Volgens veel mensen is de vrije berichtgeving door de pers, de persvrijheid, van het grootste belang voor het functioneren van onze democratie. Volgens mij kan diezelfde persvrijheid ook een instrument zijn om het wereldbeeld van de mensen te beïnvloeden en op die manier kan de politiek zelf een draagvlak creëren voor zijn eigen belangen. In dit artikel ga ik in op de berichtgeving van vandaag in de schrijvende pers in de krant en op internet.
Brood en spelen:
Zowel in de krant als op internet openen alle nieuwspagina’s met grote koppen over de vanavond, in het kader van de Europese Voetbal Kampioenschappen, te spelen wedstrijd van Nederland tegen Denemarken. Er van uitgaande dat op de voorpagina van de nieuwspagina’s altijd het belangrijkste nieuws staat moeten er dus grote belangen gediend worden met deze uitgebreide voorpagina artikelen. Wat zijn deze belangen? Het meest voor de hand liggende belang is het commerciële belang van de media, de handelaars in merchandising, televisies, bier, enzovoorts en natuurlijk de UEFA voetbalbond. Het commerciële belang is echter niet het belangrijkste belang van deze uitgebreide berichtgeving. De echte grote belanghebbenden achter de massale media aandacht voor de te spelen wedstrijd van Nederland tegen Denemarken en alle andere berichtgeving omtrent de Europese Voetbal Kampioenschappen zijn de politici. De oude Romeinen wisten dit al, al in de Romeinse tijd was het adagio van de machthebbende politici “geef het volk brood en spelen”. Zolang het volk te eten en te drinken heeft (bier, chips, barbecue-vlees enzovoorts) en zich druk kan maken over de prestaties van hun favoriete club zullen ze zich niet bezig houden met wat de politici bekonkelen. Ook creëert de massale media aandacht door de media het zogenaamde “Oranjegevoel” wat zorgt voor een sterke nationale identiteit. Dit nationaliteitsgevoel wordt door diverse politici vervolgens gebruikt om hun eigen belangen mee te dienen.
Verenigde kracht:
Het volgende bericht is het bericht dat de ultra rechtse partijen Trots op Nederland van de uit de VVD (partij voor Vrijheid en Democratie) gestapte Rita van der Donk en de Onafhankelijke Burger Partij van de uit de Partij voor de Vrijheid gestapte Hero Brinkman gaan fuseren. Dit is een voorbeeld van nuttige objectieve berichtgeving die door de burger gebruikt kan worden als bruikbare informatie die van algemeen belang is bij het bepalen van zijn keuze in het democratische proces.
Aanvraag noodhulp banken Spanje:
Het volgende bericht is het bericht dat Spanje noodhulp aanvraagt bij de andere leden van de Europese Unie. Het betreft hierbij directe steun aan de Spaanse banken en niet aan de Spaanse staat. In dit bericht wordt hierbij nadrukkelijk vermeld dat, omdat de steun direct naar de Spaanse banken gaat en niet naar de Spaanse staat, de Spaanse regering niet hoeft te bezuinigen. Dit is een voorbeeld van nuttige berichtgeving die vooral van groot belang is om de burgers in de andere lidstaten ervan te overtuigen dat de lening, van zo’n 100 miljard, aan Spanje voor hen geen risico geeft. Of de berichtgeving ook echt objectief is weet ik niet zeker. Volgens mij maakt het namelijk weinig uit of de noodsteun wordt verleend aan noodlijdende banken of aan een noodlijdende staat. Uiteindelijk is het risico dat het geld nooit meer terugbetaald gaat worden in beide gevallen aanwezig.
Politie ontruimt het Jonckbloetplein in Den Haag:
Het volgende bericht is het bericht dat de politie is vanavond het Jonckbloetplein in Den Haag heeft ontruimd. Daar hadden zich na de wedstrijd van Oranje tegen Denemarken ongeveer 150 mensen verzameld. De politie was met veel agenten op de been omdat het plein erom bekend staat dat er, al sinds de jaren ’80, relletjes plaatshebben als het Nederlands elftal speelt op een eindtoernooi en er eerder deze week een politie-inval op het plein ontaarde in een knokpartij tussen zo’n 50 mensen en de politie. Dit bericht vind ik dus volkomen overbodig in de nationale media, bovendien zorgt de manier waarop het bericht is geschreven ervoor dat het lijkt of de politie de veroorzaker is van de knokpartij eerder deze week.
Maakt overgeven tijdens de zwangerschap dochter later minder gezond?
In dit artikel wordt in het eerste deel bericht dat een Nederlandse studie heeft aangetoond dat ondervoeding in de moederschoot de kans op een voortijdig overlijden en allerlei ziektes voor vrouwen vergroot. Dit eerste deel is een feitelijke weergave van de waarheid. In het tweede deel van dit bericht staat de zin “Het is mogelijk is dat kinderen van vrouwen die veel overgeven tijdens de zwangerschap minder gezond blijken op latere leeftijd, maar dat kunnen we niet met zekerheid zeggen”. Het tweede deel is dus een willekeurige veronderstelling waar nog geen onderzoek naar gedaan is. Dit bericht is dus typisch een uit de duim gezogen artikel om de pagina vol te krijgen.
Madonna ontbloot borst in istanbul:
Het volgende bericht (van het ANP!!) is het bericht dat de 54 jarige zangeres Madonna een stukje van haar rechterborst heeft ontbloot en heeft laten zien aan een enthousiast publiek in Istanbul . Dit bericht is, aan de videobeelden te zien, zeker waar. Het belang van dit bericht is echter puur commercieel omdat het alleen geplaatst wordt om mensen naar een nieuwspagina te lokken waar ook advertenties op staan.
