Angst en onzekerheid bij honden daar kun je iets aan doen. De methode zoals die hier beschreven staat, staat bijna lijnrecht tegenover de gangbare adviezen die je als hondenbezitter krijgt.Het gangbare advies is dat je een hond moet negeren die angstig is, hierbij leggen we uit waarom dit een kortzichtig idee is.
Oorzaken en reacties
Angst bij honden kan verschillende oorzaken hebben:
-Het kan veroorzaakt worden door genetische aanleg. Het kan daarbij ook zijn dat je hond als jonge pup het angstige gedrag van zijn moeder heeft geïmiteerd. Dit komt niet zo vaak voor.
-Vaker wordt angst veroorzaakt door een slechte inprenting en/of socialisatie in de eerste 6 maanden van zijn leven. Dit kan er toe leiden dat je hond angstig is geworden (en zal blijven) voor allerlei situaties en dingen waar hij geen kennis mee heeft kunnen maken in de eerste maanden van zijn leven.
-Een derde reden waarom honden angstig kunnen zijn is door één of meerdere traumatische ervaringen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een auto-ongeluk, een ernstig gevecht met een andere hond of een al dan niet opzettelijke mishandeling.
Een hond (en zeker een onzekere hond) zal als hij angstig is reageren door proberen om te vluchten. Als dat niet lukt kan hij verstarren (hij durft niet meer te bewegen) en kan hij gaan dreigen en uitvallen (angstagressie). Er zijn ook honden die uit angst meteen agressie vertonen. Zij hebben geleerd dat de aanval de beste verdediging is.
Vluchten geeft je hond de illusie van veiligheid. Hij denkt de situatie toch een beetje in de hand te hebben. Vluchten houdt de angst of paniek van je hond in stand. Hij zal nooit leren om met de situatie om te gaan, maar zal deze altijd blijven ontwijken. Je moet dus voorkomen dat je hond kan vluchten door hem aan de riem te houden. Op die manier geef je de hond ook steun, omdat hij via de riem met je verbonden is. Als een hond zich bedreigd voelt en angstig is en hij kan niet vluchten, dan kan hij gaan dreigen en uiteindelijk angstagressie vertonen en uitvallen.
Een onzekere hond zie je vaak van voren iets anders doen dan van achteren. Bijvoorbeeld de oren naar voren, maar de staart laag. Dit is eigenlijk tegenstrijdig en hieruit blijkt onzekerheid. Een andere manier om onzekerheid te laten zien is het vertonen van kalmerende signalen als gevolg van stress.
Honden voelen dezelfde gevoelens van angst als mensen. Maar anders dan mensen, zullen honden ook altijd hun gevoelens van vrees en angst uitten.
Angst negeren is kortzichtig
Vaak wordt het advies gegeven om je hond volledig te negeren als hij ergens bang voor is, want als je aandacht geeft dan beloon je de angst. Maar bij angst moet een hond steun krijgen van zijn baas. Jij moet je als leider opstellen (zoals aangegeven is in de eerste omgangsregel) en je hond steunen en beschermen. Als je hond op jou kan bouwen, dan zal hij jou aanvaarden als leider en zal hij bij angst of onraad naar jou toe komen. Als je zijn angsten negeert, dan zal je hond als hij los is bijvoorbeeld wegvluchten als er buiten iets gebeurt.
Als je hond buiten bang is
Een hond onder stress leert niets. Daar moet je vanuit gaan. Je hond moet dus eerst ontspannen, voordat hij kan leren dat hetgeen waar hij bang voor is niet eng is. Zolang je de hond negeert als hij bang is, zal hij stress houden en zal hij dus bang blijven van datgene wat hij eng vindt.
Een voorbeeld met een tuinhekje:
Een hond vindt het piepend tuinhekje eng. Je gaat iedere dag met hem door het tuinhekje. Je ziet dat hij er zo snel mogelijk door gaat. Je maar hoopt dat zijn angstige gedrag over is als hij buiten dat hekje is. Op een gegeven moment gaat de hond het wandelen associëren met dat hij door dat tuinhekje moet. Dus hij durft ook de voordeur niet meer uit en terug van de wandeling durft hij niet meer naar binnen. Je ziet dat het in dit geval van kwaad tot erger gaat. En dat kan heel goed komen doordat je zijn angst negeert.
Wat kun je nu wel doen?
Een hond die iets eng vindt staat onder stress. Om te leren dat iets niet eng is moet dus eerst de stress eruit. Je neemt de hond dus mee naar iets wat hij eng vindt. Je gaat de hond daar oppakken, of als hij te zwaar is kniel je naast hem neer en je gaat hem aaien van wang naar staart. Ondertussen praat je aanmoedigend tegen hem. Je hoeft hem niet te troosten maar je gaat tegen hem praten. Het maakt niet uit wat je vertelt. Desnoods vertel je hem een sprookje, of lees je je boodschappenbriefje voor. Het gaat erom dat je de hond ontspant door het aaien en door het praten. Het kan de eerste tijd lang duren, maar je zult zien dat na verloop van tijd zijn staart niet meer tegen zijn buik geklemd zit, maar langzaamaan gaat ontspannen. Dan is het tijd om een stukje verder te gaan.
Laten we nog even teruggaan naar het voorbeeld van het tuinhekje.
Je gaat met je hond bij de voordeur zitten. Hij vindt het tuinhekje nog steeds heel erg eng en dus ga je er een stukje voor zitten en je gaat bovenstaande uitvoeren. Aaien en praten. Als het mooi weer is neem je er lekker een kopje koffie bij en je maakt het jezelf gemakkelijk. Ondertussen hou je de hond in de gaten en laat je zien dat jij niet bang bent en dat je hem zult steunen.
Op het moment dat de hond gaat ontspannen loop je samen met hem naar het tuinhekje toe. Hou je hond goed in de gaten en op het moment dat je ziet dat hij in de stress raakt (hij wil niet verder lopen, zijn staart gaat tegen zijn buik aan, hij gaat grommen naar het hekje, hij bevriest) dan stop je onmiddellijk.
Je neemt de hond weer op je arm, of je knielt naast hem neer en gaat weer aaien en tegen hem praten. Net zolang tot hij weer rustig wordt en weer langzaam aan ontspant. Je loopt dan weer een stukje in de richting van het hekje tot je bij het hekje bent en dat ga je dan aanraken, laten bewegen en laten piepen. Ondertussen blijf je de hond aaien en blijf je tegen hem praten. Net zo lang tot de nieuwsgierigheid het wint van de angst en dan beloon je hem met enthousiast stemgeluid.
Belonen met voer lukt vaak niet
Veel mensen willen belonen met lekkers, maar de hond wil het niet aannemen. Dat is logisch, want een hond onder stress zal zelden voer aannemen. Hij heeft er gewoon geen zin in. Het is te vergelijken met mensen die zenuwachtig zijn, die hebben vaak ook geen trek.
