Vogelgriep (officiële wetenschappelijke naam aviaire influenza), ook wel bekend onder de naam Vogelpest is een virusinfectie die voornamelijk bij hoenderachtigen* maar ook bij eenden, ganzen zwanen, Duiven en loopvogels, zoals struisvogels, emoes en nandoes voorkomt. De verschijnselen van vogelgriep zijn sufheid, tranende ogen en een opgezette keel. Bij kippen verkleurt ook de kam. De ziekte is in vrijwel alle gevallen dodelijk voor de, voor de mens economisch belangrijke hoenderachtigen zoals kippen, kalkoenen en eenden, maar ook voor alle andere hoenderachtigen. De ziekte is snel vast te stellen omdat sommige vogels direct na de eerste besmetting sterven. De incubatietijd bedraagt drie dagen tot twee weken.
* Hoenderachtigen : de door de mens gedomesticeerde hoenderachtigen zijn kippen, kalkoenen, fazanten, kwartels, parelhoenders, patrijzen, pauwen, grootpoothoenders en hokko’s.
Waar ligt de oorsprong van de massale uitbraken van vogelgriep?
Uit een analyse van het Centraal Veterinair Instituut (CVI) blijkt dat de veroorzaker van de recente uitbraak van vogelgriep op een pluimveebedrijf in Hekendorp oorspronkelijk uit China komt en zeer waarschijnlijk veroorzaakt is door trekvogels die in Europa zijn terechtgekomen. Het in Hekendorp aangetroffen vogelgriepvirus subtype H5N8 werd in 2009 voor het eerst geïsoleerd bij een groep op het oog gezonde eenden op een pluimveemarkt. Ondanks dat het vogelgriepvirus bij deze eenden was aangetoond werden ze er niet ziek van. Uit nader onderzoek is gebleken dat wilde eenden er niet ziek van worden maar gedomesticeerde eenden zoals bijvoorbeeld de Pekingeend wel.
Waarom worden wilde eenden niet ziek van het vogelgriepvirus?
Het eerste wat je je afvraagt als je leest dat wilde eenden niet ziek worden van het vogelgriepvirus maar gedomesticeerde eenden, hoenderachtigen en loopvogels wel is waarom wilde eenden er niet ziek van worden. Het antwoord is eigenlijk heel eenvoudig. De wilde eenden die op dit moment op in de vrije natuur leven zijn allemaal nakomelingen van wilde eenden die eerdere vogelgriep uitbraken hebben overleeft. Dit komt doordat bij iedere uitbraak van een vogelgriepvirus meer dan 90% van de wilde eenden overlijdt maar degene die het overleven hebben antistoffen in hun lichaam opgebouwd tegen dat vogelgriepvirus.
Hoe voorkom je massale uitbraken van vogelgriep?
Momenteel is het protocol bij een vogelgriepvirus op een kippenbedrijf waar een besmetting is vastgesteld dat alle kippen direct worden afgevoerd en vernietigd om verspreiding te voorkomen. Ook de kippen, al dan niet besmet, van omliggende bedrijven worden direct preventief geruimd. Omdat het vogelgriepvirus maximaal twee maanden kan overleven als er geen vogels zijn kunnen de bedrijven na 3 maanden weer op de gewone voet verder gaan. Op deze manier bouwen de door de kippensector gehouden gedomesticeerde kippen dus geen afweerstoffen op tegen het vogelgriepvirus en zal de sector dus steeds weer worden getroffen door vogelgriep uitbraken met desastreuze gevolgen. Volgens mij is dit echter niet de juiste oplossing maar moet je een manier bedenken waarmee de door de kippensector gehouden gedomesticeerde kippen wel afweerstoffen ontwikkelen tegen het vogelgriepvirus. De enige manier waarop dit kan is door een besmette groep kippen helemaal uit laten zieken en alleen de dode kippen op te ruimen en te vernietigen. Op deze manier houd je een kleine groep kip over die het vogelgriepvirus overleven en er antistoffen tegen hebben in hun lichaam. Door met deze kippen verder te fokken krijg je op den duur dat alle door de kippensector gehouden gedomesticeerde kippen, kippen met antistoffen tegen het vogelgriepvirus worden.