In Nederland vieren we Kerstmis, ook wel “Kerst”, “Kerstfeest” of “geboortefeest van de heer” genoemd, officieel ieder jaar op 25 en 26 december. 25 december heet daarbij de “Eerste Kerstdag” en 26 december de “Tweede Kerstdag”. Kerstmis wordt in Europa al ongeveer 1600 jaar op 25 en 26 december gevierd. Het is niet zo als bij bijvoorbeeld Sinterklaasavond dat 25 december de verjaardag is van Jezus Christus. De geboortedatum van Jezus Christus is namelijk niet precies bekend. Sterker nog, zelfs over zijn precieze geboortejaar zijn nog twijfels. De beide Kerstdagen op 25 en 26 december zijn daarentegen vroeger, in de vierde eeuw na Christus, vastgesteld door keizer Constantijn de Grote in overleg met de bisschoppen van de vroege Kerk die in die eeuw officieel bevrijd was uit vervolging.
Waarom kerstmis op 25 en 26 december:
De Romeinse keizer Constantijn heeft 25 en 26 december waarschijnlijk voor de viering van de geboorte van Jezus Christus gekozen omdat het de periode is van de zonnewende. Jezus werd door hem en de Christenen van de vroege Kerk namelijk aangeduid als “Het licht van de wereld”. De viering van Kerstmis op de Eerste en Tweede Kerstdag op 25 en 26 december kwam ook nog eens mooi uit omdat 25 en 26 december in het Romeinse Rijk al sinds een aantal eeuwen daarvoor twee officiële vrije dagen waren. Op 25 en 26 december werden, tot de invoering van Kerstmis, de zogenaamde Saturnaliën gevierd. De Saturnaliën was een feest dat gevierd werd tere ere van de god Saturnus de Romeinse god van de landbouw. Deze Saturnaliën vielen gelijk met de zonnewende. Bijkomend voordeel was dat vele andere volkeren die in het Romeinse rijk leefden ook op die dagen al feestdagen hadden. De Germanen vierden rond die tijd hun Midwinterfeest en de Grieken en Egyptenaren vereerden rond die data hun Zonnegoden.
De kerstman:
De Kerstman is pas veel later ontstaan. De Kerstman is begonnen als een afgeleide van Sinterklaas en heet daarom ook Santa Claus. Santa Claus is begonnen als de Amerikaanse versie van het Sinterklaasfeest dat door emigranten werd meegenomen naar Amerika. In het begin was Santa Claus net als Sinterklaas een Bisschop met een rode tabert en een mijter. De Kerstman zoals wij die nu kennen is bedacht door Coca Cola. Coca Cola gebruikte de door hun bedachte Kerstman in een rood met wit kabouterpak, de Coca Cola bedrijfskleuren, voor een Coca Cola frisdrank reclame die wereldwijd werd uitgevoerd. De figuur uit deze Coca Cola reclame is daardoor zo bekend geworden dat hij tegenwoordig als officiële Kerstman wordt beschouwd. Hier ligt dus de basis voor de vercommercialisering van Kerstmis.
Kerstmis in nederland 2011:
Ook in Nederland is Kerstmis de laatste jaren verworden tot een commercieel feest. Er zijn nog wel mensen die echt de geboorte van Jezus Christus vieren maar zij vormen steeds meer een uitzondering in Nederland. De meeste Nederlanders gaan met Kerst alleen nog naar de kerk voor de sfeer en dan nog het liefst naar de Kerstnachtdienst met zijn gezellige lichtjes en bekende meezingers. Voor de meeste Nederlanders is het echter een feest van samenkomen met familie geworden. Bij de invulling van dit Kerstsamenkomen is het Kerstdiner een belangrijk ritueel geworden. Aan dit Kerstdiner wordt heel veel tijd, aandacht en geld besteed. Bij het klassieke Kerstdiner wordt nog steeds heel vel vlees gegeten. Vooral biefstuk, kalkoen, kip, varkenshaas, hertenbiefstuk, reebiefstuk, kreeft en vis (vooral gerookte zalm is heel geliefd) zijn heel populair en zijn dan ook in deze tijd van het jaar niet aan te slepen. Per gezin wordt er dit jaar ongeveer € 160,- uitgegeven aan eten en drinken deze Kerst. Ook aan kerstversiering om de avond gezellig aan te kleden wordt ieder jaar geld uitgegeven. Dit is zo’n € 20,- per gezin.
Kerstcadeaus:
Het blijkt dat vooral vrouwen heel veel cadeaus krijgen met Kerst. De meest geschonken cadeaus zijn daarbij Sieraden, Tassen, Geuren, Sleutelhangers, Sjaals, Agendas, Kleine accessories, Make-up, Interieur accessories. Maar ook de mannen en kinderen worden niet vergeten. Manne krigen vooral gadgets en electronica en kinderen natuurlijk speelgoed. Het gemiddelde wat er dit jaar aan kerstcadeaus wordt uitgegeven is ongeveer € 450,- per gezin. Dit is ondanks de crisis toch ongeveer 1,2 procent meer als vorig jaar. Daarnaast doen sommige mensen elkaar ook een reis cadeau voor Kerstmis. Hier wordt per gezin gemiddeld € 36,- aan uitgegeven.
Conclusie:
Het moderne Kerstmis in Nederland krijgt steeds meer weg van de oude Germaanse midwinter of joelfeesten die gevierd werden ter ere van de midwinterzonnewende. Dit feest duurde 12 dagen, het is dus geen toeval dat de meeste mensen twee weken vrij nemen met Kerst. Dit feest bestond vooral uit veel drinken en eten rondom grote vuren. De kabouter die de geschenken kwam brengen bij deze joelfeesten is nu, door toedoen van Coca Cola, de moderne Kerstman geworden.
