De wetenschappelijke naam van de in Nederland voorkomende otter is Lutra lutra. De in Nederland voorkomende otter wordt ook wel Europese of visotter genoemd. Tot het geslacht Lutra behoren ook de vlekhalsotter of gespikkelde nekotter (Lutra maculicollis), de Japanse otter (Lutra nippon) en de haarneusotter of Sumatraanse otter (Lutra sumatrana). Het geslacht Lutra behoort tot de familie van de marterachtigen waar ook onder andere de marters, hermelijnen, fretten, dassen, wezels, bunzingen en de nertsen toe behoren. In dit artikel behandel ik verder alleen de in Nederland voorkomende Europese of visotter.
Verspreidings gebied van de Europese otter:
De Europese otter heeft zijn natuurlijke leefgebied in grote delen van Europa en Azië. Hij leeft bij voorkeur in goed begroeide gebieden met veel zoetwater zoals moerassen, beken, kanalen, meren en rivieren. Daarnaast komt hij ook voor op rotsachtige kusten, riviermondingen met brak water (vermengd zoet rivierwater en zout zeewater) en in de bergen, van o.a. Tibet, tot op een hoogte van 4210.
Kenmerken van de Europese otter:
Het meest kenmerkende van de otter is zijn gestroomlijnde lijf. Ook zijn kop, met de opvallend brede snuit, is goed gestroomlijnd doordat zijn ogen, zijn kleine afsluitbare oren en zijn neusgaten op één lijn bovenop zijn platte kop liggen zodat zijn ogen ,oren en zijn neusgaten tijdens het zwemmen net boven water blijven. Doordat zijn hele lichaam zo gestroomlijnd is, is de otter perfect aangepast voor het leven in het water. De otter heeft een vacht die bestaat uit een luchthoudende binnenlaag van dicht bij elkaar staande donsharen die, door de waterdichte buitenvacht van dekharen, onder water droog blijven. De waterdichte isolerende vacht is voor de otter, door het ontbreken van onderhuids vetweefsel, in het koude water waarin hij jaagt van levensbelang. De otter heeft korte sterke benen met tussen de tenen zwemvliezen. De otter heeft een lange ovaalronde staart die hij gebruikt als roer en stabilisator tijdens het zwemmen.
Gedrag van de Europese otter:
Otters zijn geweldige zwemmers. Ze duiken steeds zo’n 10 tot 40 seconden onder water en zwemmen dan met een gemiddelde snelheid van 1,5 tot 2 kilometer per uur. Dit kunnen ze wel 7 tot 8 uur lang volhouden. Op deze manier leggen ze tijden het jagen 3 tot 10 kilometer af. Otters leven meestentijds solidair en zijn vooral ’s nachts actief. Overdag rusten ze in hun, vaak meerdere, langs de oever gelegen holen waarvan de ingang soms onder water ligt. De holen bevatten een met droog plantaardig nestmateriaal beklede slaapkamer voorzien van een luchtgat. Otters van hetzelfde geslacht leven in gescheiden leefgebieden, waarbij het territorium van één mannetjes otter dat van een aantal vrouwtjes otters overlapt. Hoe groot het leefgebied van één otter is hangt onder meer af van de hoeveelheid beschikbaar voedsel en de dichtheid aan otters. De otter wordt in het wild zo’n 3 tot 4 jaar oud. In gevangenschap kunnen ze wel 11 tot 15 jaar oud worden.
Afmetingen van de Europese otter:
Volgroeide mannetjes otters hebben een kop-romplengte van 60 tot 90 centimeter, een staart van 36 tot 47 centimeter en wegen 6 tot 17 kilogram. Volgroeide vrouwtjes otters hebben een kop-romplengte van 60 tot 70 centimeter, een staart van 35 tot 42 centimeter en wegen 6 tot 12 kilogram.
Eetpatroon van de Europese otter:
Het hoofdvoedsel van de otter is vis. Hij heeft daarbij een voorkeur voor kleine vissen met een lengte tot zo’n 25 centimeter. Verder eet hij alle dieren die hij in het water aantreft zoals kikkers, salamanders, ratten, watervogels, wormen, insecten enzovoorts.
De voortplanting van de Europese otter:
Otters kunnen in principe het hele jaar door jongen krijgen maar de voortplantingstijd van de otter wordt bepaald door de beschikbaarheid van voedsel. In gebieden waar het water ’s winters bevroren is worden de jongen in de lente geboren en in gebieden waar in de zomer veel vis is worden de jongen in de zomer geboren. De otter krijgt na 2 jaar meestal haar eerste jongen. Meestal krijgt ze zo’n 2 à 3 jongen maar de grootte van de worp wordt beïnvloed door het sterftecijfer in het leefgebied. Als het het sterftecijfer in het leefgebied hoger is kan de otter wel 4 tot 5 jongen per worp krijgen. De draagtijd van de otter bedraagt ongeveer 63 dagen. De jongen worden blind geboren en zijn bij de geboorte zo’n 15 centimeter lang. De jongen worden alleen door de moeder verzorgd en worden ongeveer 16 weken door haar gezoogd. De ogen gaan na 35 dagen open en na ongeveer 3 maanden nemen ze hun eerste duik. Na tien tot twaalf maanden zijn de jonge otters in staat om voor zichzelf te zorgen.
Otters bekijken:
De otter is meer dan 50 jaar afwezig geweest in Nederland maar in januari 2012 zijn ze weer waargenomen in de Twentse wateren. Om de otter te zien zul je echter voorlopig nog naar de dierentuin moeten. In Nederland is de otter te zien in de volgende dierentuinen; Aqua Zoo Friesland, Burgers’ Zoo, DierenPark Amersfoort, Dierenrijk Europa, Diergaarde Blijdorp, GaiaPark Kerkrade Zoo, Kasteelpark Born, Natuurpark Lelystad, Noorder Dierenpark en Zoo Parc Overloon.