hond de pancreasenzymen in zijn maaltijd verstrekt en hoeft er niks extra’s toegevoegd te worden. Dit is een uitstekende optie indien de hond geen brokken maar alleen vers vlees eet. Let er wel op dat het voermerk een complete voeding verstrekt. Een aantal voermerken die een pancreas dieet aanbieden zijn:
Duck natuurvoeding ; www.ducknatuurvoeding.com
Carnibest Hond ; www.alldogs.nl
Een andere vorm van dieet die vaak in combinatie met de medicamenteuze behandeling wordt aangeraden is het vetarme en lichtverteerbaar dieet. Voorbeelden hiervan zijn I/D van Hill’s en Eukanuba Intestinal formula.
- Toevoegingen
Er kan vitamine B12 en antibiotica worden gegeven. Dit omdat veel honden met een pancreas insufficientie last hebben van bacteriele overgroei in de dunne darm. Omdat deze bacterieen Vitamine B12 opnemen kan de hond hier een tekort aan krijgen. Een antibiotica kuur kan deze overgroei aanpakken. Een probiotica geven kan de bacterie kolonie in de darm optimaliseren. Gebruik echter nooit een antibiotica en probiotica tegelijk gebruiken! Deze werken elkaar tegen.
