De cheeta is een groot katachtig roofdier dat nog voorkomt in Afrika en delen van Azië. In Azië is de cheeta ernstig bedreigd. De cheeta ook wel jachtluipaard of gepard genoemd staat erom bekend dat het de snelste landdieren ter wereld zijn.
Latijnse naam: Acinonyx jubatus
Lengte: 115 tot 140 cm
Schouderhoogte: 67 tot 94 cm
Staart: 65 tot 90 cm
Gewicht: 35 tot 72 kg
Leeftijd: Tot 17 jaar in gevangenschap
Draagtijd: 91 tot 97 dagen
Beschreven: 1775 (Schreber)
Vindplaats: Afrika/Iran/Afghanistan
Familie: Felidae
Uiterlijk
De cheeta is slank, flexibel en gespierd gebouwd en heeft vrij lange poten waarmee hij zich hard kan afzetten. Het dier heeft een zandkleurige vacht die bedekt is met kleine, ronde zwarte vlekken. De onderzijde en de borst zijn bijna geheel wit. De kop is vrij klein, met kleine oren en oranje ogen. De staart is deels gevlekt maar bij de top gestreept en eindigt in een zwarte staartpunt.
Jonge cheeta’s hebben manen, maar dit is uniek bij volwassen cheeta’s. Een cheeta kan na 10 weken zijn klauwen niet meer intrekken. Zijn voeten zijn namelijk aangepast aan het rennen over de grasvlakten.
De jacht
De cheeta is een uitstekende jager en jaagt voornamelijk overdag. Meestal observeren ze eerst de omgeving vanaf een rots of omgevallen boom. Ze jagen meestal op kleine tot middelgrote prooien zoals de springbok of impala maar ook op vogels of hazen. De cheeta besluipt zijn prooi tot 50 meter afstand. Als hij in de buurt van zijn prooi is sprint hij erop af om het te vangen: Meestal met een snelheid van 60 km per uur. Binnen 4 seconden kan de cheeta een snelheid van 110 km per uur bereiken wat hij 500 meter lang volhoudt.
De prooi van een cheeta moet in een vlot tempo opgegeten worden want deze kan worden afgepakt door hyena’s.
Voortplanting
Na een draagtijd van ongeveer 90 dagen worden 2 tot 5 jongen (van 275 gram) geboren in een schuilplaats tussen lang gras of in een verlaten hol. De moeder verplaatst haar jongen regelmatig naar nieuwe schuilplaatsen, zodat roofdieren als leeuwen ze niet kunnen vinden. Het komt namelijk geregeld voor dat leeuwen de welpen dood- bijten. Meer dan de helft van alle cheetawelpen sterft de eerste 8 maanden mede door de aanwezigheid van leeuwen. Na een maand eten de jongen hun eerste vlees. Cheeta’s leven zowel solitair als in paartjes of kleine familiegroepjes. Geregeld blijven twee of drie broers voor een langere tijd bij elkaar.Welpen blijven soms wel 23 maanden bij de moeder voordat ze geheel zelfstandig zijn.
Weddenschap
Jaren geleden vroeg men zich in Engeland af wie harder kon lopen: een cheeta of een hazewindhond. Men sloot er een weddenschap op af. De cheeta moest lopen in een ovaal racecircuit in Londen. De cheeta had moeite met de nauwe bochten waar hij niet aan gewend was. De cheeta won de race echter met gemak. Hij liep met een gemiddelde snelheid van 64 km per uur terwijl de snelste hazewind hond 55 km per uur rende.
